Nieuw Natuurdecreet sleutel voor uitvoering van 36 doelstellingen voor Europese natuur in Vlaanderen

Vandaag heeft het Vlaams Parlement het nieuwe Natuurdecreet goedgekeurd. Vlaams minister van Leefmilieu en Natuur Joke Schauvliege: “Dit is een reuzenstap in de bescherming van de natuur in Vlaanderen en geeft meer partners een gelijke armslag om aan natuurbeheer te doen.” Het nieuwe Natuurdecreet integreert natuur- en bosbeheer, snoeit de talloze plannen terug tot één beheerplan en stelt het beheer open voor iedere geïnteresseerde. Met dit decreet kunnen de 36 Instandhoudingsdoelstellingen (IHD) die de Vlaamse regering woensdag al goedkeurde, worden uitgevoerd. IHD’s zijn bijkomende oppervlaktes en kwalitatieve doelen voor Europees beschermde habitats en Europees beschermde diersoorten die Vlaanderen moet realiseren.
In Vlaanderen is ca. 100.000 ha aangeduid als Habitatrichtlijngebied. Deze gebieden zijn in 2004 door Europa definitief erkend. Volgens de richtlijn moeten de lidstaten bepalen welke inspanningen in deze gebieden geleverd moeten worden om de habitats en soorten duurzaam te beschermen, en dit binnen het kader van de door de Vlaamse Regering eerder al goedgekeurde gewestelijke instandhoudingsdoelstellingen.
Het specifieke karakter van Vlaanderen (o.m. dichtbebouwd en dichtbevolkt) vroeg om een uitgebreid overleg met alle stakeholders en de betrokken administraties, regionaal en lokaal. Dit overleg startte in het najaar 2009. De uitkomst was dat er 41.000 tot 55.000 ha habitats moesten bijkomen, en 4.000 tot 7.000 ha leefgebied voor Europese soorten. Het leeuwendeel door omvorming van bestaande natuur, en 7.500 tot 10.000 ha door uitbreiding van bestaande natuur.
Begeleidingsmaatregelen IHD’s
Voor elk gebied maakte het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) een rapport met de huidige toestand van de Europese natuur, en met wat kwalitatief en kwantitatief nodig is om die natuur duurzaam te behouden. Elk rapport werd meermaals uitgebreid besproken in een Vlaamse Overleggroep met het middenveld, een Projectgroep met de betrokken administraties, een lokale overleggroep en een Wetenschappelijke Begeleidingscommissie die de wetenschappelijke onderbouwing van de rapporten toetste. Al deze overlegorganen behandelden alle mogelijke discussie- en aandachtspunten, stuk voor stuk, gebied per gebied.
Bij de definitieve vastlegging van de kwantitatieve en kwalitatieve doelen werd maximaal rekening gehouden met de sociaal-economische impact. De Vlaamse regering voorziet de nodige gefaseerde maatregelen om de resterende impact op te vangen en de overgang voor alle betrokken (bedrijven, landbouwers, …) in de komende jaren zo vlot mogelijk te begeleiden.
Vlaams minister van Leefmilieu en Natuur Joke Schauvliege: “Dit is een cruciale doorbraak, en dat na vijf jaar intensief en ruim overleg met alle mogelijke betrokkenen – natuurverenigingen, landbouw- en ondernemersorganisaties, overheden en administraties. Nu dat ontzaglijk werk achter de rug is, kunnen de 36 Europese instandhoudingsdoelstellingen planmatig worden uitgevoerd. Per speciale beschermingszone komen er ook Managementplannen, die aangeven welke taken al in uitvoering zijn, en welke bijkomende acties nodig zijn.”
Nieuw Natuurdecreet: meer resultaat met meer handen
Het nieuwe Natuurdecreet dat de 36 instandhoudingsdoelstellingen effectief en efficiënt zal helpen realiseren, focust op het resultaat van het natuurbeheer, in de plaats van op specifieke maatregelen en wie het uitvoert. Daartoe is de regelgeving ingrijpend vereenvoudigd: de versnipperde en complexe beheerplantypes (bosbeheerplan, natuurbeheerplan, harmonisch park- en groenbeheerplan,…) met elk hun financieringssysteem zijn tot één beheerplan en één financieringssysteem teruggebracht. Bovendien worden de subsidiekanalen voor iedereen beschikbaar opengesteld onder het solidaire motto ”hetzelfde werk verdient een eenzelfde verloning”.
Vlaams minister Joke Schauvliege: “Privépersoon, terreinbeherende natuurvereniging of overheid, iedereen zal op gelijke wijze ondersteund worden. De steun wordt getoetst aan de ambitie van het ingediende geïntegreerde beheerplan dat oog moet hebben voor zowel de ecologische, de economische als de sociale functie. Dit decreet moet iedereen die op een duurzame, planmatige manier aan natuurbeheer en -behoud wil doen, aanmoedigen om mee voor de Vlaamse natuur in de bres te springen.”