Duurzame voeding: goed voor mens, economie & ecologie

Voeding is een primaire behoefte en is essentieel voor ieders persoonlijke ontwikkeling, maar de verstedelijkte Vlaming lijkt zich nog maar weinig te bekommeren om voedselproductie en -verwerking. Voedselzekerheid vraagt politieke en maatschappelijke keuzes in de steun voor land- en tuinbouw, zodat er voldoende en kwalitatief voedsel is, aan een aanvaardbare prijs voor iedereen. Dat we sinds de Tweede Wereldoorlog geen voedselschaarste meer kenden, is het gevolg van bewuste politieke keuzes. Veel conflicten in de wereld hebben voedselproblemen als grondslag. Het is daarom belangrijk dat de Vlamingen overtuigd blijven van het belang van een eigen land- en tuinbouwproductie (maatschappelijk verankering).

Onze Vlaamse agro-voedingsketen levert hoge kwaliteit en is een sector met een grote economische meerwaarde. We hebben goede klimaatomstandigheden en een grote expertise inzake sommige teelten, maar zijn ook befaamd voor bepaalde voedingsbewerkingen. De beste garantie op kwaliteit hebben we met voedsel dat onder onze eigen ogen gemaakt wordt. We hebben er dan ook belang bij onze agro-voedingsketen economisch gezond en weerbaar te houden.

Mensen verwachten van voedsel vooral dat het veilig, gezond en betrouwbaar is. De eisen op dat vlak nemen toe. Maar op het moment van aankoop laten de meesten prijs en gebruiksgemak de doorslag geven. Gezonde voeding houdt dus ‘opvoeding’ van de consument in en het meer waarderen van voedingsproducten, zodat dit meespeelt in wat de consument wil betalen. Die opvoeding houdt ook kennismaking en voeling in met wat hedendaagse land- en tuinbouw inhouden. Alle voeding moet veilig en betrouwbaar zijn. We rekenen op de verantwoordelijkheid van de voedingsketen zelf door correcte procedures. Uiteraard inspecteert de overheid aanvullend.

Het gemeenschappelijk Europees landbouwbeleid is bedoeld om voedselzekerheid te bieden aan alle Europeanen tegen betaalbare prijs. De ondersteuning is ontkoppeld van productie, om overproductie tegen te gaan. Steunmechanismen zouden moeten bufferen tegen volatiele wereldmarktprijzen voor de producenten.

Het familiaal landbouwmodel is de beste garantie voor duurzame bedrijfsvoering. Een familiale beslissingslijn (dus niet door aandeelhouders) bewaart de ziel van een bedrijf. Het denkt aan de eigen, volgende generaties. Het houdt de exploitatie op een beheersbare schaal (zelfredzaamheid). Familiale bedrijven creëren draagvlak in dorp en samenleving.

Een economisch gezonde Vlaamse land- en tuinbouw is de basis voor onze belangrijke agro-voedingssector. Productie in eigen streek is de beste garantie voor hoge kwaliteit volgens onze consumenteneisen en zorgt voor maatschappelijke erkenning van het belang van voedselproductie. Nabijheid tussen productie en verwerking is logistiek efficiënt en maakt coöperatieve samenwerking in de keten makkelijker. Daarom moeten we voldoende ruimte voor professionele landbouw in Vlaanderen blijven voorbehouden.

Ook bij voedselproductie kiezen we voor ondernemerschap en keuzevrijheid, niet voor een centraal opgelegd planmodel. De sector krijgt veerkracht door te diversifiëren in een breed palet aan specialisaties en door te mikken op producten met hoge toegevoegde waarde. Innovatie en specialisatie in de ganse voedingsketen zorgen voor kwaliteit en efficiëntie aan concurrentiële prijs. Biologische landbouw is een van die niches waar een deel van de consumenten bereid is meer voor te betalen.

We verwachten van de ganse voedingsketen ook verdere inspanningen en verantwoordelijkheid qua ecologische duurzaamheid. De generaties na ons moeten ook nog voedsel kunnen eten aan aanvaardbare kost. Voorzorg voor de schaarse natuurlijke grondstoffen is dus essentieel. De landbouwsector heeft al veel inspanningen geleverd voor een gezonde leefomgeving, bescherming van biodiversiteit en landschap, en efficiënte omgang met de grondstoffen. Ons dichtbevolkte land maakt dit verhaal niet eenvoudig. Ecologische verduurzaming zien we als een stapsgewijs vorderend proces dat rekening houdt met economische haalbaarheid. Emissies naar water, bodem en lucht worden planmatig afgebouwd in functie van Europese milieukwaliteitsnormen. Technologische innovaties doen energie- en materiaalefficiëntie toenemen. We willen de omslag maximaal van onderuit en via overleg verwezenlijken. Landbouwers zijn belangrijke beheerders van onze open ruimte en mogen daarvoor erkend worden. Samenwerking is ook de sleutel voor de opbouw van efficiënte materiaalkringen. Innovaties gaan voedselverspilling en voedselverliezen tegen.