De bijzondere commissie terrorisme van het Europees Parlement heeft met een grote meerderheid het eindrapport aangenomen met de conclusies en aanbevelingen voor de strijd tegen terrorisme in de EU. Nauwere samenwerking tussen de lidstaten en met de Europese Unie staat centraal. Het oorspronkelijke ontwerprapport werd fors bijgestuurd in die richting.
Ivo Belet, lid van de bijzondere commissie terrorisme: “Exact 3 jaar geleden (13 november 2015) werd Parijs opgeschrikt door de aanslagen in het Stade de France en de Bataclan. Europa heeft ondertussen cruciale maatregelen genomen, maar de lidstaten moeten nog een versnelling hoger schakelen. Nauwere samenwerking en informatie-uitwisseling tussen de lidstaten en met de Europese Unie is cruciaal om terreurdreigingen te voorkomen en burgers effectief te beschermen.”
“Politiediensten moeten relevante informatie over terreurverdachten automatisch en verplicht delen, ook met Europol, dat is de essentie. Informatie-uitwisseling moet dringend verder uit de nationale hokjes worden gehaald, willen we terreurnetwerken en ‘lone wolves’ snel en effectief onderscheppen. Er moet ook één zoekportaal komen waarmee grenswacht en politie met een klik alle Europese databanken kunnen doorzoeken.”
“Europa moet ook de brug slaan tussen inlichtingendiensten en een systematische uitwisseling op poten zetten. De Counter-Terrorism Group, het samenwerkingsplatform van de nationale inlichtingendiensten, moet verder uitgebouwd worden tot de centrale spil in het Europese inlichtingennetwerk. Daarvoor zijn meer middelen en vertrouwen nodig. Dat kan door collectieve trainingen en opleidingen, met name in een Europese Joint Intelligence Academy. De recent verijdelde terreuraanslag van twee Iraniërs door het Belgische gerecht bewijst dat grensoverschrijdende samenwerking vruchten afwerpt, dat moet breder uitgerold worden.”
“Het Parlement wil ook concrete maatregelen tegen terroristische propaganda en haatboodschappen, zowel online als op straat. De lidstaten moeten voortaan verplicht informatie uitwisselen over geradicaliseerde gevangenen, verdachte geldstromen van en naar religieuze organisaties traceren, en verenigingen waar opgeroepen wordt tot haat, geweld of terrorisme sluiten. Online moet er een Europese digitale terrorismebestrijdingseenheid komen die nauw samenwerkt met Europol en de lidstaten om online propaganda en accounts op te sporen en te verwijderen. De lidstaten kunnen er op hun eentje onmogelijk in slagen verdachte boodschappen wereldwijd in de gaten te houden. Daarvoor moeten we samenwerken.”
“Er moeten ook verplichte identiteitscontroles komen voor passagiers in elke Europese luchthaven, en bij internationale trein- en busreizen: vandaag wordt je identiteitskaart wel gecontroleerd in Zaventem, maar niet in Helsinki: dat heeft natuurlijk weinig zin in de eengemaakte Schengenruimte.”
10 prioriteiten uit het eindrapport van de bijzondere commissie terrorisme van het Europees Parlement:
- European Terrorist Finance Tracking System (EU-TFTS) om verdachte transacties binnen de Europese betalingsruimte (SEPA) op te sporen en te linken, om terreurnetwerken te onderscheppen, naar analogie met het Amerikaanse Terrorist Finance Tracking Programme;
- Europees de brug slaan tussen nationale inlichtingendiensten, met name door de Counter-Terrorism Group, het samenwerkingsplatform van de nationale inlichtingendiensten, verder uit te bouwen tot de centrale spil in het Europese inlichtingennetwerk en meer middelen te voorzien voor dit platform, om de gaten in parallelle informatiestromen tussen politie- en inlichtingendiensten in Europa te sluiten; een gezamenlijke Europese opleiding voor inlichtingendiensten (EU Joint Intelligence Academy) moet nauwere samenwerking en een gedeelde inlichtingencultuur uitbouwen;
- Europees Coördinatiecentrum voor Slachtoffers van Terrorisme, om de steun aan slachtoffers van en in verschillende lidstaten effectiever te coördineren en dezelfde rechten af te dwingen en automatische juridische, psychologische en financiële steun te verzekeren;
- de EU Internet Referral Unit (EU IRU) in nauwe samenwerking met Europol uitbouwen tot een centrale Europese digitale terrorismebestrijdingseenheid om terroristische content online te onderscheppen, te signaleren en te verwijderen;
- verplichte identiteitscontroles in elke Europese luchthaven, en bij internationale trein- en busreizen, om de mazen in het net te dichten: vandaag wordt in Zaventem wel je identiteitskaart gecontroleerd bij het boarden, maar in Helsinki niet, dat heeft natuurlijk weinig zin;
- de uitrol van een ID-verificatiesysteem en -uitwisseling voor huurautobedrijven voor verdachte personen;
- lidstaten moeten voortaan verplicht informatie uitwisselen over geradicaliseerde gevangenen en de inlichtingengaring versterken, zowel binnen gevangenissen als voor vrijgelaten geradicaliseerde ex-gevangenen, bijvoorbeeld door specifieke penitentiaire inlichtingenprocedures uit te rollen;
- Europese uitrol van het Belgische model van case-by-case samenwerking en informatie-uitwisseling tussen de inlichtingendiensten en openbare aanklagers in terrorismedossiers;
- verdachte geldstromen van en naar religieuze organisaties traceren, extremistische predikers op een Europese watchlist zetten en verenigingen waar opgeroepen wordt tot haat, geweld of terrorisme sluiten;
- de bevoegdheden van het Europees Openbaar Ministerie (European Public Prosecutor’s Office of EPPO) uitbreiden tot terreurdaden.
