Vlaams bevolkingsonderzoek dikkedarmkanker neemt goede start

Eind oktober 2013 startte het Vlaams bevolkingsonderzoek naar dikkedarmkanker. Dikkedarmkanker is de tweede meest voorkomende doodsoorzaak door kanker, bij mannen en vrouwen. Elk jaar wordt bij ongeveer 5.000 Vlamingen dikkedarmkanker vastgesteld en jaarlijks overlijden ongeveer 1.750 Vlamingen aan de ziekte. Een eenvoudige en makkelijke test laat toe om dikkedarmkanker in een vroeg stadium op te sporen, zodat de kans op genezing groot is. Het bevolkingsonderzoek wordt uitgevoerd door het Centrum voor Kankersopsporing (CvKO) – in opdracht van de Vlaamse overheid. “Deelname aan het onderzoek is gratis. De deelnemer stuurt enkel een staal van de stoelgang - met ingevuld antwoordformulier - naar het labo. Het resultaat wordt binnen 14 kalenderdagen per post opgestuurd naar de deelnemer en de huisarts”, zegt Vlaams minister Jo Vandeurzen.
De eerste resultaten
De eerste resultaten van de groep die in 2013 uitgenodigd werd, zijn intussen gekend: In 2013 werden er 248.970 mensen uitgenodigd. 43% daarvan stuurde een staal naar het labo. Een cijfer dat hoger ligt dan verwacht. Directeur van het CvKO, dr. Patrick Martens: “We zijn nog maar pas gestart met het bevolkingsonderzoek en zijn dan ook erg tevreden met deze cijfers. We hadden voor deze eerste maanden gerekend op een participatie van 35% en zitten hier ruimschoots boven.” 8% liet weten waarom ze niet deelnamen: bijvoorbeeld mensen die via de huisarts recent een stoelgangstest lieten doen of mensen die liever geen uitnodiging meer willen ontvangen. Het CvKO benadrukt wel dat dit nog voorlopige cijfers zijn. Er zijn ook nog herinneringsbrieven de deur uitgegaan en er komen dus misschien van die groep uit 2013 nog stalen binnen.
“We willen tegen 2020 een participatie van minstens 60% halen, wat overeenkomt met deelname van 400.000 Vlamingen per jaar”, aldus dr. Patrick Martens. Dat streefcijfer voor 2020 is opgesteld op basis van Gezondheidsdoelstelling van de Vlaamse overheid.
Verschillen naargelang regio of geslacht
Provinciaal zijn er toch verschillen in deelname: koploper is de provincie Limburg (50.3%), gevolgd door Antwerpen (43.9%), Oost-Vlaanderen (42.1%), West-Vlaanderen (41.4%) en Vlaams Brabant (39.2%). Slechts iets meer mannen dan vrouwen namen deel (43.6% mannen versus 42.5% vrouwen).
9,3 % afwijkende tests
Van de onderzochte stalen bleken er 9,3% afwijkend (onzichtbaar bloed in de stoelgang ≥ 75 ng/ml). Dat percentage ligt hoger dan verwacht. Dit komt omdat de groep die in 2013 uitgenodigd werd bestaat uit de 66, 68, 70, 72 en 74-jarigen. De kans op bloed in de stoelgang neemt toe met de leeftijd. Dit omwille van meer kans op poliepen, verhoogde kans op dikkedarmkanker, maar ook verhoogd medicatiegebruik en goedaardige aandoeningen die mogelijk bloed geven in de stoelgang.
In 2014 en 2015 worden ook de 56, 58, 60, 62, 64-jarigen uitgenodigd. In die jongere groep zal het percentage afwijkende tests vermoedelijk lager zijn. Indien de test afwijkend is (te veel bloed in de stoelgang), wordt aangeraden een vervolgonderzoek (coloscopie) te plannen om na te gaan wat en of er iets aan de hand is.
Efficiëntie van het onderzoek wordt voortdurend verbeterd.
Het CvKO doet er ondertussen alles aan om het bevolkingsonderzoek nog efficiënter te doen verlopen. Zo werd bijvoorbeeld het antwoordformulier dat deelnemers met het staal opsturen sterk vereenvoudigd en werd de folder en gebruiksaanwijzing inhoudelijk aangepast. “Het permanent verbeteren en bijsturen van het onderzoek moet de participatie verder verhogen”, zegt Vlaams minister Vandeurzen. Tegen eind 2015 zal de volledige doelgroep van 56 t.e.m. 74-jarigen een eerste keer uitgenodigd worden. In 2015 zal ook de groep die in 2013 een uitnodiging kreeg, opnieuw uitgenodigd worden. “De stoelgangstest wordt om de twee jaar aangeraden. Herhaaldelijk deelnemen aan dit bevolkingsonderzoek is dus de boodschap”, aldus minister Vandeurzen.
Centrum voor Kankeropsporing verder blijven ondersteunen
De Vlaamse Regering besliste vrijdag 4 april 2014 om de subsidie van CvKO ook in 2014 te verlengen met 7.235.515 euro. De subsidie wordt ingezet voor het expertisecentrum, om de organisatie en terreinwerking rond borst- en baarmoederhalskanker te continueren en voor de organisatie van het Vlaams bevolkingsonderzoek naar dikkedarmkanker. 
Meer informatie?
Vragen over het bevolkingsonderzoek naar dikkedarmkanker? Surf naar www.bevolkingsonderzoek.be/dikkedarmkanker. Op deze site kunnen burgers hun geboortejaar invullen om na te gaan of en wanneer ze een uitnodiging voor deelname ontvangen. Naast het bevolkingsonderzoek naar dikkedarmkanker, organiseert het CvKO – in opdracht van de Vlaamse overheid - ook de bevolkingsonderzoeken naar borst- en baarmoederhalskanker.