Nieuwe wet brengt Justitie naar 21e eeuw

Vandaag keurt de Kamer van Volksvertegenwoordigers het wetsvoorstel inzake werklastvermindering en informatisering van Kamerlid Sonja Becq (CD&V) goed. Deze wet zorgt voor een werklastvermindering op verschillende rechtbanken, modernisering van de burgerlijke stand, centralisering van verschillende databases en start de langverwachte informatisering bij Justitie, waardoor de papieren rompslomp voor bijvoorbeeld VZW’s sterk wordt teruggedrongen.
Modernisering burgerlijke stand
De wet Becq schrapt een aantal verouderde formaliteiten en past de wetgeving aan aan de gangbare praktijk. Zo zullen er minder handtekeningen op documenten moeten worden gezet, moeten gegevens die reeds in het rijksregister staan niet meer apart bijgehouden worden. Wanneer bijvoorbeeld iemand overlijdt, moet de burgerlijke stand vandaag de akte van overlijden een tweede maal inschrijven in de gemeente van de woonplaats, daarenboven moeten ziekenhuizen en andere openbare instelling eigen overlijdensregisters bijhouden. In de huidige wet staat trouwens ook dat de ambtenaar van de burgerlijke stand het overlijden steeds ter plaatste moet vaststellen. Dat wordt allemaal afgeschaft.
De nieuwe wet zorgt ook voor het uniformiseren van de akten van de burgerlijke stand. Momenteel werkt elke gemeente nog met een eigen sjabloon. De nieuwe wet brengt hier een nieuwe lijn in.
Het bestaande huwelijksregister wordt aangevuld met gegevens rond samenlevingscontracten en uitspraken van rechtbanken.  Dit register zal niet langer georganiseerd worden via de burgerlijke stand, rechtbanken of het Staatsblad. In de toekomst komt er een centraal register dat toegankelijk zal zijn voor het publiek.
Werklastvermindering rechtbanken
Vrederechters zullen in de toekomst zelf mogen uitmaken of ze aanwezig zijn op de openbare verkoop van goederen die onder een beschermingsstatuut staan, zoals minderjarigen. Momenteel is dit nog verplicht.
In het kader van een adoptie of echtscheiding moeten bij de inleiding voor een rechtbank heel wat stukken van de burgerlijke stand, zoals geboorteakte, toegevoegd worden aan het dossier. Deze administratieve last verdwijnt omdat de gegevens via het rijksregister automatisch opgevraagd kunnen worden.
Ook voor de arbeidsrechtbanken wijzigt heel wat.  De werklast wat betreft de collectieve schuldenregeling zal voor een groot stuk verminderen. In tegenstelling tot de huidige situatie kunnen mensen met schulden pas na 5 jaar een verzoek tot collectieve schuldenregeling kunnen indienen wanneer hun vraag eerder werd afgewezen. De schuldbemiddelaars krijgen toegang tot meer gegevens, waardoor men niet steeds naar de rechtbank moet trekken. Ook een aantal administratieve verplichtingen worden afgeschaft of ingeperkt. Men zal meer werken met aangetekende brieven of gewone brieven in plaats van ontvangstbewijzen, collectieve schuldenregelingen kunnen voortaan door de schuldenaar worden beëindigd en voor de vervanging van schuldbemiddelaars zal minder administratie nodig zijn.
Informatisering en administratieve vereenvoudiging
Dankzij deze wet zullen vennootschappen en kleine en middelgrote VZW’s en stichtingen voortaan elektronisch opgericht kunnen worden via de applicatie e-griffie. Dit zal ook kunnen voor de neerlegging van de jaarverslagen. Dit is een hele vereenvoudiging ten opzichte van de huidige situatie.
Het centraal bestand van beslagberichten, een database waardoor gerechtsdeurwaarders kunnen voorkomen dat beslag wordt gelegd op goederen waarop reeds beslag gelegd werd, wordt uitgebreid met gegevens van wanbetalers. Hierdoor geeft de database een vollediger beeld van de verschillende schuldvorderingen t.a.v. een bepaalde schuldenaar. Ook die Dienst voor Alimentatievorderingen krijgt voortaan toegang tot dit bestand.
De administratieve vereenvoudiging van deze wet zorgt ook voor besparingen binnen Justitie. Wanneer een gerechtsdeurwaarder een officieel document niet kan laten ondertekenen, omdat de persoon in kwestie niet thuis is bijvoorbeeld, dan moet hij een kopie van het afschrift achterlaten en de volgende dag een aangetekend schrijven versturen met als boodschap dat de betrokkene het document kan ophalen bij de gerechtsdeurwaarder. In de praktijk gebeurt dit laatste nauwelijks. De afschaffing van deze nutteloze procedure kan de hoge factuur van de gerechtskosten doen afnemen.
Invoeren:
Huwelijksregister wordt uitgebreid met samenlevingscontracten en vonnissen rechtbanken
Eenvormige akten voor burgerlijke stand
Elektronische neerlegging akten vennootschappen en vzw’s (oprichting, jaarrekening)
Uitbreiding databank wanbetalers
Verbetering werking arbeidsrechtbanken wat betreft schuldbemiddeling
Afschaffen:
Administratieve rompslomp gemeenten (parafering elk stuk, dubbele inschrijving overlijden, afzonderlijke overlijdensregisters, …)
Administratie doodvonnis
Vaststellen overlijden door burgerlijke stand (medisch attest voldoende)
Aanwezigheid vrederechter bij verkoop goederen van beschermde personen
Neerlegging onbetaalde facturen bij griffie
Verplichte aangetekende brief deurwaarders
Papieren rompslomp bij adoptie en echtscheiding door onderlinge toestemming