Als het van Vlaams parlementsleden Maaike De Rudder en Katrien Schryvers afhangt, mag de sigaret volledig uit het straatbeeld verdwijnen. “Zien roken doet roken. Geen enkel kind zou in contact moeten komen met de sigaret,” schrijven de parlementsleden in een opiniestuk naar aanleiding van de Werelddag zonder Tabak.
De sigaret is nog steeds alomtegenwoordig in ons straatbeeld. Voor kinderen en jongeren is het haast de normaalste zaak van de wereld: ouders of oudere leerlingen die roken aan de schoolpoort, rokers buiten aan de sporthal of de rookwalm die soms om en rond speelpleintjes hangt. Kinderen en jongeren komen zo dagelijks in contact met de sigaret.
Nochtans zijn de cijfers klaar en duidelijk: roken zorgt in ons land jaarlijks voor 14.000 vroegtijdige overlijdens, toch rookt 1 op 6 Vlamingen geregeld een sigaret. Beginnen met roken gebeurt bijna altijd op vrij jonge leeftijd, bijna drie kwart van de rokers geeft toe later spijt te hebben ooit te zijn gestart met roken. Daarom moeten we er een halszaak van maken om de sigaret zoveel mogelijk te bannen uit het leven van kinderen en jongeren. Zien roken, doet roken. Wie nooit begint met roken op jonge leeftijd, rookt meestal ook niet op latere leeftijd.
Rookvrije generatie kan vicieuze cirkel doorbreken
Als we roken de wereld uitwillen, dan moeten we dus koste wat kost voorkomen dat jongeren ooit beginnen met roken. Een volledig rookvrije generatie is slechts mogelijk door de sigaret drastisch uit het straatbeeld te bannen, met bijzondere aandacht voor plaatsen waar kinderen en jongeren komen. Anders blijven we hangen in een vicieuze cirkel van rokers die roken doorgeven aan een volgende generatie.
De voorbije jaren is roken al drastisch teruggedrongen uit het publieke leven en dat is goed. Het werpt ook vruchten af. Zo werd de sigaret gebannen uit alle publieke binnenruimtes, in cafés en restaurants en is het sinds een aantal jaren ook verboden om te roken in de auto wanneer minderjarigen meerijden. Dit beleid werkt en niemand stelt die genomen maatregelen vandaag nog in vraag, wel integendeel! De onheilspellende berichten dat het rookverbod in de horeca het einde van de horeca in Vlaanderen zou betekenen, bleken een storm in een glas water. De meeste Vlamingen, ook rokers zelf, zijn net heel tevreden dat ze kunnen genieten van een glas op café of een etentje in een restaurant zonder bevangen te worden door een walm van sigarettenrook. Daarenboven zorgen die maatregelen ervoor dat kinderen en jongeren in mindere mate in contact komen met de sigaret. Een win-win op vlak van sensibilisering én op vlak van directe gezondheidsschade.
Uitbreiden rookverbod
Als we écht een rookvrije generatie willen creëren moeten we verdere stappen durven zetten en het rookverbod verder uitbreiden. Publieke buitenruimtes waar veel kinderen en jongeren komen moeten rookvrij worden. Een uitbreiding van het rookverbod kan op die manier schoolomgevingen en speelpleintjes rookvrij houden. Vandaag zijn er al heel wat gemeenten die hier zelf initiatieven rond nemen, wat toont dat de wil en politieke moed er wel degelijk zijn om verder te gaan dan het huidige rookverbod. Het mag echter niet afhangen van de gemeente waar je woont. Een rookvrjie generatie, die willen we niet alleen in gemeente x of y, maar wel in heel Vlaanderen.
Op termijn moeten we streven naar volledig rookvrije buitenruimtes. Geen sigaret meer in het straatbeeld. Door dit nu al te doen voor zones waar veel kinderen en jongeren komen, vermijden we niet alleen dat jongeren passief meeroken, maar ook dat ze door rookgedrag te zien ook zelf de stap zetten en beginnen met roken. Willen we ervoor zorgen dat er echt een rookvrije generatie komt dan moeten we resoluut de plaatsen waar in het openbaar wordt gerookt inperken.