Extra investeringen in palliatieve zorg

Op de Internationale Dag van de Palliatieve Zorg wil minister Crevits ook in Vlaanderen de palliatieve sector extra in de kijker zetten. De voorbije maanden is er hard gewerkt aan een visienota om de palliatieve zorg te hervormen en klaar te maken voor de uitdagingen van de toekomst. Deze visie wordt momenteel geconcretiseerd in een actie- en transitieplan. Met een extra investering van 5 miljoen euro bekrachtigt minister Crevits deze visie en waardeert ze de interdisciplinaire en doelgerichte aanpak van zorg waarbij de palliatieve persoon centraal staat.

“Bij palliatieve zorg wordt nog te vaak gedacht dat dit enkel levenseindezorg is en dat die door gespecialiseerde zorgaanbieders moet worden verstrekt. Dit is echter een foutieve perceptie. Palliatieve zorg is bij uitstek een voorbeeld van geïntegreerde zorg, waarbij de persoon centraal staat en waar er samengewerkt wordt tussen alle zorgaanbieders, formeel en informeel, welzijn en zorg, over diverse disciplines heen. Daarom dat we deze sector nog verder willen versterken en deze manier van werken willen verankeren, als voorbeeld voor andere zorg- en welzijnssectoren.” – Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits 

Hervorming van de palliatieve zorg in Vlaanderen 

Het Departement Zorg heeft sinds vorig jaar een participatief traject op poten gezet met alle actoren en stakeholders die op het terrein betrokken zijn bij palliatieve zorg. Het doel van dit traject was om een duidelijke visie op de toekomst van de palliatieve zorg uit te tekenen en te kijken op welke manier de palliatieve zorg moet worden hervormd om het hoofd te kunnen bieden aan de uitdagingen voor de toekomst. De palliatieve sector werkt vandaag bijvoorbeeld nog met verouderde regelgeving die niet langer voldoet aan de noden en uitdagingen van de huidige maatschappij. 

De visienota op palliatieve zorg is opgebouwd rond 4 belangrijke pijlers: 

• De palliatieve persoon staat steeds centraal;
• Er wordt ingezet op toegankelijkheid en sensibilisering, zowel bij zorgverleners als bij het grote publiek;
• Er is een tijdige detectie, zorgvuldige beoordeling en tijdige behandeling van de zorg- en ondersteuningsnoden van de palliatieve persoon;
• Zorgcontinuïteit is belangrijk: reguliere zorg en palliatieve zorg vormen één geheel. 

Het doel is dat palliatieve zorg integraal deel uitmaakt van het zorg- en ondersteuningsplan van iedere persoon, zodat alle betrokken welzijns- en zorgaanbieders optimaal kunnen samenwerken in functie van de wensen en noden van de palliatieve persoon. Daarnaast is er ook extra aandacht voor de mantelzorgers en de naasten. Ook hun noden en wensen zijn belangrijk bij het uitwerken van zorg op maat en ook hun keuzes en grenzen moeten daarbij gerespecteerd worden.  

De huidige middelen voor de sector van de palliatieve zorg bedragen ruim 13 miljoen euro. Met de extra middelen wil minister Crevits perspectief geven aan de diensten en de ondersteuning die zij bieden. Uit het traject bleek ook dat dit nodig was om de nodige hervormingen te kunnen doorvoeren. 

Actieplan 

Om deze visie te kunnen realiseren, zijn er verschillende hervormingen nodig die worden opgenomen in een concreet actieplan. De grote lijnen hiervan krijgen vorm, en de concrete acties worden verder met de sector verfijnd tegen het einde van dit jaar. 

Om alle initiatieven m.b.t. palliatieve zorg te coördineren, zal er een nieuw orgaan opgericht worden: het Vlaams Expertisecentrum Palliatieve Zorg. Dat expertisecentrum zal o.a. instaan voor het coördineren en organiseren van die opleidingen voor zorgaanbieders, maar krijgt ook de taak om de brede bevolking te informeren en te sensibiliseren over palliatieve zorg. Verder zal het inzetten op kwaliteitsbewaking en netwerking en meewerken aan wetenschappelijk onderzoek. 

Er zal aandacht zijn voor het aanpassen van de werking van de palliatieve netwerken, palliatieve samenwerkingsverbanden en mobiele begeleidingsequipes alsook voor het verder opleiden van referenten palliatieve zorg. 

Een belangrijk domein waarop tevens zal worden ingezet is coaching en opleiding. Elke zorg- en welzijnsaanbieder zal de basiskennis palliatieve zorg moeten meekrijgen en ook op latere momenten moet het mogelijk zijn om zich verder te verdiepen aan de hand van opleidingen, permanente vorming en coaching. 

Ondersteuning via Alivia 

De Vlaamse overheid ondersteunt de palliatieve zorg door het faciliteren en aanbieden van tools die helpen om die visie op palliatieve zorg te implementeren. Zo zal er een belangrijke rol weggelegd zijn voor Alivia, het digitale zorg- en ondersteuningsplan en hulpmiddel voor al wie zorg en ondersteuning nodig heeft of aanbiedt. De palliatieve sector is één van de allereerste sectoren waarbinnen pilootprojecten zullen worden opgestart. Dankzij Alivia kunnen alle zorgaanbieders en welzijnsondersteuners via de website of de app gemakkelijk een zorgplan opstellen waarmee ze doelstellingen bepalen, taken verdelen en informatie uitwisselen.