Om vaccinaties op grote schaal toe te dienen in de volgende fases van de vaccinatiecampagne, worden in Vlaanderen 94 vaccinatiecentra opgericht worden. Die zullen, wanneer er voldoende vaccins zijn, 7 dagen op 7 aan een hoog tempo de brede bevolking kunnen vaccineren. De eerstelijnszones en lokale besturen worden verwacht om tegen midden februari maximaal twee vaccinatiecentra in hun eerstelijnszone operationeel te hebben. Meer info over het aantal vaccinatiecentra en de exacte locaties vind je hier terug.
De eerstvolgende weken zullen de vaccinaties tegen COVID-19 zich nog afspelen in zorgvoorzieningen: in januari is dat in de woonzorgcentra, om vervolgens in februari te starten bij zorgverleners in ziekenhuizen en collectieve zorgvoorzieningen. Wanneer er meer vaccins beschikbaar zijn en er dus meer mensen gevaccineerd kunnen worden, zullen vaccinatiecentra in heel Vlaanderen ervoor zorgen dat iedereen, in de volgorde die vooraf is bepaald, snel zijn vaccin dicht in zijn buurt kan krijgen.
In Vlaanderen slaan de zorgraden en de lokale besturen eens te meer dan handen in elkaar. De medische expertise en de netwerken van zorgverleners die de zorgraden aanbrengen, vormt de ideale tandem met de lokale terreinkennis en logistieke knowhow van de lokale besturen om zo’n centrum op te richten te bemannen en te laten draaien.
Met een blauwdruk hebben zij een schema gekregen voor de optimale inrichting van zo’n centrum en wat er aanwezig moet zijn. Dat gaat onder meer over:
- De inrichting van een “vaccinatielijn”, de organisatorische “flow” waar mensen gevaccineerd worden en nadien 15 minuten kunnen uitrusten, onder toezicht van een arts, om het zeer zeldzame risico op een meer ernstige bijwerking op te vangen.
- Het voorzien van ruimtes naast de vaccinatie, zoals een ruimte voor het klaarmaken van het vaccin, personeelsruimten en een EHBO-ruimte, met indicaties van hun grootte om een vlotte en veilige doorstoom van vele mensen te garanderen.
- Het voorzien van de juiste materialen voor de bewaring van vaccins en de registratie.
- Medische en farmaceutische instructies over klaarmaken en toediening van de vaccins.
- De personeelsbezetting, waarbij naast medisch personeel ook gedacht moet worden aan bv. administratieve krachten en begeleiders. Voor het vaccineren zelf stelt de blauwdruk 3 verpleegkundigen voor, die elkaar afwisselen en waarvan 1 vaccineert en 2 instaan voor het medisch screenen en informeren van de persoon voor de vaccinatie.
Flexibele op- en afbouw
Binnen elk centrum kan flexibel omgesprongen worden met het aantal vaccinatielijnen, de openingsuren en de dagen waarop gevaccineerd wordt, in functie van hoeveel mensen gevaccineerd kunnen worden met de beschikbare vaccins.
Wanneer er voldoende vaccins voorradig zijn, moet een vaccinatie van 7 dagen op 7 in verschillende shiften het mogelijk maken om in een korte periode zeer veel mensen te vaccineren.
Met 94 centra, die elk 4 vaccinatielijnen bemannen waar telkens 20 vaccins per uur gegeven worden, is er voldoende capaciteit om de hele bevolking snel aan de beurt te laten komen. Dit aantal is een optimaal evenwicht tussen nabijheid van het centrum, wat belangrijk is om de drempel tot vaccinatie te verlagen, en logistieke haalbaarheid qua vaccintransport en efficiënte en productieve inzet van het (zorg)personeel.
Minder mobiele mensen
Iedereen zal de kans krijgen gevaccineerd te worden, niemand wordt vergeten. Mensen die zelf niet tot in het vaccinatiecentrumcentrum geraken, zullen aan huis of dicht in hun buurt gevaccineerd worden.
Bij de opstart zullen de beschikbare vaccins naar de centra gaan om ze daar zo snel mogelijk aan zoveel mogelijk mensen uit de prioritaire doelgroepen toe te dienen. Dat is de beste manier om zo snel mogelijk zo veel mogelijk te vaccineren. Wanneer de centra goed draaien, is een volgende stap om de vaccins vanuit de centra naar de minder bereikbare mensen te brengen. Zij kunnen ook geholpen worden om naar het vaccinatiecentrum te komen. Ook de types vaccins die beschikbaar zijn en hun bewaar- en transportmogelijkheden, spelen daar een rol.
Financiering
De Vlaamse Regering voorziet een prefinanciering van 250.000 euro per eerstelijnszone. De verdere contouren van de financiering zullen nog besproken worden in de regering. Sowieso vertrekt de regering daarbij maximaal van het Belfort-principe waar ze lokale besturen en eerstelijnszones correct vergoedt voor de inspanningen.
Oproep
Mensen zullen uitgenodigd worden via brief en mail en/of sms, met daarin een vermelding van dag, uur en locatie. Indien je die dag verhinderd bent, zal je een ander tijdstip kunnen kiezen. Indien je niet reageert op de oproep, zal het lokaal bestuur jou contacteren, in de wetenschap dat vaccinatie steeds een vrijwillige keuze zal zijn. De afspraak voor de tweede dosis wordt bij de eerste prik vastgelegd.
Je kan niet kiezen naar welk vaccinatiecentrum je zal gaan.
Sociaal kapitaal
Tijdens de eerste golf werd Vlaanderen gelukkig omarmd door een grote blijk van solidariteit. Zo werd het platform helpdehelpers.be opgericht, dat de zorgsector, arbeidskrachten en vrijwilligers dichter bij elkaar wilde brengen. Ook nu stellen veel mensen zich via diverse kanalen kandidaat om bij te springen in de vaccinatiecentra.
Minister Beke heeft dan ook beslist om het platform helpdehelpers.be open te stellen voor mensen die aan de slag willen in een vaccinatiecentrum bij hen in de buurt. Zo zal men op zoek gaan naar diverse profielen, zoals artsen, verpleegkundigen, administratieve medewerkers en bewaking en veiligheidsdiensten.
