Nieuwe wetgeving studentenarbeid treft reguliere arbeidsmarkt niet

In 2012 werkten meer dan 450.000 jobstudenten gemiddeld 20 dagen
Diverse indicaties geven aan dat de nieuwe regels omtrent studentenarbeid geen impact hebben op het reguliere arbeidscircuit. Dit blijkt uit nieuwe cijfers die werden vrijgegeven via een parlementaire vraag (nr. 5-7516) van CD&V-senator Dirk Claes aan de minister van Werk. Zelfs in het derde kwartaal, wanneer de vraag het grootst is en studenten traditioneel beter betaald worden, is er geen sprake van ongewone stijgingen in studentenarbeid in de verschillende sectoren.
De CD&V-senator, vast lid van de Commissie Sociale Aangelegenheden, vroeg deze cijfers op naar aanleiding van de inwerkingtreding van de nieuwe wetgeving omtrent studentenarbeid. Sinds 1 januari 2012 mogen studenten immers 50 dagen per jaar werken mits het betalen van beperkte sociale zekerheidsbijdragen (8,13%). Aanvankelijk mochten studenten slechts 46 dagen werken, gespreid over de zomermaanden (23 dagen) en de rest van het schooljaar (23 dagen). Wie toen bijvoorbeeld één dag per week als jobstudent wilde werken, moest zich laten inschrijven als gewoner werknemer.
Toename studenten geen effect op gewone werknemer
In het antwoord van de minister zijn er verschillende aanwijzingen dat de reguliere arbeidsmarkt niet onder druk wordt gezet. Uit een evaluatieverslag dat de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ) onlangs bracht aan de Nationale Arbeidsraad (NAR) komt dit ook naar voren. In dat verslag noteert de RSZ een stijging van het aantal jobstudenten met 3,2% en een toename van het aantal gewerkte dagen met 16%. Het aantal studenten dat zijn pakket van 50 dagen volledig uitput, blijft echter beperkt. Slechts 100.000 studenten van de 450.000 werkten meer dan 30 dagen.
De algemene toename van arbeid door jobstudenten wijst er echter niet op dat studenten in bepaalde sectoren het gewone personeel zouden vervangen. Er is een verschuiving van studenten die vroeger als werknemer werden aangegeven en nu als jobstudent. Het aantal dagen dat men kan werken is verhoogd (van 46 naar 50 dagen) en er is een algemene toename van de studentepopulatie.
Traditioneel gezien dalen de gemiddelde daglonen van jobstudenten tijdens de eerste twee kwartalen van een jaar tegenover het gemiddeld dagloon van het voorgaande jaar. Uit het antwoord van de minister blijkt dat dit in 2012 niet anders was (-1,94%). Dergelijke evolutie doet zich jaarlijks voor, en de flexibilisering van de studentenarbeid had hier geen impact op.
Geen verschuiving in sectoren
Daarnaast hebben zich de laatste vijf jaar geen significante verschuivingen voorgedaan in de sectoren waarin jobstudenten tewerkgesteld zijn. De nieuwe wetgeving heeft niet geleid tot afwijkende stijgingen van studentenarbeid in specifieke sectoren. Zo blijven uitzendkantoren de grootste werkgever, samen met de horeca en de handel. Studenten worden in verhouding minder gevraagd om bij te verdienen in de land- en tuinbouwsector, de voedingsnijverheid en in de industrie en de bouw. In de eerste twee kwartalen van 2012 waren in de uitzendsector 81.475 jobstudenten tewerkgesteld, wat in aanzienlijk contrast staat met de 902 jobstudenten die actief waren in de land- en tuinbouwsector.
In toekomst naar 100 halve dagen?
Met andere woorden, de jaarlijkse tendensen op de arbeidsmarkt worden gewoon gevolgd. Dirk Claes beschouwt dit gegeven als positief: “Studenten kunnen een centje bijverdienen, worden ingezet waar nodig en brengen de gewone tewerkstelling op de arbeidsmarkt niet in gevaar. De nieuwe regels rond studentenarbeid zijn duidelijk en worden ook goed opgevolgd.”
Dirk Claes wijst er wel op dat wanneer studenten slechts enkele uurtjes per dag aan de slag zijn, ze volgens het huidige telsysteem toch een volledige dag hebben opgebruikt. Wat hem betreft, mogen de nieuwe regels nog versoepeld worden. Hij pleit dan ook voor een systeem van 100 halve dagen: “Een regeling van 100 halve dagen beantwoordt beter aan de noden van de moderne arbeidsmarkt. Zo vragen verschillende KMO’s en handelaars in de kleinhandel, horeca en distributiesector om flexibel inzetbare jobstudenten.”