De Vlaamse Regering heeft een nieuw mantelzorgplan uitgewerkt waarin het ingaat op de noden die leven bij mantelzorgers en personen voor wie zij zorg dragen. Vlaams minister voor Welzijn en Volksgezondheid Wouter Beke zal, samen met de diverse mantelzorgverenigingen en de brede sector, de komende twee jaar de nodige initiatieven nemen om dit plan uit te werken. Minister Beke: ‘Mantelzorgers werken in de luwte en met veel liefde voor de mensen voor wie zij zorg dragen. Vlaanderen zal inzetten op het meer in beeld brengen van de mantelzorger en zal verder werk maken van de nodige ondersteuning.’
Dé mantelzorger bestaat niet
Mantelzorg is heel divers én van alle leeftijden. Het is ook een belangrijke hoeksteen in onze zorg voor anderen. Recent onderzoek toont aan dat 33% van de Vlamingen ouder dan 18 jaar in het afgelopen jaar mantelzorg verleende. Tevens leert onderzoek ons dat 21% van de Vlaamse jongeren in de leeftijdsgroep van 11 tot 18 jaar (of 119.000 jongeren) woont bij een persoon met een langdurige ziekte of beperking.
Mantelzorg is iets wat mensen vaak ‘overkomt’ én een rol die ze vaak met graagte opnemen voor hun naaste. De recente beslissingen van Sophie Wilmès en Elke Decruynaere bewijzen dit. Deze rol opnemen is weliswaar niet evident en daarom legt het nieuwe mantelzorgplan de focus op meer zichtbaarheid, begrip en ondersteuning voor mantelzorgers.
Herkenning en erkenning is een focuspunt van dit plan. Niet elke mantelzorger herkent zichzelf als mantelzorger en het thema is vaak nog onderbelicht. Daarom werkt Vlaanderen aan sensibilisering rond mantelzorg en aan mantelzorg meer zichtbaar maken in de samenleving.
Er werden reeds vele waardevolle initiatieven gerealiseerd door mantelzorgverenigingen, lokale besturen of zorgvoorzieningen. In nauwe samenwerking met beleidsdomeinen zoals werk, onderwijs en jeugd werken we aan de herkenning van mantelzorg op de werkvloer, op school en in de samenleving.
Vlaanderen werkt met de partners op het terrein aan oplossingen
Het mantelzorgstatuut is een belangrijke erkenning voor mantelzorgers. We werken in Vlaanderen aan een betere bekendmaking van het statuut en onderzoeken in overleg met de federale overheid de verdere optimalisatie en benutting van dit statuut.
Mantelzorgers erkennen betekent ook hen betrekken en een stem geven. Om die betrokkenheid te kunnen waarmaken, is meer ondersteuning nodig. Vlaanderen wil dan ook resoluut werk maken van de ondersteuning van mantelzorgers door middel van het optimaliseren van het professioneel aanbod, in te zetten op de combinatie werk en zorg, preventie van overbelasting en levenskwaliteit.
Professionele zorgondersteuning is van belang voor de persoon met een zorgnood én diens naasten. Een flexibel aanbod met de nodige aandacht voor respijtzorg is hierbij belangrijk.
Er zijn vele werkende mantelzorgers. De combinatie werken en gezin is vaak maatwerk. Daarom is het belangrijk voor werkgevers ook oog te hebben voor een mantelzorgbeleid. Vlaanderen zet daarom in op bekendmaking en toegankelijkheid van de bestaande verlofstelsels. Tevens voorzien we in coaching en opleiding om zowel mantelzorgers als personeelsdiensten te ondersteunen in de zoektocht naar oplossingen.
Het is belangrijk dat mantelzorgers met elkaar in gesprek kunnen gaan, ook al geven mantelzorgers dit niet steeds als prioriteit aan. We ondersteunen daarom verder de ontmoeting tussen mantelzorgers en stemmen die beter af op de specifieke noden en drempels van diverse mantelzorgsituaties. Hierbij hebben we oog voor de specifieke omgeving en noden van jonge mantelzorgers en onderzoeken we hoe we daar gericht op kunnen inspelen.
Mantelzorgers hebben ervaring in het ontwikkelen van hun zorgende competenties en vanuit Vlaanderen hebben we meer oog voor het inzetten van die verworven competenties bij een re-integratie in de arbeidsmarkt.
Vlaanderen wil lokale besturen en eerstelijnszones stimuleren om mantelzorgondersteuning in het meerjarenbeleid op te nemen. We onderzoeken daartoe bestaande goede praktijken en zetten via lerende netwerken in op de verdere verspreiding en implementatie van deze voorbeelden.
Vlaams minister Beke:
Elke mantelzorger is uniek, elke mantelzorgsituatie vertelt een apart verhaal. Een mantelzorger rolt als het ware in die rol, en doet dit met hart en ziel en een ongelooflijke inzet. Toch is zelfzorg belangrijk. Het beleid kan omstandigheden creëren en faciliteren zodat mensen keuzevrijheid hebben om mantelzorg op te nemen. Daar wil Vlaanderen met dit plan en alle partners op het terrein werk van maken.
