Ombudsdienst kan weggeefoorlog Albert Heijn halt toeroepen

Al veel langer dan vandaag klinkt de vraag naar een eerlijke prijsbepaling voor de kwaliteitsvolle, duurzame producten uit onze eigen land- en tuinbouw. Al meermaals werd daarover in het parlement gediscussieerd.  In 2009 werd daarom het prijzenobservatorium*[1] opgericht. Er  werd ook een ketenoverleg opgestart. Via een gedragscode voor faire relaties tussen aanbieders en kopers in de agrovoedingsketen  (tussen toeleveranciers, landbouwers, verwerkers en distributeurs) wil men komen tot correcte vergoedingen voor onze land- en tuinbouwers. Dit is een vrijwillig engagement tussen onder andere BEMEFA, Boerenbod, ABS, FWA, Unizo, UCM en Comeos. 
Tinne Rombouts: “Een gedragscode is een goede zaak, maar ze is vrijwillig. Er is geen stok achter de deur om grote spelers als Albert Heijn mee aan tafel te krijgen.” 
Nochtans is het precies die Nederlandse warenhuisketen die aan de basis ligt van de recente weggeefoorlogen in ons land. Haar prijszetting zet alles op zijn kop. Onderzoek[2] heeft uitgewezen dat waar Albert Heijn een vestiging heeft, de prijzen bij de concurrentie gemiddeld 2% lager liggen dan elders in het land. De werkmethode van Albert Heijn betekent op lange termijn een gevaar voor het voorbestaan van de land- en tuinbouwsector. Albert Heijn werkt buiten het ketenoverleg om, en maakt individuele afspraken met telers. Op korte termijn kunnen zij zo een enorme prijsvoordeel afdwingen waarvan de consument in eerste instantie profiteert, maar op lange termijn ondermijnt dit de ganse sector. 
Tinne Rombouts: “Producenten staan onder toenemende druk om hun producten aan steeds lagere prijzen aan te bieden. Wie wil er onder die continu verslechterende financiële omstandigheden  nog land- of tuinbouwer worden? Dit kan uiteindelijk leiden tot enorme aanbods- en kwaliteitsproblemen die de consument treft.” 
Rombouts kijkt daarom naar Groot-Brittannië. Daar is ombudsvrouw Christine Tacon sinds begin 2013 aan de slag. Zij houdt de relaties tussen grote supermarkten en leveranciers in de gaten. Als toezichthouder waakt zij erover dat de Code voor Goede Praktijk voor Supermarkten (The Groceries Supply Code of Practice) nageleefd wordt. Als er onevenwichten aan het licht komen kaart zij die aan. Naast de bevoegdheid eventuele schendingen van de Code te onderzoeken, kan zij wie de code schendt ook sanctioneren. De missie van de ombudsvrouw is duidelijk: zorgen voor meer vertrouwen tussen de supermarkten en leveranciers en machtsmisbruik van grote supermarktketens voorkomen. 
In reactie op de vraag van Tinne Rombouts gaf minister-president Kris Peeters aan actie te ondernemen. Hij beloofde het voorstel van Tinne Rombouts mee in overweging te nemen.


[1] Het gaat na hoe de prijzen gevormd worden door in elke schakel van de keten de prijs te onderzoeken en het gaat na hoe winstmarges verdeeld worden doorheen de voedingsketen.


[2] Onderzoeksbureau Nielsen