Een huis kan alleen maar een thuis worden als het zich in een aangename buurt bevindt. Werk, voorzieningen, zorgnoden en sociale netwerken zijn steeds nabij. We investeren daarom in interactieve en duurzame buurten die letterlijk en figuurlijk zuurstof bieden. Dat betekent dat we inzetten op voldoende kwaliteitsvolle publieke ruimte waar mensen elkaar kunnen ontmoeten.
Elk nieuw gebouw definieert ook meteen de onbebouwde ruimte in haar omgeving. Elke buitengevel van een gebouw geeft vorm aan de publieke ruimte. Onze omgeving wordt, in vaak onderschatte mate, bepaald door de restruimte die overgelaten wordt door keuzevrijheid van de bouwheer. Een pertinente vraag die in elk nieuw ontwerp zou moeten gesteld worden is: “Wat is de meerwaarde van het gebouw voor de gemeenschap?” Kinderopvang in bouwblokken van grotere omvang of ingerichte speeltuintjes in een gezamenlijke tuin, maken projecten fris en aantrekkelijk. Ook moet eraan gewerkt worden dat ouderen zich veilig en gerust in die openbare ruimtes kunnen bewegen. Een gedetailleerd ontworpen gelijkvloers met fietsenstalling, groenvoorziening, zitbanken, speeltoestellen, paden en parkeerruimte geven meerwaarde aan de publieke ruimte, waarvan de toegankelijkheid wordt bewaakt.
Gemeenschappelijke voorzieningen binnen een sociaal wooncollectief worden vaak automatisch overgedragen aan de lokale overheid of onderhouden door de bouwmaatschappij. De verantwoordelijkheid van eigenaars en huurders in de aanleg en onderhoud is beperkt. Zowel in het overleg over het ontwerp als in het dagelijkse onderhoud zitten kansen om betrokkenheid en ontmoeting te stimuleren. In de toekomst moeten we er dan ook naar streven dat in aanleg en onderhoud van gemeenschappelijke voorzieningen bewoners de kans krijgen om medeverantwoordelijkheid op te nemen. Aangenaam neveneffect: een kostenbesparing die ten goede kan komen van wie de handschoen opneemt.
De bevolkingsdichtheid is bij uitstek groot in de steden. We zetten in op groene steden waar het aantrekkelijk en betaalbaar wonen is. Actieve gezinnen met kinderen vormen een belangrijke groep om een stad gezond te houden. Hun woondroom van een stadswoning mag niet onbetaalbaar zijn. Stadsvlucht moet gecounterd worden. Kwaliteitsvolle buurten omvatten ook voldoende ruimte voor recreatie. In onze buurten zetten we daarom blijvend in op voldoende sport- en spelfaciliteiten. Deze faciliteiten moeten voor iedereen veilig en toegankelijk zijn. Laagdrempeligheid en gezinsvriendelijkheid zijn belangrijk. Bij het aannemen van stedenbouwkundige regels moet hier aandacht voor zijn.
Het concept ‘leeftijdsvriendelijke gemeente’ is een hanteerbaar referentiekader voor de ontwikkeling van een geïntegreerd lokaal beleid dat aangenaam wonen en leven voor alle leeftijdsgroepen moet bevorderen. In de beleidsterreinen wonen, mobiliteit, informatieverstrekking, inrichting van openbare ruimten… wordt ‘getoetst’ of en hoe voor alle leeftijdsgroepen de ‘toegankelijkheid’ optimaal is.
‘Wiki’Hood’ is een nieuw wijkgericht bestuursmodel waarbij het wijkniveau centraal staat. ‘Wiki’ komt van het Hawaïaanse ‘wiki wiki’ en betekent ‘snel, beweeglijk en gastvrij’. ‘Hood’ is dan weer de afkorting van 'neighbourhood', het Engels voor ‘wijk’. We willen dat in wijken basisvoorzieningen worden uitgebouwd, zoals onderwijs, kinderopvang, ontmoetingsplaatsen, winkels, groene ruimtes… Belangrijk is de oprichting van wijkadviesraden in elke wijk. Dergelijke adviesraden hebben hun zeg en een beperkt eigen budget in een aantal zaken, zoals de invulling van de openbare ruimte of openbare netheid. Dit wijkgerichte bestuursmodel is complementair aan de huidige bestuursniveaus (gewest, gemeenschappen en gemeenten). Vertrouwen en verantwoordelijkheid geven aan mensen die samen voor hun wijk gaan: daar gaat het om.
We zorgen ook voor goede toegang tot draadloos internet in onze buurten. Zo verbinden we mensen en dichten we de digitale kloof.
Toekomstige ontwikkelingen moeten getoetst worden aan hun bereikbaarheid of toekomstige bereikbaarheid. Daarom heeft Vlaanderen nood aan ontwikkeling, concretisering en afronding van een aantal ontbrekende verkeersknooppunten, zowel in de stad als op het platteland.
Zorg in kwaliteitsvolle buurten
We maken het mogelijk om mensen tot aan het eind van hun leven in hun thuisomgeving te laten wonen, maar niet noodzakelijk in dezelfde woning. We ontwikkelen een woonbeleid dat meer geïntegreerd is met het zorgbeleid, waarbij ouderen en andere personen met een zorgnood de kans krijgen aangepast te wonen in hun eigen buurt.
Strijd tegen discriminatie
We voeren de strijd tegen discriminatie op de woningmarkt verder op. Iedereen heeft recht op toegang tot een kwaliteitsvolle, betaalbare, aangepaste woning.
Bestrijding van leegstand
De bestrijding van leegstand is essentieel voor een verhoogde leefbaarheid van buurten. De hefboom van de belasting van leegstaande woningen en panden moet daartoe maximaal worden ingezet. Die belasting moet toenemen met de periode van leegstand.