Het optrekken van het aantal weken geboorteverlof, een hogere financiële tegemoetkoming en vrije keuze voor ouders om van de korf aan verlofdagen gebruik te maken. Met mosterd uit Scandinavië stelt cd&v een plan voor om ouders te helpen een beter evenwicht te vinden tussen werk en gezin.
Uit een internationaal onderzoek blijkt dat één op de twaalf ouders lijdt aan een “ouderlijke burn-out”. Opvallend is dat ons land één van de internationale koplopers is. Twee derde van de ouderlijke burn-outs zijn moeders. Volgens cd&v ligt één van de verklaringen daarvoor bij het huidige ouderschapsverlofstelsel. Te weinig tijd, een te lage financiële tegemoetkoming en onvoldoende flexibiliteit. “We hebben het vaak terecht over het activeren van mensen op de arbeidsmarkt, maar met een half miljoen langdurig zieken en de vele burn-outs, moeten we ook naar het ander deel van het verhaal durven kijken. De tijden waarin het gebrek aan tijd voor je kinderen symbool stond voor ambitie en succes liggen gelukkig achter ons. Alleen moet ons maatschappelijk model ook nog evolueren. In een deftig land moeten hardwerkende Vlamingen ook tijd krijgen om er voor hun kinderen te kunnen zijn” aldus cd&v-voorzitter Sammy Mahdi.
Cd&v stelt daarom een nieuw model op tafel, geïnspireerd op het Scandinavisch model. In het kindvolgend verlofsyteem bevat het familiekrediet een rugzak van 30 weken bij de geboorte van ieder kind. Van die 30 weken kan één ouder maximaal 18 weken opnemen. Er kan hierbij niet geraakt worden aan de verplichte en broodnodige moederschapsrust van 10 weken. Voor een moeder betekent dit wel een mogelijke uitbreiding naar 18 weken. Voor een vader of meeouder breidt het geboorteverlof in dit nieuwe systeem uit van 4 weken naar 12 weken. Die verdeling kan uiteraard ook omgekeerd zijn.
Financiële tegemoetkoming
Nathalie Muylle (cd&v): “Het feit dat je vandaag bij het opnemen van geboorteverlof of ouderschapsverlof inkomensverlies lijdt net op het moment dat je voor je kind moet zorgen, is verre van wenselijk voor (jonge) ouders. Die financiële tegemoetkoming moet fors stijgen, of ouderschapsverlof maakt het voor onze middenklasse onmogelijk om hun facturen te betalen.”
Cd&v wil voor deze 30 weken de financiële tegemoetkoming voor ouders significant verhogen. Zo zullen ouders in die eerste fase die in totaal dertig weken verlof omvat, kunnen rekenen op een uitkering aan 82% van het (begrensd) brutoloon. Vandaag is dat slechts het geval in de eerste 4 weken. Dat bedrag wil cd&v dus omhoog trekken zodat de keuze voor ouders om in deze eerste periode verlof te nemen, aantrekkelijker wordt. In absolute cijfers spreken we van gemiddeld zo’n 300 euro extra per maand voor de moeder. Ook voor de meeouder stijgt in het systeem van het familiekrediet het vervangingsinkomen spectaculair. Op die manier stimuleren we die vrije keuze voor ouders om de zorg voor hun kindje op te nemen. Dit betekent op budgettair vlak een investering van 280 miljoen per jaar.
Ook wie ouderschapsverlof wenst op te nemen wordt vandaag geconfronteerd met een serieus inkomensverlies. Een standaarduitkering bedraagt vandaag net geen 900 euro. Ook hier wil cd&v ouders de mogelijkheid geven om wel verlof op te nemen voor de zorg van het kind zonder er financieel zo drastisch op achteruit te gaan. Cd&v pleit dan ook voor een stijging van de uitkering met zo’n 40%. In absolute cijfers zou dit voor een standaarduitkering een stijging betekenen van 366,44 euro per maand. De partij voorziet hiervoor 130 miljoen euro per jaar.
Flexibiliteit voor een beter mentaal welzijn van ouders en kind
Naast het aantal verlofdagen en de financiële tegemoetkoming, is het gebrek aan flexibiliteit van de bestaande verlofstelsels een pijnpunt. De vroegste levensjaren vormen de periode waarin jonge kinderen sterke emotionele en veilige gehechtheid ontwikkelen met hun ouders of opvoedingsverantwoordelijken wat een grote impact heeft op de ontwikkeling van het kind. Ouders voldoende ruimte geven om zelf de gepaste keuze te maken, moet volgens cd&v helpen om ze zelf te laten beslissen hoe ze dit aanpakken. Bovendien breidt cd&v in haar voorstel de mogelijkheid om het ouderschapsverlof op te nemen uit naar tot het moment dat het kind 18 jaar wordt. Vandaag is dat beperkt tot de leeftijd van 12 jaar. Maar kinderen maken ook tijdens hun puberteit soms moeilijke momenten mee waarbij ze moeten kunnen rekenen op hun ouders en zij daar zonder praktische beslommeringen tijd voor kunnen maken.
Katrien Schryvers (cd&v): “Een kind op de wereld zetten en grootbrengen vraagt veel engagement van ouders. Voor ons is het mentaal welzijn van die ouders een absolute prioriteit. Wat is het nut van ouders na de geboorte meteen terug op de arbeidsmarkt te dwingen indien ze daarna uitvallen of het gevoel hebben dat ze er niet voor hun kind kunnen zijn? Wat is het nu van verlofdagen te hebben, indien je ze niet op het gepaste moment kunt inzetten?”
Voor cd&v hoeft de korf aan verlofdagen ook niet enkel gebruikt te worden door de ouders. Net zoals in een aantal Scandinavische landen, zou het rugzakje aan verlofdagen gebruikt kunnen worden door een grootouder of plusouder, bijvoorbeeld op woensdagnamiddag. Ook moet dit systeem voor de christendemocraten zowel voor werknemers, ambtenaren als zelfstandigen gelden.
Katrien Schryvers, Vlaamse lijsttrekker voor cd&v in Antwerpen: “Heel wat kinderen en jongeren hebben het op een bepaald moment in hun leven wel lastig. Er kunnen zijn wanneer kinderen steun nodig hebben bij examenstress, een mentaal moeilijke periode kennen of wanneer er extra zorgnoden zijn is o zo belangrijk voor veel ouders. De flexibiliteit van het systeem trekken we best door tot wanneer een kind 18 jaar is, zodat ouders er op die belangrijke momenten kan zijn.”
Kamerlid Nahima Lanjri werkte de voorbije jaren mee aan dit nieuwe model: “Via het familiekrediet kunnen we ouders meer ademruimte geven. Hiermee kunnen ze zelf beslissen wanneer ze ouderschapsverlof opnemen en dit tot het kind 18 jaar is.”
