STEM monitor 2015: meer leerlingen volgen wetenschappen en technologie

Het aandeel STEM-leerlingen in het onderwijs stijgt. Meer leerlingen met een STEM-diploma secundair onderwijs stromen ook door naar een STEM-richting in het hoger onderwijs. Het blijft belangrijk om meisjes aan te zetten voor deze richtingen. Dat blijkt uit de STEM monitor 2015.
Om loopbanen in wiskunde, exacte wetenschappen en techniek te stimuleren, stippelde de Vlaamse Regering een STEM-actieplan uit tot 2020. STEM staat voor Science, Technology, Engineering and Mathematics. Doel is om meer jongeren aan te trekken en positief te motiveren voor wetenschappelijke en technische studierichtingen en beroepen. Dit beantwoordt aan de behoeften van de kennissamenleving en de arbeidsmarkt.
Secundair onderwijs
2de graad
Het aandeel leerlingen dat instroomt in STEM-richtingen stijgt licht naar 34,23%. Een evolutie die het voorbije jaar doorheen alle onderwijsvormen merkbaar was en die zich naar alle waarschijnlijkheid de volgende jaren zal verderzetten in de 3e graad en het hoger onderwijs.
3de graad
Algemeen Secundair Onderwijs (ASO)
Binnen het ASO is het aantal leerlingen in STEM-richtingen in de 3de graad heel hoog. 53% van het totaal aantal leerlingen in het ASO volgt een STEM-richting. Het procentueel aandeel van meisjes in STEM-richtingen in de derde graad bedraagt meer dan 48%.
Beroeps Secundair Onderwijs (BSO)
In het BSO gaat het aandeel van de leerlingen die een STEM-richting volgt achteruit naar 35,57%. Het % meisjes is daar licht stijgend maar nog steeds zeer laag: 4%.
Kunst Secundair Onderwijs (KSO)
21,14% van de leerlingen in het KSO volgt een STEM-richting. Het % meisjes in STEM-richtingen is 61,08%.
Technisch Secundair onderwijs (TSO)
In het TSO is 39,87% van de leerlingen een STEM-leerling. Het % meisjes blijft hier laag: net geen 16%.
Modernisering secundair onderwijs
Er ligt een grote uitdaging voor de modernisering van het secundair onderwijs. Hoe ervoor zorgen dat de sterke STEM-gerichte TSO richtingen nog aantrekkelijk worden, ook voor meisjes. Én hoe STEM aantrekkelijk maken binnen TSO en BSO. Deze modernisering van het secundair onderwijs, samen met het actieplan, moet ervoor zorgen dat er nog meer gekozen wordt voor STEM-opleidingen in het hoger onderwijs.
Doorstroming
Steeds meer leerlingen met een STEM-diploma secundair onderwijs stromen door naar een STEM-richting in het hoger onderwijs. Ook het aandeel van leerlingen dat uitstroomt met een STEM-diploma is lichtjes gestegen (44,61%).
Kwaliteit
Op het vlak van kwaliteit blijft het secundair STEM-onderwijs goed scoren. De PISA prestaties van de Vlaamse 15-jarigen jongens en meisjes liggen boven het OESO-gemiddelde, zowel voor wiskundige geletterdheid als wetenschappelijke geletterdheid. De lichte daling in beide indicatoren is een aandachtspunt.
Hoger Onderwijs
Opvallend is de algemene stijging van het aantal studenten dat instroomt in STEM-studierichtingen in het hoger onderwijs, zowel in de professionele en academische bachelors als in de masteropleidingen. Ook het relatieve aandeel neemt toe. Bij de professionele bachelors is de stijging het grootst bij de studiegebieden architectuur en industriële wetenschappen en technologie. Dat zijn STEM-opleidingen die meestal ook opleiden voor tewerkstelling in knelpuntberoepen.
Ook het aandeel vrouwen in STEM-opleidingen in het hoger onderwijs neemt toe. In de academische bachelor en in de masteropleidingen bedraagt het aandeel vrouwen 1/3de van het totaal aantal STEM-studenten.
Het studierendement van STEM-studenten ligt bovendien hoger dan voor andere studenten. Meer STEM-studenten studeren ook effectief af. Hiermee volgen zij de algemene evolutie binnen het hoger onderwijs. Ruim 1 op 4 van de uitgereikte diploma’s is een STEM-diploma.
Doelstellingen 2020
De STEM monitor 2015 toont dat de vooropgestelde doelstellingen voor 2020 dichterbij komen, maar vraagt tegelijk ook aandacht voor de participatie van meisjes, het studierendement en de uitstroom. Minister Crevits en minister Muyters zullen de komende periode verder inzetten op STEM-opleidingen en -beroepen. De bevindingen van de STEM monitor moeten de leden van het STEM-platform ook ondersteunen bij de actualisatie van de STEM-strategie. Het STEM-platform, onder voorzitterschap van Martine Tempels, is samengesteld uit deskundigen en praktijkmensen en adviseert de Vlaamse regering over een versterking van het STEM-actieplan. 
Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits: “De arbeidsmarkt blijft sterk vragende partij voor technisch en wetenschappelijk geschoolden uit het secundair en het hoger onderwijs. De specifieke aandacht voor STEM binnen ons onderwijs, maar ook buitenschools, moet verder vruchten afwerpen. Heel wat kinderen en jongeren tonen interesse voor techniek en wetenschappen. We blijven hierop inspelen met concrete acties zoals de techniekcoaches en de STEM-academies. Tegelijk moeten we nog meer meisjes warm maken voor STEM en ook de uitstroom verbeteren. Dat laatste doen we door goed te luisteren naar wat jongeren verwachten van een STEM-keuze en door het STEM-curriculum aantrekkelijk en toekomstgericht te maken.”
Vlaams minister van Werk, Economie, Innovatie en Sport Philippe Muyters:“Vlaanderen blinkt uit in innovatie en daar mogen en moeten we trots op zijn. Voor de economische groei van onze kennisregio hebben we er dan ook alle belang bij sterk te blijven inzetten op onze wetenschappelijke kennis en expertise. Deze start bij jongens en meisjes die interesse hebben in wetenschap en techniek en we moeten hen alle kansen bieden om daarmee verder aan de slag te gaan. Enerzijds door hen goed te informeren over de STEM-keuzemogelijkheden, anderzijds door het aanbod kwalitatief en innovatief te houden. Zo verzekeren jongeren die voor STEM-richtingen kiezen de doorstroom van talent naar onze toekomst.”
Voorzitter van het STEM-platform Martine Tempels: “Willen we onze innovatiekracht behouden en versterken, dan heeft onze samenleving mensen nodig met een STEM-profiel. Mensen met een neus voor wiskunde, exacte wetenschappen, ingenieurswetenschappen, techniek en technologie. Daarom is het belangrijk dat jongeren kiezen voor STEM. Kinderen warm maken voor exacte wetenschappen en techniek bepaalt hun latere studie- en loopbaankeuze. We moeten hen vooral laten proeven van de verschillende mogelijkheden binnen en buiten de schoolmuren. Eigen talenten en interesses doen ontdekken zorgt voor passie. Wie kiest voor STEM, kiest voor de toekomst.”
 klik hier om de indicatoren van STEM monitor 2015 te bekijken

 klik hier om de nota STEM monitor 2015 te bekijken