Langdurige ziekte is een zorgwekkend probleem dat jaar na jaar structureel groeit. Voor elke tien werkenden is er één langdurig ziek. CD&V heeft enkele voorstellen klaar om dit probleem aan te pakken. “Om te vermijden dat mensen ziek uitvallen, moeten we inzetten op werkbaar werk en gezonde werkomstandigheden,” legt Vlaams Parlementslid Robrecht Bothuyne (CD&V) uit. Het parlementslid pleit in zijn voorstel, dat vandaag besproken wordt in het Vlaams parlement, voor preventie, begeleiding en meer samenwerking tussen VDAB en RIZIV.
Langdurige ziekte is een zorgwekkend probleem dat jaar na jaar structureel groeit. In Vlaanderen zijn ondertussen meer dan 240.000 mensen langdurig ziek. Het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV) schat dat er eind juni 2020 een kleine 460.000 personen langdurig ziek waren in heel België. Een stijging van maar liefst 24% in vergelijking met de cijfers van 2015. Langdurige ziekte treft vele mensen. Voor elke tien werkenden is er één langdurig ziek. Aan dit tempo, dreigt ons land tegen eind 2021 de symbolische kaap van een totaal van 500.000 langdurig zieken bereiken. Om de tanker te keren, zijn hervormingen nodig zowel op het Vlaamse als het federale niveau.
CD&V heeft enkele voorstellen klaar om dit probleem aan te pakken. “We moeten meer inzetten op preventief beleid. Verhinderen dat mensen ziek uitvallen is de boodschap. Dit kan alleen maar als we bijkomend inzetten op werkbaar werk en gezonde werkomstandigheden”, legt Vlaams Parlementslid Robrecht Bothuyne (CD&V) uit. Voor zij die toch arbeidsongeschikt worden, is begeleiding nodig om hen te re-integreren naar de arbeidsmarkt eens het genezingsproces ver genoeg gevorderd is. De samenwerking tussen VDAB en het RIZIV is cruciaal in kader van de re-integratie. Toch zien we dat jaar na jaar geen 5000 trajecten opgezet worden.
Snelheid is cruciaal
Onderzoek toont aan dat de eerste vier tot zes weken van de arbeidsongeschiktheid beslissend zijn voor een succesvolle terugkeer naar werk. CD&V vraagt dat VDAB en zijn partners sneller betrokken worden bij het re-integratieproces, ongeacht of dit nu naar dezelfde werkgever is of een andere. Verder is loopbaanbegeleiding een onderschat instrument volgens CD&V. Huisartsen zouden bij een langere afwezigheid niet alleen een ziektebriefje maar ook een doorverwijzing naar een loopbaanbegeleider moeten voorzien. “Mensen kunnen mits begeleiding hun talenten en competenties beter inschatten en durven dan de stap zetten om een nieuwe richting op de arbeidsmarkt in te slaan. Meer arbeidsvreugde kan ook preventief werken”, aldus Bothuyne.
“De bereidwilligheid om opnieuw aan de slag te gaan is groot. Eén op drie langdurig zieke kan én wil werken tijdens een deel van hun afwezigheid. Laat ons het potentieel in Vlaanderen maximaal benutten en focussen op wat iemand wél kan,” zegt Bothuyne. Eén van de voorstellen houdt dan ook in om te evolueren naar een geschiktheidsattest in de plaats van een ziekteattest.
CD&V ziet gedeeltelijk werkhervatting als een belangrijk instrument. Vandaag moeten personen eerst volledig uitvallen voordat men aanspraak maakt op een uitkering. “Dit gaat volledig in tegen de filosofie dat we talent zo lang mogelijk aan het werk willen houden. Via progressieve werkhervatting kunnen we personen de nodige flexibiliteit geven om op hun eigen tempo terug te keren naar werk. Anderzijds geeft dit ook de mogelijkheid voor mensen met een chronische ziekte om hun tewerkstellingspercentage geleidelijk aan af te bouwen wanneer dit voor hen nodig is, zo vermijden we een volledige uitval,” benadrukt Bothuyne. Het systeem waarbij een arbeidsinkomen en een uitkering kunnen worden gecombineerd, moet eenvoudiger en duidelijker.
Hoorzittingen in het Vlaams parlement
Naar aanleiding van conceptnota’s van CD&V en N-VA buigt het Vlaams Parlement zich via hoorzittingen over de voorstellen. Bothuyne, die voorzitter is van de commissie werk in het Vlaams parlement, wil experten en actoren van het terrein nauw betrekken bij de opmaak van de aanbevelingen.
Hier worden experten uitgenodigd zoals professor Arbeidsgeneeskunde en directeur onderzoek van IDEWE Lode Godderis en betrokken actoren, waaronder dr. Annemie Bonroy als adviserend arts en medische directie van de CM, Luc Henau van gespecialiseerd team begeleiding (GTB), Mensura, de Voorzorg, GRIP, VDAB, RIZIV en CTalents (talentmatching werknemers met auditieve en/of visuele beperking). Gezien de bevoegdheidsverdeling op zowel het federale als de regionale niveaus, dringt een overleg met de deelstaten zich op zodat op elk niveau de nodige hervormingen kunnen plaatsvinden om dit probleem structureel aan te pakken.
