De Vlaamse Regering wil duurzaam voedselgebruik stimuleren en ervoor zorgen dat overschotten uit onder meer de handel, de horeca en veilingen via verdeelkanalen terechtkomen bij mensen in armoede over heel Vlaanderen. Vlaams minister voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding Wouter Beke trekt daarvoor 2,8 miljoen uit en maakte dit bekend tijdens een bezoek aan een voedseldistributieplatform in Antwerpen.
Sociale distributieplatformen zorgen ervoor dat voedseloverschotten op lokaal of regionaal niveau ingezameld worden op een voedselveilige manier en dat ze verdeeld worden over voedselhulp- en sociale organisaties. Sinds 2018 investeert de Vlaamse Regering per provincie 50.000 euro per jaar, die verdeeld werden over diverse sociale distributieplatformen. Uit de evaluatie ervan blijkt nu dat de platformen een belangrijke meerwaarde bieden op vlak van armoedebestrijding.
Projectoproep
Via een nieuwe projectoproep worden sociale distributieplatformen ondersteund, zodat er een aanbod is in heel Vlaanderen. De projectoproep focust daarnaast ook op de verdere ontwikkeling van de platformen tot voedselhubs, fysieke en digitale plekken voor voedselinitiatieven (restjesfabrieken, distributieplatformen, sociale kruideniers en restaurants, …) met optimale herwaardering van voedseloverschotten en nevenstromen, en met focus op sociale herverdeling. Een voedselhub is met andere woorden een geoptimaliseerd logistiek systeem volgens een duurzaam economisch model met korte afstanden voor voedsel, waar reststromen worden gebundeld.
"Door in te zetten op zulke hubs wordt er niet alleen een einde gemaakt aan voedselverspilling, maar wordt ook een bijdrage geleverd aan de sociale circulaire economie van morgen", zegt minister Wouter Beke.
Vzw’s, sociale ondernemingen en (verenigingen van) lokale besturen kunnen tot 30 september een projectaanvraag indienen voor ondersteuning. Distributieplatformen en/of -hubs kunnen maximaal aanspraak maken op 700.000 euro per jaar. De subsidie hangt af van het werkingsgebied van het platform of de hub en het aantal personen met een verhoogde kwetsbaarheid in dat gebied. De projectperiode start op 1 december 2021 en eindigt op 30 november 2025.
Meer dan betaalbare, kwaliteitsvolle voeding
Momenteel zijn er in Vlaanderen 11 sociale distributieplatformen actief. "Ze bieden niet alleen betaalbare, kwaliteitsvolle voedingsproducten aan, maar ondersteunen ook bestaande actoren (socio-culturele en sociale diensten, voedselbanken en vrijwilligersinitiatieven, …) die deze producten verstrekken aan maatschappelijk kwetsbare personen. Dat zorgt voor tewerkstelling, het stimuleert een gezonde levensstijl, het bouwt aan het zelfvertrouwen en positief zelfbeeld van mensen die leven in kwetsbare omstandigheden en het ontwikkelt een netwerk van welzijnsactoren", aldus Wouter Beke. "Het gaat dus om veel meer dan alleen betaalbare voeding."
Sociale distributieplatformen voor voedseloverschotten zetten nu nog sterk in op de opstart of uitbouw van hun werking, maar daarna kan de focus verschuiven naar milieudoeleinden. De positieve impact van goed draaiende distributieplatformen op vlak van klimaat, milieu, sociale tewerkstelling en waterverbruik zijn aangetoond. Distributieplatformen kunnen zo een onderdeel kunnen van een meer duurzaam voedselsysteem.
Eva Verraes, directeur van HERW!N, de koepel van onder meer de Foodsavers: “De vraag naar voedselhulp is duidelijk gestegen en we zien hierin voorlopig geen kentering. Om tegemoet te kunnen komen aan de groeiende vraag, zijn de middelen die de Vlaamse Regering toekende in het kader van het relanceplan ‘Vlaamse Veerkracht’ meer dan welkom. Samen met de steun van de lokale overheden en soms ook met projectmiddelen, maakt deze ondersteuning het mogelijk om de sociale distributieplatformen verder uit te bouwen. Het is de bedoeling dat voedselondersteuning voor mensen in armoede steeds kan verzekerd worden én dat nog meer voedselverspilling kan worden tegengegaan.”
