Verdere realisatie van de gecontroleerde overstromingsgebieden in het kader van het Sigmaplan

Er zal verder werk gemaakt worden van de uitvoering van het Sigmaplan en de verdere realisatie van de gecontroleerde overstromingsgebieden  voor de clusters Hedwige-Prosperpolder, Doelpolder Noord/Midden, Kalkense Meersen, Vlassenbroek, Grote Wal-Kleine Wal-Zwijn en Durmevallei. Dat vernam Vlaams volksvertegenwoordiger Jos De Meyer als antwoord op zijn schriftelijke vragen hierover aan minister van Openbare Werken Ben Weyts.

• De genoemde werken kaderen allen in de realisatie van het geactualiseerde Sigmaplan, overeenkomstig de beslissingen van de Vlaamse Regering van 22 juli 2005 en 28 april 2006.
• De ingrepen van het geactualiseerde SIGMAPLAN maken onderdeel uit van een globaal plan voor het ganse Zeescheldebekken, dat zowel voor veiligheid als voor natuur uitgaat van een integrale benadering.
• De werken worden gefaseerd uitgevoerd en omvatten het brengen van alle dijken van het Zeescheldebekken op Sigmahoogte, het realiseren van ontpolderingen en het aanleggen van gecontroleerde overstromingsgebieden.
• De verdere, gefaseerde realisatie van het geactualiseerde SIGMAPLAN moet leiden tot een voldoende hoog en maatschappelijk verantwoord veiligheidsniveau in het Zeescheldebekken, zoals vooropgesteld in het Meest Wenselijke Alternatief, zodat bij stormvloeden met diverse retourperioden voldoende bergingsruimte (‘ruimte voor de rivier’) beschikbaar zou zijn voor het opvangen van piekwaterstanden, en het Zeescheldebekken tevens in een gunstige staat van instandhouding kan worden gebracht.

Hedwige-Prosperpolder (VL gedeelte + NL gedeelte) 

• De beslissing van de Vlaamse Regering voorziet de ontpoldering van de Prosper- en de Hedwigepolder.
• De inrichtingswerken op Vlaams grondgebied zijn inmiddels uitgevoerd, uitgezonderd de verplaatsing van de radartoren (bouw van een nieuwe radartoren), waarvoor op het investeringsprogramma 2016 budget is voorzien (500.000 euro).
• De aanbesteding voor de inrichtingswerken op Nederlands grondgebied wordt in 2016 voorbereid, vandaar het voorzien van 8.000.000 euro op het reserveprogramma.
• De uitvoering van de inrichtingswerken op Vlaams grondgebied is reeds in 2008 opgestart.
• Einde van de inrichtingswerken op Nederlands grondgebied wordt verwacht tegen 2019-2020.
• De verplaatsing van de radartorens op Vlaams grondgebied wordt voorlopig op ca. 500.000 euro geraamd.
• De totale kostprijs van de inrichtingswerken op Nederlands grondgebied wordt voorlopig geraamd op ca. 30 miljoen euro.

Doelpolder Noord/Midden 

• De werken omvatten de aanleg van een gereduceerd getijdegebied te Beveren, ten zuiden van de Hedwige-Prosperpolder.
• Dit project maakt eveneens deel uit van het geactualiseerde Sigmaplan, doch is tevens van belang in het kader van de havenontwikkeling op de Linkerscheldeoever (LSO).
• De inrichtingswerken van dit overstromingsgebied worden momenteel voorbereid. De aanvraag van de stedenbouwkundige vergunning en aanbesteding van de werken zijn voorzien voor 2016.
• De start van de inrichtingswerken – die minstens twee jaar in beslag zullen nemen -  is momenteel voorzien voor 2017.
• De totale kostprijs wordt geraamd op ca. 32 miljoen euro, het aandeel ten laste van W&Z hierin op ca. 12 miljoen euro.

Cluster Kalkense Meersen 

• De werken omvatten de uitvoering van de aanleg van de overstromingsgebieden Bergenmeersen, Paardeweide en Wijmeers 1 en 2 (Cluster Kalkense Meersen) in het kader van het geactualiseerde Sigmaplan.
• De aanleg van de overstromingsgebieden Bergenmeersen en Paardeweide werd inmiddels reeds voltooid. De inrichtingswerken van de overstromingsgebieden Wijmeers 1 en 2 bevinden zich in een eindfase, zodat hier voor 2016 niet onmiddellijk nog budgettaire voorzieningen worden verwacht.
• De uitvoering van de inrichtingswerken is reeds in 2009 opgestart.
• Einde van de inrichtingswerken (deelgebied Wijmeers) wordt verwacht in 2016.
• De totale kostprijs van de inrichtingswerken in de gebieden Bergenmeersen, Paardeweide en Wijmeers 1 en 2 wordt geraamd op ca. 25 miljoen euro.

Cluster Vlassenbroek 

• De werken omvatten de inrichting van het gecontroleerd overstromingsgebied (GOG) Vlassenbroek te Dendermonde.
• De uitvoering van deze werken is reeds lopende sedert 2012.
• De op het investeringsprogramma van 2016 voorziene budgetten omvatten de verdere uitvoeringsfasen, m.n. de aanleg van de zuidelijke ringdijk en enkele droge grondwerken in het kader van de aanleg van een tweetal nieuwe visvijvers en de bijhorende omgevingsaanleg.
• Einde van de inrichtingswerken – die zijn opgestart in 2012 -  wordt verwacht in 2020.
• De totale kostprijs van de inrichtingswerken van het GOG Vlassenbroek wordt geraamd op ca. 30 mio euro.

Cluster Grote Wal-Kleine Wal-Zwijn 

• De werken omvatten de aanleg van het gecontroleerd overstromingsgebied Grote Wal-Kleine Wal-Zwijn te Hamme.
• De uitvoering van deze werken is begin 2016 opgestart.
• De op het investeringsprogramma van 2016 voorziene budgetten omvatten de verdere uitvoeringsfasen, m.n. de verdere aanleg van de ringdijk.
• Het einde van de inrichtingswerken – die zijn opgestart begin 2016 -  wordt verwacht in 2022.
• De totale kostprijs van de inrichtingswerken van het GOG Vlassenbroek wordt geraamd op ca. 27 mio euro.

Cluster Durmevallei 

• De werken omvatten de inrichtingswerken in de Sigmacluster Durmevallei, in opdracht van Waterwegen en Zeekanaal nv (W&Z).
• Meer specifiek gaat het hierbij om de inrichtingswerken in de Sigmagebieden de Bunt te Hamme, Klein Broek te Temse en Groot Broek te Temse en Waasmunster, en het wetland Hof ten Rijen te Waasmunster. De Sigmagebieden Klein Broek en Groot Broek worden ingericht als ontpoldering, het Sigmagebied De Bunt wordt ingericht als gecontroleerd overstromingsgebied met estuariene invulling (gecontroleerd overstromingsgebied met gereduceerd getij). De vijver Hof ten Rijen zal worden omgevormd tot wetland door verondieping.
• De uitvoering van de inrichtingswerken in De Bunt, Groot Broek en Klein Broek is reeds lopende.
• De op het investeringsprogramma van 2016 voorziene budgetten omvatten de verdere uitvoeringsfasen, m.n. de verdere aanleg van de ringdijk rond het GOG Groot Broek.
• Einde van de inrichtingswerken – die van start gegaan zijn in 2011 - wordt verwacht in 2025.
• De kostprijs van de dijkwerken voor de Bunt wordt geraamd op 12,5 mio euro. De dijkwerken voor Klein Broek worden geraamd op
• 6,5 mio euro en deze voor Groot Broek op 11,5 mio euro.
• De kostprijs van de realisatie van het wetland Hof ten Rijen zal worden geraamd op basis van de vergunningsvoorwaarden die op heden evenwel nog niet gekend zijn. 

Alle hoger vermelde projecten zijn reeds in uitvoering, uitgezonderd de ontpoldering van de Hedwigepolder op Nederlands grondgebied en de aanleg van het gecontroleerd gereduceerd getijdengebied (GGG). Doelpolder Noord/Midden op Vlaams grondgebied. De voorbereidingen van deze laatste twee projecten zijn lopende en zitten op schema, aldus minister van Openbare Werken Ben Weyts.  

Als er werken nodig zijn om de veiligheid te verhogen bij wateroverlast en overstromingen, kunnen we niet anders dan daar begrip voor opbrengen, stelt De Meyer. De vraag blijft  echter volgens hem of overal gekozen is voor het beste alternatief om deze doelstellingen te bereiken. We hebben steeds gepleit voor een zuinig ruimtebeslag waarbij het eigendomsrecht gerespecteerd wordt en waarbij een correcte vergoeding wordt betaald voor de eventuele  onteigeningen, aldus De Meyer. Zeker gezien de hoge kostprijs van de projecten is een zorgvuldige en goed afgelijnde uitvoering  van de werken nodig, in voldoende overleg met de betrokken gemeente- en polderbesturen.