Vlaams minister van Economie, Landbouw en Visserij Hilde Crevits reageert opgelucht dat er een akkoord is tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Dit betekent niet dat er geen gevolgen zullen zijn voor onze economie. Vlaanderen staat klaar met een pakket maatregelen en rekent bijkomend op Europa om de meest getroffen sectoren en regio’s zoals Vlaanderen te ondersteunen.
“Het is een goede zaak dat er een akkoord is tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Er zijn geen invoertarieven dus dat is goed voor onze exporteurs. Voor de sectoren die hoge invoertarieven kennen, zoals de brede voedingssector, is dit positief nieuws. Ook met een akkoord blijft de Brexit wel een grote impact hebben op het Vlaamse bedrijfsleven. De douaneformaliteiten voor export naar het Verenigd Koninkrijk zijn tijdsintensief en houden een bijkomende kost in voor onze bedrijven”, zegt Hilde Crevits.
Op 1 januari 2021 is de Brexit een feit. De impact voor een open economie als Vlaanderen is groot. Volgens onderzoek staan bij Brexit met een akkoord 6.500 jobs op de helling. Omdat er een akkoord gevonden is, zijn er geen invoertarieven en dat is voor onze bedrijven, en zeker ook deze in de agrovoedingssector, erg belangrijk. Wel worden de Vlaamse bedrijven die naar het Verenigd Koninkrijk exporteren, vanaf 2021 geconfronteerd met douaneformaliteiten en dus extra kosten. Elk bedrijf zal de afweging moeten maken hoe ze na Brexit met de afzetmarkt in het Verenigd Koninkrijk omgaan.
Om bedrijven bij te staan bij deze keuze, staat Vlaanderen klaar met een pakket aan maatregelen én middelen. Er is voorzien in 83 miljoen euro extra steun voor bedrijven die getroffen worden door Brexit. 50 miljoen euro daarvan zetten we in via VLAIO en 3 miljoen euro via VLAM. Europa voorziet ook in een Brexit noodfonds van 5 miljard euro voor de meest getroffen sectoren en regio’s, zoals Vlaanderen.
Post-Brexit-veerkrachtsubsidie
Kmo’s die (in)direct getroffen worden door de Brexit zullen een beroep kunnen doen op een post-Brexit-veerkrachtsubsidie. Concreet gaat het dan om bedrijven die hun strategische plannen duurzaam omvormen. Voor die transformatie kan de kmo een subsidie van maximaal 50.000 euro ontvangen en begeleiding door een medewerker van de Vlaamse overheid voor het volledige traject. Het is daarbij de bedoeling om het bedrijf fundamenteel, duurzaam en strategisch te heroriënteren.
Opleidingen
Daarnaast organiseren de Syntra’s opleidingen om werknemers, zaakvoerders en zelfstandigen die getroffen worden door de Brexit om te scholen of bij te scholen. Het gaat om opleidingen als logistiek adviseur, dispatcher, douane, … In totaal voorziet Vlaams minister van Economie Hilde Crevits daarvoor in 2 miljoen euro.
Brexit helpdesk
De ‘Brexit Helpdesk’ wordt verder uitgebreid. Dat betekent een versterking door extra personeel in te zetten en sneller doorverwijzen naar de meest geschikte dienst. Vragen over douanetarieven, vragen over verblijfsstatuten van Britse werknemers in bedrijven of vragen over samenwerking met bedrijven in het VK worden door verschillende experten in de helpdesk beantwoord. Waar aangewezen zorgt de helpdesk voor doorverwijzing. Om dit in goede banen te leiden, komen er tijdelijk 4 medewerkers bij voor de Brexit helpdesk en wordt de samenwerking tussen VLAIO en FIT verder versterkt.
Aantrekken en behouden van investeringen in Vlaanderen
Bedrijven die innovatieve projecten in Vlaanderen willen uitbouwen of bestaande Vlaamse bedrijven die duurzame investeringen en innovaties willen doorvoeren, kunnen in aanmerking komen voor strategische transformatie of ecologiesteun. Er wordt in 10 miljoen euro extra voorzien om een verhoogde vraag te kunnen beantwoorden. Op die manier willen we ook buitenlandse bedrijven en investeerders overtuigen om in Vlaanderen te investeren.
Ontwrichte zone
Vlaams minister van Werk en Economie Hilde Crevits zal bij de federale collega’s pleiten om de streken die hard getroffen worden door Brexit als ontwrichte zone te erkennen. Op die manier is er een tijdelijke vermindering van de loonlast doordat er 25% minder roerende voorheffing betaald moet worden gedurende twee jaar voor nieuwe jobs. Een ontwrichte zone is een zone waar er zware collectieve afdanking gebeurd is en daarrond een straal van 40km. Gezien de grote impact van de Brexit op de Vlaamse economie, wordt rekening gehouden met herstructureringen.
Andere maatregelen
De Vlaamse overheid onderzoekt of er aan de grensovergang Vlaanderen-Frankrijk, bijkomend bij de initiatieven van onze Vlaamse havens, nog een extra zogenaamd “green lane” project in Vlaanderen nodig is. Een “green lane” laat toe om douanedocumenten versneld af te handelen en kan op die wijze de druk op de wegen verminderen. Hiervoor zal overleg worden gepleegd met de administratie Wegen en Verkeer en met de federale overheidsdienst Financiën.
VLAIO zal met haar partners in het contract ondernemerschap in gesprek gaan om te onderzoeken welke begeleiding en informatie nog nodig is op individueel niveau. Concreet gaat dat om Unizo, NSZ, Voka, het industrieconsortium en Confederatie Bouw. Daarnaast komen er bij vzw Dyzo twee extra medewerkers. Dat is een organisatie die ondernemers in moeilijkheden begeleidt.
Samenwerking onderwijs en onderzoek
Het Verenigd Koninkrijk heet laten weten dat ze niet wensen deel te nemen aan het ERASMUS programma. Dat valt sterk te betreuren. ERASMUS biedt sinds jaren het kader voor uitwisseling tussen Vlaamse en Britse studenten. Over de verderzetting van de Europese samenwerking tussen Vlaanderen en het Verenigd Koninkrijk inzake wetenschappelijk onderzoek is er nog geen 100% duidelijkheid.
Deze samenwerking kreeg de laatste decennia vorm binnen het steeds groter wordende Europese Onderzoeksprogramma, Horizon 2020. Het Verenigd Koninkrijk zal deelnemen aan de opvolger van dit programma, Horizon Europa, maar het is nog niet helemaal duidelijk of het om alle delen van het programma gaat. Vlaams minister van Innovatie en Wetenschap Hilde Crevits hoopt dat de Britse regering haar bijdrage aan het hele Horizon Europa programma in de komende weken zal bevestigen zodat onderzoekssamenwerkingen tussen Vlaanderen en het Verenigd Koninkrijk niet in gevaar komen en er ook de komende jaren verdere samenwerkingen opgezet kunnen worden.
Hilde Crevits: “De Brexit heeft een enorme impact op onze Vlaamse economie en de samenwerking tussen onderzoeksteams in het Verenigd Koninkrijk en Vlaanderen. De voorbije maanden hebben we onze bedrijven voorbereid, maar 1 januari is het menens. Om deze overgang naar de nieuwe situatie mee te begeleiden staan we klaar met een extra pakket aan maatregelen. Met de post-Brexit-veerkrachtsubsidie willen we kmo’s in staat stellen zich om te vormen. Een pakket aan opleidingen moet werknemers en zelfstandigen de mogelijkheden bieden om zich bij en om te scholen. Tegelijk willen we investeringen in Vlaanderen behouden en aantrekken. Wat de onderwijs en onderzoekssamenwerking betreft, betreur ik sterk de beslissing van de Britten om niet meer deel te nemen aan ERASMUS. Tegelijk hoop ik dat de Britse regering haar bijdrage aan het hele Horizon Europa programma bevestigd. De moeilijke coronamaanden hebben de Brexit wat op het achterplan geduwd, maar de uitdaging is groot. Samen moeten we deze hindernis nu nemen.”
