Vrijdag keurde de Vlaamse regering het decreet rond zorgwonen goed, waardoor het eenvoudiger wordt om een mobiele mantelzorgwoning te plaatsen. Die mobiele mantelzorgwoningen, waarbij een mobiele woonunit in de tuin van een bestaande woning wordt geplaats, legde Vlaams parlementslid Katrien Schryvers (CD&V) in 2019 in het Vlaams parlement op de tafel met de vraag om daarvoor een duidelijker wetgevend kader te creëren. Katrien Schryvers reageert opgetogen: “Voor wie zorg nodig heeft, komen er nu meer mogelijkheden en meer zekerheid om in de vertrouwde omgeving te blijven wonen en toch zijn of haar zelfstandigheid behouden. Door de versoepelde procedure kan nabije zorg ook sneller gegeven worden. Dit is een belangrijke stap vooruit voor de toekomst van het aanbieden van kleinschalige zorg dichtbij en door naasten.”
Een woning is een zorgwoning als in de bestaande woning één kleinere (ondergeschikte) wooneenheid wordt gecreëerd. De creatie van een zorgwoning is gericht op de huisvesting van ten hoogste twee personen waarvan minstens een persoon ouder dan 65 jaar is of zorgbehoevend. De zorgbehoevende personen kunnen zowel in de hoofdwoning als in de ondergeschikte woning wonen. “Dankzij deze formule van wonen kunnen ouderen of zorgbehoevenden langer op redelijk zelfstandige basis in de vertrouwde omgeving en dichtbij hun naasten blijven wonen,” zegt Vlaams volksvertegenwoordiger Katrien Schryvers, die dit voorstel in 2019 samen met collega’s Lode Ceyssens en Tinne Rombouts in het parlement op tafel legde. “De zorg en hulp die nodig zijn, kunnen zo mee opgenomen worden door de huisgenoten die wonen in de andere wooneenheid in hetzelfde huis. Zo past het concept van zorgwonen perfect in de idee van vermaatschappelijking van zorg.” Een zorgwoning kan, onder bepaalde voorwaarden, gerealiseerd worden zonder omgevingsvergunning.
Mobiele zorgunits
Om als zorgwoning in aanmerking te kunnen komen, moest de ondergeschikte wooneenheid tot nu toe één fysiek geheel vormen met de hoofdwoning. “Dit is echter niet altijd mogelijk of wenselijk. Zeker in de gevallen waar de zorgnood maar heel tijdelijk is. Dan kan een mobiele mantelzorgwoning een oplossing bieden. In dat geval wordt een tijdelijke zorgunit geplaatst naast de bestaande woning of in de tuin. Het kan ook zijn dat een bestaand bijgebouw wordt omgebouwd. Maar over dit concept waren er op het vlak van regelgeving nog heel veel onduidelijkheden. De lange en onzekere aanvraagprocedures maakten het onmogelijk om in een acute zorgsituatie die zorg te geven in de vertrouwde omgeving,” aldus Vlaams volksvertegenwoordiger Katrien Schryvers. Zij is dan ook tevreden dat er nu rechtszekerheid komt en dat het voorstel dat zij vorig jaar neerlegde in het parlement, nl. om mobiele mantelzorgwoningen onder bepaalde voorwaarden als zorgwoning te aanzien, nu wordt gevolgd.
Met de beslissing van de Vlaamse regering zal voor het plaatsen van een tijdelijke mobiele zorgunit geen omgevingsvergunning meer nodig zijn, maar zal onder een aantal voorwaarden een eenvoudige melding bij het lokaal bestuur volstaan. “Dat is een goede zaak, want doordat mensen geen lange en onzekere procedures meer moeten doorlopen, kan er sneller geschakeld worden wanneer de zorgnood zich plots stelt,” zegt Schryvers. “De coronacrisis heeft het belang van kleinschalige zorg dichtbij mensen die je lief zijn in de verf gezet. De beslissing van vandaag geeft een positieve impuls om dit gemakkelijker te maken. Mensen die zorg willen opnemen voor een familielid, daar kunnen we toch alleen maar heel blij om zijn?”
Nadruk op tijdelijkheid
Schryvers benadrukt dat het belangrijk blijft om de tijdelijkheid van een mobiele mantelzorgwoning te bewaken. “Een mobiele mantelzorgwoning is gericht op het tijdelijk aanbieden van zorg dichtbij huis. Eens de zorgnood wegvalt, wordt aan de finaliteit van de woonunit niet meer voldaan, en kan ze dus niet als dusdanig blijven staan,” zegt Schryvers, “Die tijdelijkheid is een belangrijk gegeven om misbruiken op het vlak van ruimtelijke ordening te voorkomen.”
