In opdracht van de Vlaamse overheid ontwikkelde het expertisecentrum voor huisartsengeneeskunde Domus Medica een e-learningmodule over ouderenmis(be)handeling, een vaak voorkomend maar onderschat fenomeen. De cursus voor huisartsen is nu klaar en staat online. Huisartsen kunnen een sleutelrol spelen in de aanpak van dit probleem. 

Het onderwerp van de nieuwe e-learningmodule is niet alleen ouderenmishandeling maar ook ouderenmis(be)handeling, een begrip dat breder is en naast moedwillige mishandeling ook niet-opzettelijk onwenselijk gedrag omvat, of geleidelijk ontspoorde zorg. Ouderenmis(be)handeling komt vaak voor en kan een grote impact op de gezondheid en integriteit van oudere mensen hebben. Toch wordt vermoedelijk maar een klein deel van de gevallen herkend. 

Veel cijfers zijn er niet voor onze regio, maar tijdens een enquête bij vrouwelijke 60-plussers in Vlaanderen meldde maar liefst 32 procent een vorm van mis(be)handeling te hebben meegemaakt in de loop van de 12 voorafgaande maanden. Psychische mishandeling  werd met 27,5% het vaakst gerapporteerd, gevolgd door financieel misbruik (5,8%), verwaarlozing (5,6%), seksueel geweld (2,4%) en fysiek geweld (2,2%).

Met de vergrijzing zal het fenomeen allicht nog toenemen. Zo wordt verwacht dat het aantal mensen met dementie, een risicofactor voor verminderde weerbaarheid, tegen het jaar 2060 zal verdubbelen. 

Vlaams minister Wouter Beke: “Als spil van de eerstelijnszorg is de huisarts goed geplaatst om ouderenmis(be)handeling te herkennen. De huisarts is een vertrouwensfiguur van wie de vaak goed bedoelende en zwaar belaste mantelzorgers een invoelende aanmerking op ongepast gedrag misschien nog het gemakkelijkst aanvaarden. Herkenning en erkenning zijn essentieel, want de patiënten zelf hebben vaak niet in de gaten dat hun thuissituatie onveilig is geworden of onderschatten de impact op hun fysieke en mentale gezondheid.”

Ook slachtoffers van intentionele oudermishandeling bespreken dat niet zomaar met hulpverleners. Vaak uitten ze slechts vage klachten en worden de signalen door de omgeving en hulpverleners niet opgemerkt. Gebeurt dat wél, dan zijn hulpverleners soms te beschroomd om actie te ondernemen of hebben ze het moeilijk om de autonomie van de oudere te respecteren. De e-learningmodule “Aanpak ouderenmis(be)handeling in de huisartsenpraktijk” van Domus Medica kan artsen helpen het probleem op te merken en bespreekbaar te maken of aan te kaarten. 

De module vertrekt vanuit levensechte scenario’s en kwam tot stand met de steun van Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding Wouter Beke. 

Lees de reacties ()