Vorig jaar richtte het Vlaams parlement een onderzoekscommissie op over de met PFAS-PFOS vervuilde gronden bij de werken voor de Oosterweelverbinding en de impact ervan. Vandaag komen de commissieleden met een eindrapport én aanbevelingen voor de toekomst. “Preventiever optreden wanneer het gaat om de gezondheid van mensen, 3M draait op voor aangerichte schade én informatie efficiënter delen,” zo duiden Tinne Rombouts en Stijn De Roo, die voor CD&V in de commissie zetelen, de aanbevelingen en het eindrapport.
In juni vorig jaar richtte het Vlaams parlement de onderzoekscommissie PFAS-PFOS op nadat bij de werken voor de Oosterweelverbinding in Antwerpen bleek dat de grond die er verzet wordt vervuild is. Boosdoener is de chemische stof PFOS, een stof die tot begin de jaren 2000 door het chemiebedrijf 3M werd geproduceerd in Zwijndrecht en waarvan de laatste jaren duidelijker wordt dat ze mogelijks impact heeft op de gezondheid van mensen die hier in hoge concentraties mee in aanraking komen. Voor CD&V zetelen Vlaams parlementsleden Tinne Rombouts en Stijn De Roo in de onderzoekscommissie.
Preventiever beleid
In de aanbevelingen pleiten de CD&V-parlementsleden voor een preventiever beleid in Europa en Vlaanderen, zeker wanneer het gaat over de impact van chemische stoffen op onze gezondheid. “Een overheid moet de gezondheid van mensen beschermen. Daarvoor gebruikt ze o.a. normen. We willen een strengere aanpak voor de totstandkoming van de normen voor schadelijke chemische stoffen. Wanneer er over bepaalde stoffen nog geen normenkader bestaat in Vlaanderen, wordt de verantwoordelijkheid voor wie die gaat bepalen nu vastgelegd.” zegt Tinne Rombouts.
“Wie produceert in de chemische sector moet weten wat de spelregels zijn om er te werken of uit te stoten. We willen als overheid sneller weten wat de gevolgen zijn van gevaarlijke stoffen. We kijken daarvoor naar een Europese aanpak, waar Vlaanderen zich actief moet inzetten voor een proactief en preventief beleid.” vult Stijn De Roo aan.
Vervuiler betaalt
De onderzoekscommissie vindt dat 3M verantwoordelijk is voor de PFOS-verontreiniging in de ruimte omgeving van haar productiesite in Zwijndrecht. Tinne Rombouts en Stijn De Roo pleiten voor een sterke vuist tegen het chemiebedrijf.
“De Vlaamse regering moet er alles aan doen om ervoor te zorgen dat 3M opdraait voor de schade die het heeft aangericht op vlak van gezondheidsschade en vervuiling. We bevelen aan dat er een fonds komt om mensen te vergoeden die blootgesteld zijn aan PFAS, zodat ze niet moeten wachten op gerechtelijke uitspraken. Dat betekent dat ook de kosten van ziekte en opvolging van (ex)-werknemers en omwonenden volledig door 3M moet gedragen worden.” zegt Stijn De Roo.
“3M heeft door de jaren heen haar milieuzorgplicht meermaals geschonden, toonde weinig goede wil tijdens de onderzoekscommissie en hield jarenlang doelbewust informatie achter. Bedrijven met die mentaliteit aanvaarden we niet in Vlaanderen.” zegt Tinne Rombouts.
Betere interne samenwerking
De parlementsleden vinden dat er beter moet worden samengewerkt tussen de overheidsdiensten. Ze bevelen daarvoor een kennishub Omgeving en Gezondheid aan. Deze structuur laat de overheid toe om gegevens beter te analyseren, zelf onderzoeken uit te voeren en dossiers te coördineren.
Ten slotte pleiten de parlementsleden ervoor om informatie, zoals vergunningen, centraal te verzamelen en ter beschikking te stellen. “De agentschappen en administraties hebben telkens gehandeld met de informatie die zij op dat moment ter beschikking hadden. Wanneer achteraf blijkt dat bepaalde informatie niet voldoende is doorgesijpeld, dan moeten we het systeem aanpassen,” zegt Tinne Rombouts.
“Informatie en kennis moet sneller doorstromen om nieuwe verontreiniging te voorkomen. Via een databank zal de overheid informatie over bedrijven en stoffen kunnen opvragen. Zo komt er méér transparantie van de lokale overheid tot de handhavers op het terrein.” zegt Stijn De Roo.
“We zijn tevreden met het rapport en de belangrijke aanbevelingen die we over partijgrenzen heen hebben uitgewerkt als leidraad voor de Vlaamse regering hoe verder om te gaan met PFOS- en PFAS-vervuiling,” besluiten de parlementsleden.
