De ministerraad keurde een wetsontwerp goed voor de invoering van een mobiliteitsbudget. Het mobiliteitsbudget is de eerste maatregel uit de arbeidsdeal die op de ministerraad werd gebracht.
Vice-eersteminister en minister van werk Kris Peeters: “Een gebrekkige mobiliteit kan een rem zijn op het aannemen van een job, daarom is het mobiliteitsbudget een belangrijk onderdeel is van de arbeidsdeal. Het is onze ambitie om met het mobiliteitsbudget de files te verminderen en onze mobiliteit te vergroenen. We moedigen werknemers aan om voor dát transportmiddel of voor die combinatie van transportmiddelen te kiezen, die hen het vlotst en op de meest milieuvriendelijke manier naar het werk brengen. Met het budget kan je een milieuvriendelijke bedrijfswagen nemen, een elektrische fiets aanschaffen, een treinabonnement, enzovoort. De vrije keuze ligt bij de gebruiker. Als het mobiliteitsbudget niet volledig op is, wordt het restbedrag als loon uitbetaald op het einde van het jaar. In 2017 waren er 425.000 bedrijfswagens ingeschreven, maar het is in de praktijk niet altijd de snelste manier om op het werk te geraken.”
Werknemers die hun bedrijfswagen inruilen, krijgen in ruil een mobiliteitsbudget tot hun beschikking. Het mobiliteitsbudget is ook toegankelijk voor werknemers die geen bedrijfswagen hebben, maar er wel voor in aanmerking komen. Dat zorgt er bijvoorbeeld voor dat nieuwe werknemers, denk bijvoorbeeld aan startende jongeren, onmiddellijk kunnen kiezen voor het mobiliteitsbudget. Het mobiliteitsbudget komt er op uitdrukkelijke vraag van de sociale partners.
Hoeveel dat mobiliteitsbudget is, wordt bepaald op basis van de reële kost van hun vroegere bedrijfswagen. Dat betekent dat iemand die verder van zijn werk woont, een hoger budget zal krijgen dan iemand die dichter woont (omwille van hoger brandstofverbruik, meer onderhoud, etc.). Wie verder woont, heeft nu eenmaal hogere kosten op vlak van vervoer.
Een werknemer kan zijn mobiliteitsbudget besteden in drie pijlers:
- Pijler 1: een milieuvriendelijkere wagen
- Pijler 2: duurzame vervoermiddelen en-dienste
- Zachte mobiliteit: aankoop, onderhoud en verplichte uitrusting van alle soorten (elektrische) fietsen, bromfietsen, steps, monowheels etc die niet sneller kunnen dan 45 km, alsook elektrische motorfietsen
- Openbaar vervoer: zowel abonnementen als afzonderlijke tickets. Abonnementen moeten betrekking hebben op het woon-werkverkeer. Ook waterbussen komen in aanmerking. Individuele tickets kunnen ook voor anderen worden aangekocht, zoals voor gezinsleden. Op die manier biedt het mobiliteitsbudget ook een alternatief voor het gebruik van bedrijfswagens voor bijvoorbeeld gezinsuitstappen naar de zee, naar de Ardennen of zelfs naar het buitenland.
- Georganiseerde gemeenschappelijke vervoer zoals kantoorbussen
- Deeloplossingen: deelfietsen, deelauto’s, deelscooters, carpooling, taxi’s, etc.
- Pijler 3: restsaldo in loon
De eerste pijler wordt fiscaal op dezelfde manier behandeld als een bedrijfswagen vandaag. De tweede pijler is volledig vrijgesteld van sociale en fiscale lasten, en dat zowel voor de werknemer als de werkgever.
Het mobiliteitsbudget wordt berekend op jaarbasis. Als het budget op het einde van het jaar niet volledig is opgebruikt, ontvangt de werknemer het restsaldo in loon. Dat saldo is vrijgesteld van personenbelasting, maar er moeten wel sociale zekerheidsbijdragen (de normale 25% werkgeversbijdrage + 13,07% werknemersbijdrage) op betaald worden. Daardoor zal het saldo – in tegenstelling tot bij het systeem van cash for car – bijdragen aan de opbouw van pensioenrechten en andere sociale rechten.
Dichtbij het werk wonen
Ook wie dichtbij het werk woont en zich vooral te voet verplaatst, haalt voordeel uit het mobiliteitsbudget. Dichtbij wonen is namelijk ook een duurzame mobiliteitsoplossing.
Wie binnen een straal van 5 kilometer van het werk woont, kan het mobiliteitsbudget gebruiken voor het betalen van de huur van een woning of appartement. Wordt de woning of het appartement in kwestie niet gehuurd maar aangekocht, dan kan het mobiliteitsbudget gebruikt worden voor de interesten op de hypothecaire lening. De kapitaalsaflossingen komen niet in aanmerking.
Invoering
Het mobiliteitsbudget wordt ingevoerd vanaf 1 oktober 2018. Het initiatief voor het invoeren van het mobiliteitsbudget ligt bij de werkgever.
Kris Peeters: “Jaar na jaar sneuvelen de filerecords. Files zorgen voor economische schade, zijn belastend voor het milieu en zorgen voor erg veel stress. Het mobiliteitsbudget geeft mensen vrijheid. Wie de wagen nodig heeft, kan die blijven gebruiken. Maar wie het openbaar vervoer, de fiets, of een combinatie van transportmiddelen verkiest, kan dat ook. Het mobiliteitsbudget kan helpen om de files kleiner te maken, de luchtvervuiling te verminderen en de pendelstress te verlichten. Drie vliegen in één klap.”
