Over het terugvorderen van de werkloosheidsuitkeringen

‘Het is niet omdat de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) een groter bedrag terugvordert, dat de sociale fraude is toegenomen,’ zegt CD&V-Kamerlid Stefaan Vercamer in een reactie. De cijfers van Demir hebben bovendien niet alleen betrekking op de werkloosheidsuitkeringen, maar op alle uitkeringen van de RVA. Daarnaast werd in 2013 maximaal 46,5 miljoen euro aan onterechte uitbetalingen ontdekt en teruggeëist. Dit is gelijk aan 0,4 procent van de totale jaarlijkse uitgaven van de RVA.
‘Deze stijging is immers vooral te wijten aan de betere opsporing van fraude. De RVA maakt immers meer en meer gebruik van de bestaande databanken, die aan elkaar gekoppeld zijn.’ Vercamer heeft het dan over de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid, waar de RVA zijn gegevens kan vergelijken met deze die elders zijn opgeslagen, zoals de RSZ, het RIZIV, de pensioendienst,…
Sociale fraude in de zin van het cumuleren van werkloosheidsuitkeringen met een loontrekkende activiteit of een inkomen uit een zelfstandige activiteit, is volgens Vercamer zo goed als uitgesloten. Tegelijk werkloosheidsuitkeringen opstrijken en een uitkering genieten van de ziekenkas of als gepensioneerde is eveneens praktisch onmogelijk geworden.
De laatste jaren wordt immers ook de werkelijke gezinssituatie van de uitkeringsgerechtigden systematischer gecontroleerd. Die is immers van belang voor de bepaling van het bedrag van de uitkeringen. Dit gebeurt niet alleen door de RVA, maar ook door de meewerkende uitbetalinginstellingen. Zowel de RVA als de vakbonden, die mee verantwoordelijk zijn voor de uitbetalingen, zijn immers gekoppeld aan het Rijksregister en dus aan de bevolkingsregisters van de steden en gemeenten.
Ook ondernemingen worden nu beter gecontroleerd. Bovendien is de kans op het ontdekken van misbruiken bij zo’n gecontroleerde onderneming nu ook groter dan voorheen. Het betekent ook dat het totaal bedrag van de sommen die moeten teruggevorderd worden bij de werkgevers, en ook soms bij de werknemers, gestegen zijn.
‘Als de efficiëntie van de opsporing van fraude beter wordt, zullen er ook meer inbreuken worden vastgesteld. Dat lijkt me nogal logisch,’ zegt Vercamer. Hij erkent wel dat het niet altijd mogelijk is om de onterecht uitbetaalde sommen terug te vorderen.
‘Wel vind ik het frappant dat N-VA al jaar en dag pleit voor een lager overheidsbeslag, en tegelijkertijd nu wil dat er één grotere en duurdere overheidsdienst bij gecreëerd wordt,’ aldus Vercamer. Uit de cijfers  van 2013 blijken dat de Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen 29,8 euro per dossier krijgt, en het ACV in datzelfde jaar 15,8 euro.
Slotsom voor Vercamer: ‘Laat de controlediensten maar verder goed hun werk doen om de sociale fraude aan banden te leggen. Ze zijn misschien een voorbeeld voor de aanpak van de fiscale fraude.’