Ondergrondse kabels en leidingen digitaal beschikbaar

Vlaamse regering geeft definitieve goedkeuring aan decreet “KLIP digitale fase” 
Op initiatief van minister-president Peeters heeft de Vlaamse regering vandaag, vrijdag 8 november 2013, het decreet “KLIP Digitale Fase” definitief goedgekeurd, waardoor het digitale “Kabel en Leiding Informatie Portaal” (KLIP) nu wordt opgestart. Het KLIP is een internettoepassing (www.klip.be) met als doel het helpen voorkomen van graafschade door het verbeteren van de informatiedoorstroming tussen alle planaanvragers (aannemers, opdrachtgevers, studiebureaus, …) enerzijds, en de kabel- en leidingbeheerders (nutsbedrijven, …) anderzijds. Het initiatief tot KLIP werd door minister-president Peeters genomen na de gasramp in Gellingen, en in overleg met de bouw- en nutssector. Vandaag wordt nu een nieuwe stap gezet met KLIP Digitale Fase.
In het “KLIP Digitale Fase” zal een planaanvrager 1 geïntegreerd digitaal plan met alle nodige (ondergrondse) kabel- en leidinginformatie kunnen raadplegen. Hierdoor kan de daling in het aantal schadegevallen bij graafwerken worden versterkt. Bovendien zorgt het KLIP Digitale fase voor een bijkomende tijd- en kostenbesparing, voor zowel privé als overheid. De realisatie van dit KLIP-wijzigingsdecreet is het sluitstuk van de beleidsstappen inzake kabel- en leidinginformatie. Het vandaag goedgekeurde decreet wordt nu ingediend bij het Vlaams Parlement. In afwachting van de inwerkingtreding van het nieuwe decreet, hadden de stakeholders op 21 juni 2013 reeds een samenwerkingsovereenkomst afgesloten, waarin de vereiste engagementen zijn opgenomen voor het succesvol realiseren van de digitale fase van het KLIP.
“Met de digitale uitwisseling van informatie over kabels en leidingen geven we een krachtig antwoord op meerdere vragen die leven bij de bedrijven en de burgers. De eerste doelstelling is uiteraard het redden van mensenlevens door het vermijden van graafschade. Het mooie is dat we tegelijkertijd ook de planafhandelingstermijn halveren van 15 tot 7 dagen. Tot slot realiseren alle planaanvragers samen een jaarlijkse kostenreductie van 8,8 miljoen euro; een reductie van 80% ten opzichte van de huidige werkwijze met de papieren plannen. Ik ben dan ook verheugd dat we dit project met zoveel partners hebben kunnen realiseren”, aldus minister-president Peeters.
Eerste fase KLIP: reeds operationeel sinds 1 maart 2007
Sinds 2007 maakt het KLIP het mogelijk om via één elektronische “planaanvraag” plannen die op de plaats van de geplande werken aanwezig zijn, op een uniforme wijze op te vragen bij de kabel- en leidingbeheerders. Met deze eerste fase van het KLIP werd een einde gemaakt aan de vroegere omslachtige planaanvraagprocedure.
Al sinds 1 september 2009 zijn alle 250 kabel- en leidingbeheerders die actief zijn in Vlaanderen, verplicht zich in dit KLIP te registreren en aan te geven binnen welke zones zij actief zijn. Op die manier weet het KLIP naar welke kabel- en leidingbeheerders een planaanvraag moet worden doorgestuurd.
Eveneens vanaf 1 september 2009 werd iedere partij die grondwerken plant, verplicht om hun planaanvraag via het KLIP in te dienen. Tussen 2009 en 2013 steeg het aantal planaanvragen van 90.000 tot 190.000 per jaar. Dit is een spectaculaire stijging.
Tot op heden ontvangt de planaanvrager wel nog afzonderlijke plannen op een niet-uniforme wijze (papier, deels digitaal, verschillende informatiemodellen, achtergrondkaart en voorstellingswijze, ...) van de verschillende kabel- en leidingbeheerders. De planaanvrager moet al deze (papieren) informatie dan zelf integreren en synthetiseren tot een bruikbaar instrument. Daar komt de tweede fase van het KLIP aan tegemoet.
Op basis van cijfers van de verzekeringssector kan wel al worden vastgesteld dat het aantal schadegevallen aan ondergrondse kabels en leidingen als gevolg van grondwerken de voorbije jaren is gedaald à rato van bijna 5% per jaar. Hoewel de exacte bijdrage van de eerste fase van het KLIP hierin moeilijk te bepalen valt, bestaat binnen de sector de algemene consensus dat de werking van het KLIP een belangrijk aandeel heeft in deze daling, alsook uiteraard de verhoogde aandacht voor veiligheid en preventie bij de betrokken actoren tijdens de voorbereiding en uitvoering van grondwerken.
Vandaag definitief goedgekeurd: tweede, digitale fase van het KLIP
Om de daling in het aantal schadegevallen nog te versterken, hebben alle belanghebbenden besloten tot de overgang naar de tweede, digitale fase van het KLIP.
In het KLIP Digitale Fase zal niet alleen de “planaanvraag” (=de eerste fase van het KLIP), maar ook de uniforme uitwisseling van kabel- en leidinginformatie op digitale wijze gebeuren. Door het gebruik van een gemeenschappelijk informatiemodel voor kabel- en leidinginformatie (IMKL) in combinatie met een uniforme achtergrondkaart (het Grootschalig Referentiebestand of GRB), zal een planaanvrager via het KLIP 1 digitaal plan met alle nodige kabel- en leidinginformatie kunnen raadplegen, voor de plaats waar (ondergrondse) werken worden gepland.
Vandaag, vrijdag 8 november, werd dit dossier “KLIP Digitale Fase” definitief goedgekeurd door de Vlaamse regering. Deze nieuwe werkwijze zal voor de planaanvragers op jaarbasis leiden tot een bijkomende administratieve kostenreductie van naar schatting jaarlijks 8,8 miljoen euro of 80% ten opzichte van de huidige werkwijze. Rekening houdend met de invoering van een betalende planaanvraag wordt op jaarbasis een kostenreductie verwacht van 6,9 miljoen euro of 60% ten opzichte van de huidige werkwijze.
In 2014 zal er een eerste proefproject van het KLIP Digitale Fase lopen. De kabel- en leidingbeheerders hebben aangegeven dat de dataconversie die nodig is om op IMKL-conforme wijze kabel- en leidinginformatie te kunnen uitwisselen via het KLIP, minstens twee jaar in beslag zal nemen. Als streefdatum voor de inwerkingtreding van het nieuwe KLIP-decreet, en dus ook voor de invoering van KLIP Digitale Fase, werd daarom 1 januari 2016 in de samenwerkingsovereenkomst opgenomen. 
 
Krachtlijnen van het KLIP-wijzigingsdecreet
Betalende planaanvraag
De investeringskosten voor de bouw van een nieuwe KLIP-toepassing (die ook de planafhandeling zal ondersteunen) worden gedragen door de Vlaamse overheid (Agentschap voor Geografische Informatie Vlaanderen - AGIV), bevoegdheid van minister-president Peeters. De kosten voor de exploitatie, het beheer en het onderhoud van de KLIP-toepassing zullen in de digitale fase worden gedragen door de planaanvragers, in de vorm van een betaling per planaanvraag (10 €).
Kortere termijn voor de planafhandeling
Het KLIP-wijzigingsdecreet voorziet in meer dan een halvering van de termijn voor de planafhandeling. In plaats van de huidige 15 werkdagen wordt in het decreet voorzien dat de planaanvrager uiterlijk de 7e werkdag na het indienen van de aanvraag via het KLIP een geïntegreerd digitaal plan met de nodige kabel- en leidinginformatie zal kunnen raadplegen. 
IMKL en dataconversie
De kabel- en leidingbeheerders engageren zich tot het aanbieden van IMKL-conforme gegevens. De kosten voor deze dataconversie, alsook de ontwikkelings- en exploitatiekosten om de interne bedrijfssystemen te koppelen met het nieuwe KLIP Digitale Fase platform, vallen ten laste van de kabel- en leidingbeheerders. Meer info over het IMKL kunt u hier raadplegen.
 
Streefdatum invoering KLIP Digitale Fase
In de samenwerkingsovereenkomst, die werd getekend op 21 juni 2013, werd 1 januari 2016 opgenomen als streefdatum voor de invoering van de digitale fase van het KLIP. Er wordt met andere woorden naar gestreefd dat op dat ogenblik het KLIP-wijzigingsdecreet, dat de verplichting tot digitale uitwisseling van kabel- en leidinginformatie via het KLIP zal instellen, in werking treedt. Dit betekent dat er aan de in Vlaanderen actieve kabel- en leidingbeheerders gevraagd wordt om tegen eind 2015 op IMKL-conforme wijze kabel- en leidinginformatie te kunnen aanleveren aan het KLIP, als antwoord op een planaanvraag. 
 Overleg tussen de stakeholders
De voorbereiding van de digitale fase van het KLIP gebeurde in nauw overleg tussen de stakeholders van het KLIP. Zo werden de scope van de digitale fase, het financieringsmodel, het IMKL en het KLIP-wijzigingsdecreet in overleg opgesteld en goedgekeurd. 
 
De samenwerkingsovereenkomst KLIP werd ondertekend door de volgende stakeholders:
Agentschap voor Geografische Informatie Vlaanderen (AGIV), beheerder van het KLIP
Beleidsdomein Mobiliteit en openbare werken
Bouwunie vzw, beroepsorganisatie voor de bouwsector in Vlaanderen
Confederatie Bouw vzw – Vlaamse Confederatie Bouw, beroepsorganisatie voor de bouwsector in Vlaanderen
GRB-raad
KLIM vzw, Federaal Kabel- en LeidingInformatieMeldpunt vzw
ORI vzw, brancheorganisatie van advies- en ingenieursbureaus in Vlaanderen
VRN, de Vlaamse Raad van Netwerkbeheerders (Aquafin, Belgacom, Eandis, Elia Asset, Fluxys Belgium, Infrax, Integan, IWVA, IWVB, Mobistar Enterprise Services, Pidpa, Telenet, AGSO Waterbedrijf Knokke-Heist, De Watergroep, water-link (AWW en TMVW))
VVSG, de Vlaamse Vereniging van Steden en Gemeenten