OPINIESTUK. Een land zonder hoofdstad

Het regent momenteel verklaringen van Franstalige politici over de relatie tussen Brussel en Wallonië. Eerst was er Paul Magnette die een opvallend pleidooi hield voor een ‘état Wallonie-Bruxelles’. Olivier Maingain volgde met een oproep voor een ‘nation Wallonie-Bruxelles’. Afgelopen weekend was het dan de beurt aan Laurette Onkelinx, die pleitte voor een bevoorrechte band tussen Brussel en Wallonië.
Brussel en de Brusselaars hebben alle belang bij een doorgedreven samenwerking met de verschillende gemeenschappen en gewesten in ons land. Een exclusieve tandem Wallonië-Brussel staat haaks op de huidige staatsstructuur. Door Brussel en Wallonië aan elkaar te koppelen, ondergraven PS en FDF de bestaande institutionele evenwichten en worden ze ongewild de pleitbezorgers van het separatisme, waarvoor ze nochtans zo bevreesd zijn.
Bovendien dienen ze de zaak van de Brusselaars niet. Brussel zonder Vlaanderen is Brussel met minder financiële middelen, dat kansen zal missen. De Vlaamse Gemeenschap investeert jaarlijks 700 miljoen in Brussel. Dat is zowat 20 procent van de totale Brusselse gewestbegroting en meer dan de hele herfinancieringsoperatie in het kader van de zesde staatshervorming. Naast de materiële zijn er ook de immateriële investeringen van de Vlaamse Gemeenschap in Brussel. Niemand betwijfelt dat de Vlaamse Gemeenschap Brussel verrijkt op het vlak van cultuur, onderwijs, zorg … De kwaliteit van onze Nederlandstalige instellingen in Brussel staat buiten kijf en wordt ook door de Franstaligen erg gewaardeerd.
Om dezelfde reden zal ook de omvorming van Brussel tot een eigen gewest-gemeenschap leiden tot een enorme verarming. Brussel heeft niet de schaalgrootte noch de middelen om, zoals sommige kopstukken bij Groen bepleiten, zelf in te staan voor gemeenschapsbevoegdheden zoals het onderwijs. Als het onderwijs naar de gewesten zou worden overgeheveld, zou dat in het armlastige Brussel binnen de kortste keren leiden tot een vermindering van het aanbod, een daling van de kwaliteit en een verregaande verfransing. De realiteit vandaag op het terrein laat over dit laatste weinig twijfel bestaan. Waar gemeenschapsaangelegenheden (onderwijs, ouderenzorg, kinderopvang, ziekenzorg, ...) binnen Brussel vandaag al uitgeoefend worden door gewestelijke instellingen (gemeente, OCMW, Iriskoepel, Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie...) is er een permanent “deficit” t.o.v. de Nederlandstalige inwoners van Brussel-19.
Vlaanderen heeft alle belang bij een goed bestuurd en veilig Brussel. Als Brussel het moeilijk krijgt, zijn de gevolgen meteen voelbaar in de Vlaamse Rand en verder. Als CD&V zijn we voor een goed functionerend Brussels Hoofdstedelijk Gewest dat zijn gewestbevoegdheden ten volle kan uitoefenen. Dit betekent dat voor CD&V ook in Brussel in de eerste plaats werk moet gemaakt worden van de uitvoering van de zesde staatshervorming in plaats van zich nu al druk te maken over een zevende.
Maar Brussel is als hoofdstad ook de plaats waar Nederlandstaligen en Franstaligen in dit land samenleven en elkaar ontmoeten op voet van gelijkheid. Het is de sluitsteen van het Belgische institutionele model van drie gewesten én twee grote gemeenschappen. Naast de Franse Gemeenschap, die zich graag fédération Wallonie-Bruxelles noemt, is dat de Vlaamse Gemeenschap Vlaanderen-Brussel.
Als CD&V blijven we inzetten op het behoud van de gemeenschapsvisie voor de gemeenschapsbevoegdheden en de vrijwaring van de rechten en bescherming van de Nederlandstaligen in Brussel. Ook die rechten kunnen we maar vrijwaren als de Nederlandstaligen in Brussel deel blijven uitmaken en steun blijven genieten van de grotere Vlaamse Gemeenschap.
De Vlaamse Gemeenschap, dat is Brussel inbegrepen. Voor CD&V is dat zo vanzelfsprekend dat we het te weinig onderstrepen. Want net als Brussel niet zonder Vlaanderen kan, heeft Vlaanderen Brussel nodig. Niet alleen is Brussel de hoofdstad van Vlaanderen, België en Europa. Brussel creëert ook 25% van de banen in ons land en 30% van het BBP. Daarbij gaat 1 op de 3 arbeidsplaatsen in Brussel naar een Vlaming. Met zijn talrijke ondernemingshoofdkwartieren en de belangrijke aanwezigheid van de internationale gemeenschap, speelt Brussel ook een belangrijke promotionele en economische rol voor Vlaanderen. Brussel, dat ondertussen uitgroeide tot de informele “wereldhoofdstad van de talen”, biedt Vlaanderen een uniek venster op de wereld.
CD&V is voor een hoofdstedelijk gewest dat open staat voor beide gemeenschappen, op voet van gelijkheid, en dat een sterke samenwerking uitbouwt met de twee andere gewesten. CD&V is tegen een Brusselse gewest-gemeenschap die zich op zichzelf terugplooit en tegen een gewest dat een bevoorrechte band uitbouwt met Wallonië. Hoe meer Wallonie-Bruxelles, hoe minder federale hoofdstad. En wat rest er van een land zonder hoofdstad?
Birgitte De Pauw
Brigitte Grouwels
Walter Vandenbossche
Bianca Debaets