Witte raven gezocht: masters in logistiek!
De logistieke sector kampt met een heel aantal knelpunten die een dringende domein– en bevoegdheidsoverschrijdende aanpak vragen om van Vlaanderen effectief een logistieke topregio te maken tegen 2020. De sector heeft in het bijzonder nood aan meer instroom naar logistieke opleidingen. Verder vergt het opleidingenaanbod een betere afstemming op de noden van de arbeidsmarkt en moet er tot slot meer worden ingezet op hoogwaardige "kennis" en hoogwaardige jobs in de logistieke sector.
Het negatieve imago speelt de logistieke sector nog altijd parten. Een belangrijk knelpunt vandaag is de instroom naar en het aanbod van logistieke opleidingen. Op dit moment is het opleidingsaanbod nog té weinig afgestemd op de arbeidsmarktbehoeften van de logistieke sector. Opleidingsinhouden moeten in lijn gebracht worden met de gevraagde competenties van de logistieke beroepen en het aanbod moet op flexibele wijze per provincie aangepast te worden. Tevens moet ervoor gezorgd worden dat jongeren de weg vinden naar enerzijds de opleidingen en anderzijds de logistieke beroepen.
Uit cijfers (tabel 1: aantal werkzoekende cursisten die een logistieke opleiding gestart hebben in de voorbije drie jaar; tabel 2: aantal werkzoekende cursisten die een logistieke opleiding volgden met een positief eindresultaat) van VDAB (in antwoord op een schriftelijke vraag van Vlaams Parlementslid Griet Smaers (CD&V) blijkt dat het aantal werkzoekende cursisten dat een logistieke opleiding is gestart, de voorbije drie jaar gestegen is. Dit geldt ook voor het aantal cursisten dat de opleiding succesvol beëindigd heeft, maar dit betekent niet noodzakelijk dat de tewerkstelling in het aangeleerde beroep of sector plaatsvindt. Indien men een logistieke opleiding (bij VDAB) start zal deze door 76% van de cursisten positief beëindigd worden.
Jongeren, maar ook werkzoekenden, hebben té weinig zicht op de loopbaanmogelijkheden binnen de logistieke sector. Zo blijkt verder uit het antwoord van Minister Philippe Muyters, bevoegd voor werk, op schriftelijke vraag van Smaers. De perceptie van logistiek bij de brede bevolking moet geactualiseerd worden en correct zijn. Studie – en opleidingskiezers moeten de mogelijkheden en opportuniteiten van de logistieke arbeidsmarkt inzien, waardoor de instroom naar logistieke opleidingen verhoogd wordt.
'Uit de opgevraagde cijfers blijkt dat heel wat logistieke knelpuntberoepen zich situeren in de bediendewereld wat vraagt om een aangepaste benadering inzake opleidingen. Uit een overzicht van de opleidingen in het hoger onderwijs blijkt dat vooral professioneel gerichte bacheloropleidingen aangeboden worden. Op het vlak van masteropleidingen logistiek en transport scoort Vlaanderen slecht, met 1 opleiding aan de Universiteit Hasselt', zo zegt Griet Smaers.
De behoefte aan logistiek personeel is sterk conjunctuurgebonden. Uit de vacaturecijfers van VDAB blijkt dat ongeveer twee derde van de tewerkstelling in de logistieke sector hoofdzakelijk via uitzendarbeid verloopt. Niet alle logistieke beroepen vormen een knelpunt, beroepen als bediende planning en logistiek, expeditiebediende – transport, orderpicker en bediener heftruck zijn echter wel een structureel knelpunt, maar niet in alle provincies even intens.
Als we in het kader van Vlaanderen In Actie (VIA) echt willen inzetten op Vlaanderen als slimme draaischijf van Europa moeten we meer inzetten op kennis en know – how en zo streven naar een 'slimme meerwaardelogistiek'. Een uitbreiding van het aanbod aan masteropleidingen is bijvoorbeeld meer dan noodzakelijk om hieraan te kunnen voldoen. Vlaanderen telt op dit ogenblik slechts 1 masteropleiding logistiek (Universiteit Hasselt). Ook bij de opleidingen logistiek in de professionele bachelors is nog werk aan de winkel. De provincie Vlaams-Brabant telt overigens geen enkele logistieke opleiding in het hoger onderwijs. (zie tabel 3: Evolutie van het aantal afgestudeerden HO in logistieke opleidingen per provincie en bijlage: richtingen SO in schooljaar 2011 – 2012)
Tot slot dient uitgegaan te worden van een ketenbenadering inzake logistiek. Het is ook van belang om talentvolle medewerkers in onze regio te houden en hen een aantrekkelijke loopbaan aan te bieden gebaseerd op functies met ontwikkelingspotentieel. We moeten vermijden dat logistiek talent wegtrekt uit Vlaanderen door competenties en unieke talenten in kaart te brengen en voor hen groeipaden en kansen uit te tekenen.
'Om deze knelpunten ten gronde aan te pakken en Vlaanderen verder te laten uitgroeien tot Europese topregio inzake transport en logistiek zijn volgende beleidslijnen inzake opleidingen en arbeidsmarkt van belang:
investeren in een meer positief imago van de sector
meer aandacht besteden aan een arbeidsmarktgericht en kwalitatief opleidingsaanbod op maat (instroom), maar verder ook zorgen dat afgestudeerden ook effectief met hun bagage in de sector aan de slag gaan (uitstroom)
inzetten op kennis en know – how en de nodige hoogwaardige opleidingen voorzien voor "master"- functies en bediendefuncties.' zo besluit Vlaams parlementslid Griet Smaers.
TABEL 1: aantal werkzoekende cursisten (VDAB) die een logistieke opleiding hebben gestart in de voorbije drie jaar – de gegevens voor 2011 slaan op de periode januari – oktober
Provincie
2008
2009
2010
2011
Eindtotaal
CENTRALE DIENSTEN
97
218
315
PROV. ANTWERPEN
177
277
311
268
1.033
PROV. LIMBURG
193
319
345
234
1.091
PROV. OOST-VLAANDEREN
659
609
682
522
2.472
PROV. VLAAMS-BRABANT
284
188
343
262
1.077
PROV. WEST-VLAANDEREN
324
444
449
286
1.503
RD Brussel
54
57
70
53
234
Eindtotaal
1.691
1.894
2.297
1.843
7.725
TABEL 2: aantal werkzoekende cursisten (VDAB) die een logistieke opleidingen volgden met een positief eindresultaat. dit betekent dat de opleiding met succes is beëindigd of voortijdig gestopt omwille van een tewerkstelling (de gegevens voor 2011 slaan op de periode januari – oktober)
Provincie
2008
2009
2010
2011
Eindtotaal
PROV. ANTWERPEN
157
243
265
176
841
PROV. LIMBURG
165
257
302
179
903
PROV. OOST-VLAANDEREN
560
514
541
330
1.945
PROV. VLAAMS-BRABANT
266
159
301
196
922
PROV. WEST-VLAANDEREN
260
335
368
146
1.109
RD Brussel
43
49
60
43
195
Eindtotaal
1.451
1.557
1.837
1.070
5.915
TABEL 3: Evolutie van het aantal afgestudeerden HO in logistieke opleidingen per provincie