Openbare omroep is essentiële pijler van een democratisch bestel

De Griekse regering heeft deze week om besparingsredenen de uitzendingen van de openbare omroep ERT voor onbepaalde tijd stopgezet. Vlaams volksvertegenwoordiger Veli Yüksel, mediaspecialist van CD&V, vindt deze maatregel bijzonder verontrustend. “Het afschaffen van de minst marktgebonden mediaspeler dreigt de nu al wankele Griekse democratie verder uit te hollen.”
De Griekse regering heeft de stekker getrokken uit de openbare omroep ERT. De beslissing wordt toegeschreven aan het slechte beheer en de hoog oplopende werkingskosten, die in deze crisistijden niet meer betaalbaar zouden zijn. Ook het personeelbestand, dat 2900 mensen telt, was de regering een doorn in het oog.
Dat de Griekse openbare omroep geen hoge toppen scheerde, is duidelijk. Met een marktaandeel van 14,9% bevindt ERT zich in de onderste regionen van de ranglijst van Europese publieke omroepen. Maar de omroep moet het ook met weinig middelen doen. De financiering van ERT is de voorbije vijf jaar met 15% gedaald en bedraagt nu zowat 328 miljoen euro of 30 euro per Griek per jaar. Wij Vlamingen betalen elk jaar zowat 44,50 euro voor onze openbare omroep.
Het slechte beheer waar de Griekse regering nu over valt, is het resultaat van een jarenlange traditie van politieke benoemingen. Bij elke regeringswissel werden nieuwe pionnen bij de openbare omroep gepositioneerd. De accumulatie heeft geleid tot het overschot dat er vandaag is. Een herstructurering is inderdaad aan de orde. Een sluiting is echter vele bruggen te ver.
De Griekse regering beweert dat ze op termijn een nieuwe, kleine en compacte omroep in het leven zal roepen. Wanneer dat zal gebeuren, is niet duidelijk. Elke dag zonder een openbare omroep is een dag te veel. Bovendien is het maar zeer de vraag hoe onafhankelijk een nieuwe omroep zal kunnen functioneren, wanneer de overheid vertrekt van een blanco blad. Het gevaar van politieke benoemingen schuilt opnieuw om de hoek.
Wat ook de achterliggende bedoeling is, het valt in geen geval te verdedigen dat de overheid een van de essentiële pijlers van een democratisch bestel wegneemt: een openbare omroep die, beschut tegen de aanhoudende druk van de commerciële markten, op een onafhankelijke manier aan nieuwsgaring kan doen en berichtgeving kan brengen.
Met deze maatregel wordt het Griekse medialandschap overgelaten aan de commerciële spelers. Ik dring aan op een krachtig signaal van de Europese Commissie en de EBU, de vereniging van Europese publieke omroepen. Zo niet dreigt dit een precedent te worden dat de deur openzet voor de verarming van het Europese medialandschap en de vierde macht overlaat aan de genade van de markt.
 
Veli Yüksel is woordvoerder Media van de CD&V-fractie in het Vlaams Parlement en was journalist bij de openbare omroep VRT