Teveel kinderen en jongeren aan antidepressiva: nieuwe richtlijn en maatregelen volgen

Uit recent bekend gemaakte cijfers van de CM blijkt dat in Vlaanderen naar schatting 4.917 kinderen en jongeren antidepressiva nemen, hieronder ook zo’n 130 kinderen van 5 jaar en jonger. Vlaams volksvertegenwoordiger Vera Jans kaartte het  hoge aantal kinderen en jongeren dat antidepressiva voorgeschreven krijgt aan in de commissie Welzijn van het Vlaams parlement.

Er komt nu een multidisciplinaire richtlijn voor de behandeling van suïcidaal gedrag en acties om het  voorschrijven van medicatie zoals rilatine bij de ADHD te beperken. De resultaten van het Vlaams lange termijnonderzoek naar mentale gezondheid van  kinderen en jongeren  zullen ook gelinkt worden aan de databank van het Intermutualistisch Verbond om zicht te krijgen op de consumptie van voorgeschreven medicatieen gevolgen hiervan.  

Vlaanderen is koploper op vlak van depressies, zelfdodingen en kalmeermiddelen- en antidepressivagebruik en  het aantal kinderen en jongeren met psychische problemen neemt almaar toe.   

Antidepressiva vallen onder de zogenaamde psychoactieve medicatie.  Er is in Vlaanderen tot nu toe weinig gericht systematisch onderzoek gebeurd naar geneesmiddelengebruik bij jongeren, de gevolgen ervan en een mogelijk verhoogd risico op suïcidaliteit.  Internationaal wel, maar een eenduidig resultaat ontbreekt.  Voorzichtigheid blijft dus geboden! 

Daarom wordt er nu, in samenwerking met (kinder)psychiaters, gewerkt aan een nieuwe richtlijn die volgend jaar verspreid zal worden naar alle artsen.   In deze richtlijn zullen de risico’s die samengaan met het gebruik van antidepressiva aangehaald worden. Artsen zullen gestimuleerd worden omzichtig om te springen met antidepressiva, patiënten goed op te volgen – inclusief mogelijke suïcidaliteit – en steeds de combinatie met andere hulp en therapie aan te bieden.

Het hoogste risico doet zich voornamelijk voor in het begin van de medicamenteuze behandeling en bij het aanpassen van de dosis. Behandeling met medicatie moet altijd, en in het bijzonder bij jonge kinderen, weloverwogen zijn en deel uitmaken van een bredere aanpak. Het nemen van antidepressiva is dan slechts een onderdeel van een behandeling in combinatie met begeleidende therapie en goed opvolging. Zo worden negatieve effecten tijdig opgemerkt en kan de behandeling desgewenst aangepast worden.   

Ook komen er specifieke acties naar kinderen en jongeren met een ADHD-diagnose. Het aantal diagnoses ADHD én het gebruik van medicatie zoals rilatine is de laatste jaren immers sterk toegenomen.  Ook hier zullen huisartsen en pediaters gestimuleerd en ondersteund worden om de behandeling van ADHD en voorschrijfgedrag beter op elkaar af te stemmen. 

Vera Jans: “Deze acties kaderen in een brede, integrale aanpak van geestelijke gezondheidszorg voor kinderen en jongeren, die op dit moment hervormd wordt.   Als we de mentale fitheid van onze kinderen en jongeren willen verhogen moeten we immers op alle fronten inzetten.” 

Daarmee doelt Vera Jans op het bespreekbaar maken van psychische problemen, het stigma dat rust op geestelijke gezondheidsproblemen aanpakken via publiekscampagnes als ‘Te Gek!?’, mensen weerbaarder maken met acties als ‘Fit in je hoofd’,  het gebruik van medicatie beperken, zo breed en laagdrempelig mogelijk informeren over geestelijke gezondheidsproblemen en de hulpverlening, voorzien in voldoende crisiszorg en inzetten op samenwerking zodat de best mogelijke zorg kan geboden worden wanneer die nodig is.