De zelfmoordcijfers in Vlaanderen zijn hoog. Té hoog. In 2015 beroofden meer dan 1000 personen zichzelf van het leven, en ook het aantal suïcidepogingen is aanzienlijk: zo’n 28 per dag. Ook Nikki (28) had die intentie vier jaar geleden. Gelukkig mislukte haar poging, waardoor ze haar verhaal kan navertellen. En dat doet ze heel bewust, om andere jongeren te helpen.
Anders dan de rest
Nikki had al op vroege leeftijd het gevoel dat ze anders was. De hele periode als tiener had ze het enorm moeilijk met ruzies en onrecht. Terwijl andere jongeren nietsvermoedend speelden en af en toe eens ruziemaakten, dacht Nikki al veel meer na over alles. “Jongeren zijn echt hard voor elkaar, ik kon dat niet verdragen en dacht vaak: dit wil ik echt niet meer.”
Na het secundair ging Nikki naar de universiteit. Ze wilde niemand teleurstellen, waardoor faalangst haar enorm parten speelde. Ze volgde hiervoor faalangsttraining via school, maar buisde toch nog voor alle vakken. Na nog een bisjaar ging ze uiteindelijk een andere studie volgen aan de hogeschool.
Nikki: “In mijn ogen was hogeschool veel minder dan naar de universiteit gaan. Op de unief zitten de 'echte slimme mensen'. Het feit dat ik daar niet in slaagde, zorgde ervoor dat ik het gevoel had de ene na de andere fout te maken. Ik was een last voor mijn ouders, mijn vrienden en mijn lief. Ik was mislukt in het leven.”
“IK DACHT VEEL MEER NA OVER ALLES, EN DAARDOOR VOELDE IK ME EENZAAM. IK WAS ANDERS DAN DE REST.”
Tijd voor hulp
Nikki was zich heel bewust dat haar negatieve gedachten konden leiden tot iets fataal. Ze praatte af en toe wel met haar vriend over het feit dat ze zich soms slecht en ongelukkig voelde, maar die wist nooit hoe diep ze zat. Ze zette daarom zelf de stap naar hulp, maar zonder dat iemand hiervan op de hoogte was. "Uit schaamte en angst voor de reacties durfde ik niemand vertellen dat ik hulp nodig had. Ook dit moest ik helemaal alleen doorstaan."
Nikki: “Ik zocht online naar psychologen, bezocht mijn huisarts en kwam uiteindelijk terecht bij het JAC, het jongerenaanbod van het CAW. Daar had ik voor het eerst het gevoel dat er niet luchtig werd omgegaan met mijn probleem. Je hebt op dat moment echt iemand nodig die niet minimaliseert wat je voelt.”
Met hulp van het JAC kwam Nikki bij een psycholoog terecht die ze vertrouwde. Die praatte na een tijdje over een mogelijk opname, en haar huisarts had ondertussen medicatie opgestart. Een punt waarop Nikki niet anders kon dan haar ouders en zus inlichten over haar depressie.
Opnieuw alleen
Nikki: “De reactie van mijn ouders was erg slecht. ‘Je hebt toch alles wat je maar wil’ en 'je bent toch niet zot', was hun antwoord. Ik kreeg niet de reactie en steun die ik nodig had, waardoor ik niet meer durfde te vertellen wat er allemaal in me omging. Opnieuw voelde ik me alleen.”
De breuk met haar vriend was de druppel. De eenzaamheid en negatieve gedachten namen de bovenhand. “En dan ga je over een grens. Een grens die je niet meer kan verleggen. Nooit.”
Positief omdraaien
Tijdens een intensief traject na haar zelfmoordpoging merkte Nikki steeds vaker dat hetgeen haar overkomen was, niet met anderen mocht gebeuren. “Ik kreeg meer en meer het gevoel dat ik hier iets mee moest doen voor anderen. Ik ben toen gestart met mijn blog, om mijn omgeving te vertellen wat er allemaal aan de hand was."
Daarna zette Nikki zelf de stap naar ‘Te Gek!?’, de organisatie die psychische problemen bespreekbaar maakt. Ze gaat nu af en toe getuigen in scholen. "Het geeft me veel voldoening. Je ziet dat mijn verhaal sommige jongeren echt raakt, en af en toe hoor ik achteraf van een leerkracht dat er leerlingen zijn komen praten. Zo kan ik met mijn negatieve ervaring toch iets positief doen.”
“MENSEN ZIJN NU MEER OPEN OVER MENTALE ZAKEN. DAARDOOR IS DE OMGEVING VAN PERSONEN MET PSYCHISCHE PROBLEMEN SNELLER GENEIGD DE SITUATIE SERIEUS TE NEMEN."
Er heerst volgens Nikki nog steeds een taboe rond psychische gezondheid en suïcide, maar ze merkt de laatste jaren al veel verbetering. "De laatste jaren wordt er veel meer op ingezet, dat vind ik positief. Het is goed dat het thema vaker aan bod komt in de media. Initiatieven zoals Rode Neuzen Dag en BV’s die getuigen over hun eigen mentale problemen, helpen enorm om het taboe te doorbreken. Maar het kan nóg beter.”
Ondertussen is Nikki bijna twee jaar aan de slag binnen het JAC, en helpt ze zelf jongeren met gelijkaardige problemen als de hare. “De job is enorm boeiend maar ook heel zwaar. Als ik jongeren advies kan geven vanuit mijn eigen verhaal, geeft dat veel voldoening. Maar er zijn er ook die vasthouden aan hun gedachten, en dat is extra confronterend omdat ik het zelf allemaal heb meegemaakt. Ik zie dan voor mij wat hen te wachten staat, en dat is zwaar.”
“Ik wil in ieder geval blijven inzetten op preventie, door mijn verhaal met jongeren te delen. Want elke poging is er een te veel”
Meer weten over Nikki en wat er allemaal in haar omging? Lees haar blog 'Met luide stem'.
In Vlaanderen is suïcidepreventie al lang prioriteit. Met het Vlaams Actieplan Suïcidepreventie 2012-2020 wil de Vlaamse Regering het aantal zelfdodingen in Vlaanderen tegen 2020 laten dalen met 20 procent. De afgelopen jaren nam minister Jo Vandeurzen hier al heel wat initiatieven rond.
>> Nieuwe behandelvormen voor het omgaan met suïcidegedachten
>> Online hulpverlening actief inzetten voor betere geestelijke gezondheidszorg