Woekerwinsten maken op kap van patiënten is onaanvaardbaar

Publicatiedatum

Auteur

Wouter Beke

Deel dit artikel

Minister van economie Wouter Beke beperkt de maximumprijs van het geneesmiddel CDCA tot een kwart van het door de producent gevraagde bedrag. Producent Leadiant wou het geneesmiddel voor de zeldzame ziekte CTX op de markt brengen aan de prijs van 14.000 euro voor een maandelijkse behandeling.

Daarnaast geeft minister Beke opdracht aan de Belgische Mededingingsautoriteit om het lopende onderzoek naar het bedrijf prioritair te behandelen. Tot slot dringt de minister aan bij de Europese Commissie om actie te ondernemen tegen buitensporige prijzen voor geneesmiddelen voor zeldzame ziektes.

Wouter Beke: “Het is onaanvaardbaar dat Leadiant woekerwinsten probeert te maken op de kap van patiënten. Ik volg het advies van de Prijzencommissie en leg een maximumprijs op die een kwart bedraagt van wat het bedrijf vroeg. Daarnaast vraag ik aan de Belgische Mededingingsautoriteit om het onderzoek naar de dominante marktpositie van het bedrijf, prioritair te behandelen. Tot slot dring ik er bij de Europese Commissie op aan om actie te ondernemen tegen buitensporige prijzen van geneesmiddelen voor zeldzame ziektes. Ook wie een zeldzame ziekte heeft moet toegang hebben tot betaalbare medicijnen.”

Cerebrotendineuze xanthomatose (CTX) is een zeldzame en ernstige erfelijke neurodegeneratieve ziekte, waarbij er een uitval van functies van het centraal zenuwstelsel voorkomt en andere vroegtijdige aftakeling, die zonder behandeling tot een voortijdige dood kan leiden. Momenteel zijn er zo’n 15 CTX-patiënten in België. De zeldzame ziekte kan behandeld worden met de het geneesmiddel CDCA, dat door het bedrijf Leadiant wordt geproduceerd.

Woekerprijzen

Leadiant heeft bij de FOD Economie een aanvraag ingediend om 100 tabletten CDCA-L 250 mg – dat is ongeveer een maanddosis – te mogen verkopen aan een af-fabrieksprijs van 14.000 euro (excl. BTW). Op jaarbasis komt dat neer op een kost van 153.300 euro (3 of meer capsules per dag).

Die hoge prijs wekt verbazing op. CDCA werd in België al jaren geleden onder verschillende merken op de markt gebracht voor de behandeling van galstenen. Het belangrijkste merk was Chenofalk. Dat middel werd toen al gebruikt voor de behandeling van CTX. In 2005 betaalde je voor één capsule (250 mg CDCA) van dit geneesmiddel 0,39 euro. Op jaarbasis kostte een behandeling voor een volwassen CTX-patiënt toen 427 euro. De prijs die Leadiant nu voorstelt, ligt maar liefst 360 keer hoger.

Minister van economie Wouter Beke – die bevoegd is voor de maximumprijzen voor geneesmiddelen –  verzet zich tegen die woekerprijs. Overeenkomstig het advies van de Prijzencommissie, beslist hij om de maximumprijs af-fabriek (excl. BTW) te beperken tot 3.653,25 euro. De Prijzencommissie kwam via een eigen simulatie tot dat lagere bedrag. Het bedrijf weigerde bovendien om via zijn boekhouding duidelijkheid te geven over de werkelijke kostenstructuur. 

Misbruik van dominante positie

CDCA werd weliswaar al langer gebruikt in geneesmiddelen, het was niet officieel geregistreerd bij het Europees geneesmiddelenagentschap (EMA). In 2017 kreeg Leadiant de officiële goedkeuring van het Europees geneesmiddelenagentschap om CDCA op de Europese markt te brengen als behandeling voor CTX. Door de registratie als ‘weesgeneesmiddel’ – een geneesmiddel voor een zeldzame ziekte – verzekerde het bedrijf zich voor een periode van tien jaar van een comfortabele exclusiviteit, hoewel het geneesmiddel niet wordt beschermd door een octrooi. De tienjarige exclusiviteit is een voorrecht dat de Europese wetgever in 2000 invoerde om bedrijven te motiveren om medicijnen te ontwikkelen tegen zeldzame aandoeningen.

Het dossier waarmee Leadiant naar het EMA stapte, was gebaseerd op oudere studies. Het bedrijf moest dus geen grote investeringen doen qua onderzoek en ontwikkeling.  Leadiant werkte jarenlang bewust aan het opbouwen van een dominante positie. Dat deed het onder meer door enkele concurrerende betaalbare producten op basis van CDCA op te kopen en van de markt te halen, zoals Chenofalk.

De wetgeving moet woekerprijzen onmogelijk maken

Wouter Beke economie cd&vMinister Beke maakt nu gebruik van zijn injunctierecht bij de Belgische Mededingingsautoriteit (BMA), om de Leadiant-casus prioritair te laten onderzoeken op het vlak van mogelijke marktafsluiting of misbruik van machtspositie. De BMA kan zo nodig maatregelen nemen of een boete opleggen.

Minister Beke dringt er verder op aan om de Europese wetgeving rond weesgeneesmiddelen te evalueren en te herzien. Daarvoor stuurde hij een brief naar Eurocommissarissen voor interne markt Elzbieta Bienkowska en voor gezondheid Vytenis Andriukaitis. De wetgeving moet aangepast worden om dergelijke woekerprijzen in de toekomst onmogelijk te maken. Ook het Europees geneesmiddelenagentschap zelf is overigens van mening dat de wetgeving moet worden herzien.

Nieuws

Samenwerken om kinderarmoede tegen te gaan

Kinderarmoede aanpakken vereist samenwerking. Daarom geeft Vlaams minister van Armoedebestrijding Benjamin Dalle vandaag groen licht aan 45 ambitieuze projecten. Lokale bondgenotennetwerken verenigen verschillende spelers op het terrein om samen een vuist te maken tegen kinderarmoede. Een budget van 7 miljoen euro moet het mogelijk maken om meer kinderen uit armoede te halen.

Verstandig groen

"Het klimaatdebat ging de laatste jaren te vaak enkel over grote doelstellingen, kostenefficiëntie en megatonnen CO2-reductie. Door die abstractie geraken mensen vervreemd en gedemotiveerd. Mensen verwachten terecht antwoorden en oplossingen van politici voor de grootste uitdaging die ons en volgende generaties te wachten staat", zeggen Vlaams parlementslid Robrecht Bothuyne en Kamerlid Leen Dierick. De antwoorden die de Groenen naar voren schuiven hebben dikwijls iets weg van een absoluut doemscenario of de regelrechte apocalyps. Cd&v zet zich dan ook af tegen de “klimaatkerk” waarin strenge dogma’s gepredikt worden. Ter rechterzijde horen we al te vaak dat àlle klimaatmaatregelen behoren onder de categorie “groene waanzin”. Maar ook aan die fatalisten, klimaatontkenners en bijgevolg stilstand heeft niemand iets.

Re-integratie langdurig zieken blijft ondermaats

De re-integratie van een half miljoen langdurig zieken in ons land, lijkt de goede richting uit te gaan. Zo is er een stijging van informele begeleidingstrajecten opgestart door de persoon zelf. Maar er zijn nog heel wat onopgeloste vraagstukken. Daarom vroeg Nahima Lanjri aan minister van werk Dermagne om meer in te zetten op preventie en aanpak van werkgerelateerde uitval.