De Ministerraad keurde afgelopen zaterdag de uitbreiding van de Zorgcentra na Seksueel Geweld goed, zodat hun aantal van 3 naar 10 stijgt. De uitbreiding start dit jaar en tegen 2023 moeten alle Zorgcentra volledig operationeel zijn.
Minister van Gelijke Kansen Nathalie Muylle: “Steeds meer slachtoffers vinden hun weg naar de Zorgcentra na Seksueel Geweld. De centra leveren dan ook bijzonder goed werk. Slachtoffers zijn tevreden met het feit dat ze alle hulp op één plaats vinden. We moeten zorgen dat slachtoffers van seksueel geweld overal in ons land van die goede begeleiding gebruik kunnen maken. Daarom werken we aan de oprichting van zeven nieuwe Zorgcentra. Door hulp dichtbij de slachtoffers te voorzien, kunnen we meer slachtoffers op de best mogelijke manier begeleiden. Daarnaast gaan we verder met de uitbouw van een mobiel stalkingalarm. Sinds woensdag kunnen slachtoffers van levensbedreigende stalking, gebruik maken van het systeem. Het alarm laat hen toe om zeer snel en adequaat de hulpdiensten te verwittigen.”
Sinds 2017 bestaan er in België drie Zorgcentra na Seksueel Geweld. Het gaat om centra die verbonden zijn aan ziekenhuizen en alle diensten aanbieden voor slachtoffers van seksueel geweld. Slachtoffers kunnen er terecht voor medisch en forensisch onderzoek, traumaverwerking, advies, en indien het slachtoffer dit wenst ook bijstand van politie en parket. Naast medisch personeel werken de centra samen met zedeninspecteurs van de politiediensten, de parketmagistraat verbonden aan de Zorgcentra, en met een door het parket aangesteld DNA-lab.
Meer en meer slachtoffers vinden hun weg naar de centra. In 2017 meldden zich elke dag gemiddeld twee slachtoffers, ondertussen zijn dat er drie per dag. Prognoses tonen aan dat het aantal aanmeldingen kan stijgen tot dertien per dag, omdat meer slachtoffers zich naar deze centra zullen begeven doordat het werkingsgebied van de centra wordt verruimd.
Om aan die groeiende noden te voorzien, maakte minister Nathalie Muylle vorig jaar 6 miljoen euro aan permanente financiering vrij om de drie bestaande centra uit te breiden en drie nieuwe centra op te richten in Charleroi, Antwerpen en Leuven. De uitbreiding van de bestaande centra is op dit moment volop bezig. Ze gaan over van een samenwerking met één politiezone naar een samenwerking met alle politiezones van hun hele gerechtelijke arrondissement. De voorbereidingen voor drie nieuwe Zorgcentra in Antwerpen, Leuven en Charleroi lopen en de centra zullen nog dit jaar kunnen opstarten.
Minister Muylle gaat nu nog een stap verder en zorgt voor de oprichting van nog eens vier Zorgcentra. De oprichting van bijkomende Zorgcentra in West-Vlaanderen, Limburg, Namen en Luxemburg moet zorgen dat slachtoffers van seksueel geweld over het hele land toegang hebben tot de best mogelijke hulp. Experts benadrukten de afgelopen jaren altijd al het belang daarvan. Dat slachtoffers dichtbij huis geholpen kunnen worden, verhoogt de kans dat slachtoffers die hulp ook effectief opzoeken.
De opstart voor die vier Zorgcentra wordt voorzien voor 2021. In 2023 zouden de tien Zorgcentra na Seksueel Geweld volledig operationeel moeten zijn, dit wil zeggen met samenwerking met de politiezones van het hele gerechtelijk arrondissement. Voor alle Zorgcentra samen wordt een budget voorzien van 13,5 miljoen euro in 2021, een budget dat zal aangroeien tot 17,8 miljoen euro vanaf 2023.
Opstart stalkingsalarm
Sinds vorig jaar werd een mobiel stalkingalarm ontwikkeld dat slachtoffers van levensbedreigende stalking toelaat om snel de politie in te lichten. Het systeem werd ondertussen technisch uitgetest zonder slachtoffers. Het staat nu op punt en wordt vanaf woensdag 17 juni voor het eerst gebruikt door slachtoffers. De testfase met slachtoffers gebeurt in Gent, omdat daar sinds 2002 al een stalkingalarm bestaat dat gekoppeld is aan de vaste telefoon. Het systeem is echter van in het begin op het hele Belgische grondgebied actief.
Wanneer het slachtoffer in acuut gevaar verkeert en het alarm activeert, wordt er een oproep gelanceerd naar het Centrum voor Informatie en Communicatie (CIC) van de Federale Politie. Daar komt de oproep binnen met een duidelijke vermelding dat het om een stalkingalarm gaat. Het centrum stuurt daarop onmiddellijk een interventieploeg van de politie naar de exacte locatie die de applicatie naar de noodcentrale zendt. De interventieploeg weet dat het om een stalkingalarm gaat, waardoor ze onmiddellijk op de hoogte is van de ernst van de situatie.
Minister Nathalie Muylle: “Het stalkingalarm kan zo levens redden. Ook het feit dat een slachtoffer weet dat de politie snel ter plaatse zal zijn, zorgt ervoor dat het zich veiliger voelt en vrijer kan bewegen.”
Minister van binnenlandse zaken Pieter De Crem: “Stalking is vaak een specifieke vorm van intrafamiliaal geweld. De afgelopen weken en maanden hebben aangetoond dat bijkomende initiatieven om crisissituaties kenbaar te maken moeten onderzocht worden. Op mijn suggestie zal in geval van positieve evaluatie van dit stalkingsalarm een ruimer gebruik worden onderzocht. Dit initiatief werd inmiddels reeds overgenomen binnen de werkzaamheden van de Interministeriële Conferentie Vrouwenrechten.”
De opstart zal tussen de 6 maanden en een jaar duren. De bedoeling is om het systeem nadien overal in België ter beschikking te stellen aan slachtoffers van levensbedreigende stalking.
De voorwaarden om ervan gebruik te maken zijn:
- Slachtoffer van stalking door ex-partner;
- Slachtoffer moet aantoonbaar in gevaar zijn;
- Er mag geen vrijwillig contact zijn met de ex-partner (tenzij noodzakelijk i.k.v. omgangsregeling kinderen);
- Slachtoffer moet bereid zijn klacht in te dienen (moet een proces-verbaal hebben laten opmaken of bereid zijn dit te doen);
- bereid zijn een gebruikersovereenkomst te tekenen.
