Wanneer ouders uit elkaar gaan, heeft dat vaak ernstige gevolgen voor de kinderen. Op een verantwoorde manier scheiden betekent als ouders nadenken over de toekomst van je kind(eren). Helaas is dit niet altijd het geval en laten ex-partners het na om een evenwichtige regeling uit te werken. Door de invoering van een ouderschapsplan kunnen ouders gestimuleerd worden dit wél te doen. Niet alleen CD&V, maar ook de Gezinsbond, Kind en Gezin en experten zien de voordelen van zo’n instrument.
Een ouderschapsplan legt de afspraken met betrekking tot onder meer de opvoeding, verblijfs- en financiële regeling en het uitoefenen van het ouderlijk gezag vast wanneer ouders uit elkaar gaan”, legt CD&V-Kamerlid Sonja Becq uit.
Ze heeft reeds sinds 2013 een wetsvoorstel klaar dat na hoorzittingen, amendementen en een advies van Raad van State wordt gefinaliseerd. Tijd om er nu werk van te maken in het parlement? In het kader van een (echt)scheiding is het voor kinderen belangrijk dat ze voelen dat ouders over hen bekommerd blijven.
“Bij drie op de vier scheidingen zijn kinderen betrokken. Zo maken in Vlaanderen jaarlijks 35.000 kinderen de scheiding van hun ouders mee”, schetst Becq de problematiek. IPOS-onderzoek wijst uit dat het in het belang van het kind is dat er over de gevolgen voor hen wordt nagedacht en dat zij zich betrokken weten. “Nochtans tonen studies aan dat dit in één op drie scheidingssituaties amper of niet wordt gedaan.”, licht de CD&V-politica toe. “In die mate is de introductie van een “ouderschapsplan” tijdens het verloop van een (echt)scheidingsprocedure een efficiënte aanzet om ouders, ook in moeilijke emotionele omstandigheden, blijvend te stimuleren om na te denken over de concrete gevolgen en regelingen voor de kinderen."
De zorg voor de kinderen moet van bij de inleiding van de scheiding aan de orde zijn. Een ouderschapsplan moedigt dit aan en kan hopelijk een mentaliteitswijziging teweegbrengen bij ouders die ex-partners worden. Iedereen wint hierbij”, aldus Becq. “Bovendien leert onderzoek ons dat meer dan een kwart van de scheidende ouders niet over de kinderen praat.”
In goede maar vooral ook in kwade dagen
De CD&V-Volksvertegenwoordigster benadrukt dat er zich bij de meeste scheidingen geen problemen stellen en er al een regeling met betrekking tot de kinderen wordt opgesteld. “Maar helaas stellen we ook vast dat men vandaag de dag zeer snel (uit de echt) kan scheiden zonder vooraf iets te regelen, met tot gevolg dat de kwetsbare partner en de kinderen daarvan de dupe worden. Niet de snelheid, maar de kwaliteit van het (echt)scheidingsproces is van belang. Snelheid is één factor, maar niet de doorslaggevende factor. We stellen vast dat heel wat ouders na een snelle breuk toch opnieuw in een dispuut verwikkeld geraken omdat er geen duidelijke afspraken zijn, onder meer over de kinderen. Dat leidt regelmatig tot lange procedures en dus bijkomende kosten”, klinkt het bij Becq.
Ze gaat verder: “Het zou verstandiger zijn dergelijke situaties te voorkomen. Het verplicht neerleggen van een ouderschapsplan kan in zo’n gevallen wel soelaas brengen, omdat ouders ertoe worden aangezet om de belangen van het kind in achting te nemen.” Indien men er echt niet uitgeraakt, kan één van de ouders een eigen voorstel doen. De rechter kan dan middels tegenspraak van de ex-partner een definitief oordeel vellen”, aldus Becq.
Becq benadrukt verder dat het niet de bedoeling is om extra procedurele obstakels in het (echt)scheidingsproces in te voeren. “Bemiddeling is hier het codewoord. Door bemiddelingstrajecten kunnen alle afspraken met betrekking tot het ouderlijk gezag en het verblijf van de kinderen, de verdeling van de kosten onder beide ouders en dergelijke meer worden opgenomen. Hoe beter op voorhand de afspraken tussen ouders worden vastgelegd, hoe meer garanties er zijn om latere conflicten te vermijden”, aldus de CD&V-volksvertegenwoordiger.
Partner helaas voor even, maar ouder voor het leven
Volgens Becq zou zo’n ouderschapsplan van toepassing moeten zijn op alle duurzame samenlevingsvormen, dus ook de wettelijke samenwoning. “De betrokken personen mogen dan wel hun statuut van partner verliezen, ouders blijven ze voor het leven. Omdat het ouderschapsplan vertrekt vanuit het belang van het kind en niet vanuit de relatievorm tussen partners, willen we dit bij elke breuk mogelijk maken. Voor het kind maakt het namelijk niet uit of zijn ouders getrouwd waren of wettelijk samenwoonden.”, besluit Becq.