Samenwerken om kinderarmoede tegen te gaan

Kinderarmoede aanpakken vereist samenwerking. Daarom geeft Vlaams minister van Armoedebestrijding Benjamin Dalle vandaag groen licht aan 45 ambitieuze projecten. Lokale bondgenotennetwerken verenigen verschillende spelers op het terrein om samen een vuist te maken tegen kinderarmoede. Een budget van 7 miljoen euro moet het mogelijk maken om meer kinderen uit armoede te halen.

Tijdens de begrotingsgesprekken in september 2022 maakte de Vlaamse regering, op vraag van minister Dalle, meer middelen vrij voor projecten die inzetten op de strijd tegen kinderarmoede. De focus ligt hierbij op het lokale niveau, waar nu al heel vaak diverse organisaties en instellingen goede initiatieven nemen om kinderarmoede te bestrijden, maar waar het soms nog spaak loopt op vlak van samenwerking.

Daarom schreef minister Dalle, na uitgebreid overleg met de relevante stakeholders, in de zomer van 2023 een projectoproep uit. Het doel: lokale bondgenotennetwerken op poten zetten. Die bondgenotennetwerken moeten actoren op het terrein verenigen, zodat ze elkaar kunnen versterken, het bestaand aanbod beter kunnen afstemmen en bekender maken, en zorgen voor een snelle en warme toeleiding van de doelgroep. Waar nodig organiseren ze bijkomende ondersteuning die tegemoet komt aan de noden en bieden ze ook concrete hulp aan kinderen en gezinnen.

151 organisaties dienden een project in, en daarvan werden er 45 uitgekozen om van start te gaan.

Voor deze lokale bondgenotennetwerken voorziet minister Dalle 7 miljoen euro: 3 miljoen in 2023 en 4 miljoen in 2024. Elk individueel project krijgt maximaal 150.000 euro, en optioneel 50.000 euro aan investeringssubsidies. De projecten hebben een werkingsperiode van 2 tot 3 jaar. Nadien is het de bedoeling dat de goede praktijken van het project in de werking van de organisatie geïntegreerd worden.

Vlaams minister van Armoedebestrijding Benjamin Dalle: “Tal van organisaties leveren op het terrein bijzonder belangrijk werk in de strijd tegen kinderarmoede, maar ze weten elkaar niet altijd te vinden. Zo gaan er kansen verloren, en elk kind in armoede is er een te veel. De massale respons op deze projectoproep maakt duidelijk dat er heel wat terreinkennis aanwezig is. Dankzij deze 45 projecten kunnen we de krachten bundelen en concrete resultaten boeken voor kinderen in armoede en hun gezinnen.”

Een greep uit de projecten

Ter illustratie vindt u hierbij enkele goedgekeurde projecten uit verschillende regio’s, die snel duidelijk maken wat het opzet en het doel van zo’n bondgenotennetwerk is.

Al-Arm vzw (Geel) – BONGO-project

Betrokken partners: Al-arm vzw, Dienst Gelijke Kansen stad Geel, Basisschool De Luchtballon Geel, Basisschool Sint-Dimpna Geel, Ligo Kempen, Welzijnsschakel MIN Geel

Al-Arm vzw is een erkende vereniging waar armen het woord nemen. Het BONGO-project (BONgenotennetwerkGelijkekansenOnderwijs) richt zich tot (kwetsbare) gezinnen met lagere schoolkinderen op het Geelse grondgebied. Hoewel onderwijs een recht is, vinden heel wat kinderen en hun ouders geen aansluiting bij de scholen en hun leerplannen. De uitsluiting manifesteert zich op verschillende levensdomeinen (betrokkenheid, leerachterstand, beperkte deelname omwille van financiële moeilijkheden, taalachterstand, perceptie,…). Door in te zetten op de basisschoolcarrière wil men zorgen voor betere toekomstkansen. Hoe zal het BONGO-project hieraan bijdragen?

• Meer afstemming en samenwerking tussen bestaande initiatieven. Deze lopen nu te vaak naast elkaar.

• Het creëren van een aanspreekpunt voor ouders, scholen en organisaties en diensten met betrekking tot kwetsbaarheid bij schoolgaande kinderen.

• Sensibiliseren van scholen rond het thema armoede. Leerkrachten en directies komen vaak uit middenklassengezinnen en zijn daardoor weinig vertrouwd zijn met de armoedeproblematiek.

• Het verhogen van ouderbetrokkenheid. Kwetsbare gezinnen zullen ook kunnen participeren naast de schoolcontext. Binnen Al-arm vzw wordt een veilige omgeving gerealiseerd waar ouders (en kinderen) samen kunnen stilstaan bij de drempels die zij ervaren binnen het lokale onderwijsbeleid.

• Aandacht voor het detecteren van noden of tekortkomingen en het aanreiken van oplossingen op korte termijn om de onderwijskansen te bevorderen. Enkele voorbeelden: toeleiden van gezinnen die recht hebben op aanvullende steun naar het OCMW, klasaankoop van schoolmateriaal, doorverwijzingen naar bv. CLB of CKG, focus op gezonde voeding, …

Buurtwerk ’t Lampeke (Leuven) – Ontmoetingsgericht werken

Betrokken partners: Buurtwerk ’t Lampeke vzw, Sint-Jansschool Leuven, Mater Dei basisschool, Kinderdagverblijf De Slabbertjes, Wijkgezondheidscentrum de Ridderbuurt, Stad Leuven en Huis van het Kind, Enchanté Leuven, Byddy@home, Link in de Kabel, …

Buurtwerk t Lampeke is een erkende vereniging waar armen het woord nemen en is al meer dan 50 jaar actief in Leuven. De verschillende deelwerkingen, per leeftijdsgroep, zijn intensief aan elkaar verbonden en versterken elkaar.

Met het project ‘Ontmoetingsgericht werken: concreet en praktijkgericht werken van onderuit om stapsgewijs tot duurzaam resultaat te komen in de strijd tegen armoede’ schuift ’t Lampeke samen met een basisschool, een kinderdagverblijf en 9 samenwerkingspartners verschillende doelen naar voren:

• De realisatie van twee nieuwe ontmoetingsplekken en de versterking van een bestaande ontmoetingsplek in de buurt

• Nieuwe kwetsbare gezinnen bereiken

• Een brug slaan tussen twee buurtscholen en de ontmoetingsplekken

• De sociale mix in het kinderdagverblijf verhogen en het aantal kindplaatsen in de dagopvang van de vereniging uitbreiden.

Daarnaast gaat er in het project expliciete aandacht voor de drie belangrijke overgangen in het schoolgebeuren:

• De overgang van creche/thuis/gezinswerking naar de kleuterklas

• De overgang van kleuterklas naar lagere school

• De overgang naar het secundair onderwijs

• Dit heeft als doelstelling om schooluitval en het zogenaamde watervaleffect tegen te gaan.

Verder gaat er aandacht naar taalverwerving en leesplezier, en naar mediawijsheid bij de jongeren die de overstap naar het secundair onderwijs maken.

Cultureghem (Brussel) – KUREGEM VERBINDT

Betrokken partners: Cultureghem vzw, GBS Kameleon  en Vrije Basisschool - Katoba vzw - Voorzienigheidsschool, Wijkgezondheidscentrum MediKuregem, Huis van het Kind Anderlecht, Goujonissimo, LDC Cosmos vzw, Ket in Kuregem, Sportpret vzw, werking Sportpret Brussel. Vijf geassocieerde partners ondersteunen en verbreden het project met een specifiek aanbod.

Cultureghem vzw is een lokale middenveldorganisatie die op de Abattoirsite in Anderlecht een inclusieve ontmoetingsplek creëert voor iedereen, waar individuen en partnerorganisaties uit verschillende achtergronden samenkomen. De organisatie richt zich onder andere op toegang tot gezonde voeding en een speel- en ontmoetingsruimte voor allen.

KUREGEM VERBINDT is een project dat vertrekt vanuit de structurele kansarmoedeproblematiek bij vele gezinnen in de wijk Kuregem. Het project steunt op een netwerk van 9 multidisciplinaire partners, uit het Nederlands onderwijs, de zorg- en welzijnssector en het middenveld. Het bondgenotennetwerk onder leiding van Cultureghem wil de krachten bundelen om hen in functie van hun noden meer toegang te geven tot bestaande dienstverlening in hun wijk.

• Ad hoc samenwerkingsverbanden uit het verleden worden in het kader van dit project gestroomlijnd tot een lokaal netwerk van bondgenoten die elkaar versterken in de strijd tegen kinderarmoede.

• Met het project willen verschillende zorg- en middenveldorganisaties kansarmoede bij kinderen en jongeren structureel verminderen door drempelverlagend te werken op vlak toegang tot gezonde voeding en toegang tot het zorgaanbod.

• Het project richt zich daarbij tot 2 specifieke scholen in de wijk, waarbij het netwerk een extra aanbod voor ouders toevoegt aan het bestaande aanbod van vzw Cultureghem.

• Om de toegang tot gezonde voeding te garanderen wordt op de scholen zelf gewerkt. De centrale markthal van de Abattoirs, waar Cultureghem actief is, wordt ingezet om het aanbod en de diensten van alle partners bekend te maken in een vertrouwde context, waar de ouders kunnen rekenen op gratis vrijetijdsaanbod én opvang voor hun kinderen.

• Het verhogen van de ouderparticipatie is een andere doelstelling. Men beoogt een structurele verbetering van de toegang tot gezonde voeding voor kinderen en een structureel betere toeleiding naar het bestaande aanbod voor hun ouders.

Bekijk hier alle 45 projecten.