Het aantal kerkgangers is in de voorbije decennia aanzienlijk gedaald in Vlaanderen. De kosten voor onderhoud, verwarming, verzekering en restauratie van kerkgebouwen neemt daarentegen eerder toe dan af. Om ervoor te zorgen dat kerken het hoofd boven water kunnen houden, willen de Vlaamse meerderheidspartijen inzetten op de neven- en herbestemming van kerkgebouwen. Kerken zouden naast het klassieke gebruik als parochiekerk bijvoorbeeld gebruikt kunnen worden voor concerten, voordrachten of culturele evenementen. Hiervoor diende Vlaams volksvertegenwoordigers Joke Schauvliege (CD&V) samen met de meerderheidspartijen in het Vlaams parlement een voorstel in.
De voorbije jaren zijn de vragen rond de toekomst van de kerkgebouwen in Vlaanderen steeds luider gaan klinken. Het dalende aantal kerkgangers en oplopende kosten inspireerden voormalig minister van Onroerend Erfgoed Geert Bourgeois (N-VA) om een conceptnota over de toekomst van de Vlaamse parochiekerk uit te werken. Die conceptnota was het startschot voor het latere kerkenbeleidsplan (2015) en het ‘Projectbureau Herbestemming Kerken’ (2016). Intussen zijn er heel wat voorbeelden van kerken die een geslaagde neven- en/of herbestemming gekregen hebben. Meestal gaat het over klooster-of abdijkerken die door hun eigendomsstatuut sneller herbestemd kunnen worden. “Toch blijft de uitdaging voor de komende jaren groot,” zegt Vlaams parlementslid Joke Schauvliege (CD&V), die het initiatief nam voor deze resolutie die de neven- en herbestemming van kerkgebouwen moet stimuleren.
Concerten, voordrachten en culturele evenementen
Om her- en/of nevenbestemming van kerken verder te stimuleren bepaalde de huidige regering in het regeerakkoord dat lokale besturen meer mogelijkheden zullen krijgen om een toekomstgericht beleid te voeren rond de neven- en herbestemming van eredienstgebouwen. Met deze resolutie willen we de Vlaamse regering vragen om te waken over voldoende participatie en om een draagvlak te creëren om naar een succesvolle neven- of herbestemming van kerkgebouwen te gaan.
“Bijkomende inspanningen en creatieve initiatieven zullen nodig zijn om een her- of nevenbestemming te geven aan de vele kerken waarin niet langer of slechts sporadisch een eredienst wordt gehouden. Ik denk bijvoorbeeld aan concerten, voordrachten of culturele evenementen. Zo kan het kerkgebouw blijvend een belangrijke rol spelen in het lokale leven en via een eervolle herbestemming zorgen voor sociale cohesie. Bovendien zijn er nog heel wat financiële middelen nodig om her- of nevenbestemmingen van kerken te kunnen realiseren,” zegt Vlaams parlementslid en initiatiefneemster Joke Schauvliege (CD&V).