Hoewel de helft van de bevolking in ons land vroeg of laat te maken krijgt met de (peri)menopauze is er jarenlang amper gesproken over dit thema. Politica Karin Brouwers (cd&v) stond het voorbije jaar als eerste politica in België op de barricades om meer erkenning te krijgen voor de menopauze. In de Senaat diende zij een voorstel van resolutie in en werden op haar vraag experten uitgenodigd. De tekst werd op basis van hun inbreng versterkt en vandaag, op Internationale Vrouwendag, keurt de Senaat aanbevelingen voor een menopauzebeleid goed. Ook in het Vlaams Parlement zal Brouwers een voorstel indienen. “Het zijn kleine stapjes, maar ik durf vandaag wel te zeggen dat de kentering is ingezet om het taboe te doorbreken.”
77 procent van de Belgische vrouwen geeft aan dat hun levenskwaliteit erop is achteruitgegaan sinds de start van hun menopauze. Vooral op de werkvloer krijgen veel vrouwen het moeilijk. De menopauze valt vaak samen met het moment waarop de carrières van vrouwen pieken: de gemiddelde leeftijd ligt op 51 jaar, maar daar gaat dan al een jarenlange perimenopauze aan vooraf. De klachten die ermee gepaard gaan worden vaak geminimaliseerd of toegeschreven aan stress. Ook worden geregeld verkeerde diagnoses gesteld, zoals een burn-out of depressie, waarbij medicatie wordt voorgeschreven die eigenlijk niet helpt. Het tijdig opsporen en herkennen van de symptomen van de (peri)menopauze is daarom cruciaal voor de gezondheid van vrouwen.
“We mogen niet accepteren dat de menopauze wordt afgedaan als ‘onbeduidend vrouwenprobleempje’. Er kunnen serieuze mentale en fysieke klachten mee gepaard gaan die vrouwen hinderen in hun dagelijks leven en op de arbeidsmarkt.”
Vlaams parlementslid en senator Karin Brouwers (cd&v)
“Als we willen dat vrouwen op de werkvloer en daarbuiten voldoende beschermd worden tegen discriminatie en uitval moet dit thema meer belicht worden. Niet alleen is er duidelijk behoefte aan meer wetenschappelijk onderzoek, ook moeten we meer inzetten op sensibilisering en bewustwording bij werkgevers, bij zorgverleners en bij het brede publiek”, zegt Vlaams parlementslid en senator Karin Brouwers (cd&v). Vandaag keurt de Senaat haar voorstellen goed en ook in het Vlaams Parlement ligt een conceptnota klaar met voorstellen voor een betere erkenning van de menopauze.
Menopauzeconsulenten en menopauzeklinieken
“Er is te weinig kennis bij vele eerstelijns zorgverleners over de menopauze”, zo stelde Brouwers de voorbije jaren vast. “Vrouwen met klachten over de menopauze botsen nog te vaak tegen een muur.” Om hieraan tegemoet te komen dient de permanente vorming van huisartsen meer in te zetten op herkenning en accurate behandeling van de diverse menopauzeklachten. Brouwers schuift ook de erkenning van de ‘menopauzeconsulent’ naar voor. “Wie in verwachting is of bevalt, krijgt heel wat hulp van erkende vroedvrouwen, zowel in het ziekenhuis als thuis. Voor wie (vaak zonder het te beseffen) met onverklaarbare klachten in de pre- of perimenopauze komt, is een raadpleging bij een degelijk opgeleide menopauzeconsulent of gynaecoloog geen automatisme. Een menopauzeconsulent, of een gespecialiseerd hulpverlener, kan vrouwen bijstaan op een kwaliteitsvolle manier. Door het beroep te erkennen bouwen we een kwaliteitscontrole in en kunnen we vermijden dat vrouwen verkeerde informatie krijgen”, duidt Brouwers.
Ook pleit Brouwers in de senaatsresolutie voor de oprichting van menopauzeklinieken. Die menopauzeklinieken kunnen zich specialiseren in de fysieke en psychologische klachten die gepaard gaan met de menopauze, zowel op vlak van onderzoek als met oog op de holistische behandeling van patiënten. Ten slotte vraagt de goedgekeurde resolutie om de terugbetaling van behandelingen te onderzoeken. Zeker voor de 1 op 100 vrouwen die voor hun 40ste (1 op 1000 zelfs voor hun 30ste) in een premature menopauze terecht komen kan dit de kosten aanzienlijk verminderen. “Op die manier willen we meer algemeen ook een halt toeroepen aan kwakzalvers die zich rijk rekenen op kap van vrouwen die vandaag te weinig gehoor krijgen binnen de reguliere gezondheidszorg”, zegt Karin Brouwers.
Taboe doorbreken
Naast deze concrete maatregelen wil Karin Brouwers ook dat er veel meer gesproken wordt over de menopauze. “Er zijn het voorbije jaar toch een aantal voorzichtige stappen gezet om het taboe te doorbreken”, zegt het parlementslid. Onderzoek toont aan dat de manier waarop de maatschappij kijkt naar de menopauze een invloed heeft op de impact die vrouwen ondervinden van de menopauze. Hoe beter de (peri)menopauze sociaal gewaardeerd wordt, hoe minder psychologische en fysieke symptomen vrouwen vermelden. “Er is vandaag meer bewustwording. Toch wordt er geregeld nog steeds lacherig gedaan over de menopauze en de klachten die ermee gepaard kunnen gaan, kijk maar naar de debatten hierover in het Vlaams Parlement. Het is nochtans geen lachertje voor wie ermee te maken krijgt.”
Met deze resolutie geven we de volgende regeringen de pap in de mond om werk te maken van een onderbelicht en onderschat gezondheidsprobleem van honderdduizenden vrouwen. We vragen geen symboolministers van menopauze, wel een degelijk menopauzebeleid met naast de medische opvolging ook aandacht voor meer wetenschappelijk onderzoek en sensibilisering. “We mogen niet accepteren dat de menopauze wordt afgedaan als ‘onbeduidend vrouwenprobleempje’. Er kunnen serieuze mentale en fysieke klachten mee gepaard gaan die vrouwen hinderen in hun dagelijks leven en op de arbeidsmarkt. Vandaag, op Internationale Vrouwendag, zetten we een aantal belangrijke stappen vooruit”, besluit Brouwers.
Bekijk hier de volledige resolutie.