Vanaf september gaan drie regio’s in Vlaanderen aan de slag binnen het pilootproject ‘gedeelde verantwoordelijkheid en de ideale wereld’. Vanuit intensieve samenwerking wil minister van Welzijn en Volksgezondheid Wouter Beke een nieuwe aanpak in de jeugdhulp introduceren om kinderen en jongeren die niet thuis kunnen wonen beter te ondersteunen. Die aanpak moet crisissituaties inperken en een beter antwoord formuleren op jongeren met complexe zorgnoden. Het pilootproject loopt tot eind 2023.
De Vlaamse Regering investeert de komende twee jaar 2,2 miljoen euro in drie proeftuinen die de jeugdhulp van de toekomst moeten vormgeven. In de provincie Antwerpen, West-Vlaanderen en Limburg gaan organisaties uit de jeugdhulp, de sector voor personen met een handicap, de geestelijke gezondheidszorg en andere partners binnen een regionaal werkingsgebied intensief samenwerken om kinderen, jongeren en gezinnen in een moeilijke thuissituatie beter te ondersteunen.
Het gaat om Trawant (regio Mechelen-Lier), Westhoek - Midden West-Vlaanderen - Houtland en Polder - Westkust & Polder - RITS (West-Vlaanderen) en Plantrekkers (Limburg). Naast de voorzieningen uit tal van sectoren stappen ook de eigen diensten van het agentschap Opgroeien stappen mee in het project. Een gedeelde zoektocht naar de gepaste zorg moet ervoor zorgen dat ontwikkelingstrajecten van kinderen en jongeren niet vastlopen.
Vaste plek voor jongeren
Binnen de gespecialiseerde jeugdhulp worden een aantal jongeren door de verscheidenheid en samenspel van problemen waarmee ze kampen geconfronteerd met crisissituaties. Ze verhuizen dan vaak van voorziening naar voorziening op zoek naar de juiste hulpvorm,
Dat moet in de toekomst beter. Met de nieuwe aanpak wordt er ingezet op een vaste plek waar jongeren verblijven en wordt gepaste hulp binnen het samenwerkingsverband ingezet om te vermijden dat er nog escalaties voordoen. En aan de administraties zal worden gevraagd om alle regels en procedures die remmend werken op een goede dienstverlening in kaart te brengen en weg te werken. Zo zien we soms dat als je al hulp krijgt door de ene voorziening, een andere niet extra mag ondersteunen. Of je hebt niet het juiste ‘toegangsticket’ voor een bepaalde hulpvorm. In sommige voorzieningen kan je ook enkel toegang krijgen op verzoek van de rechtbank. In vele gevallen is dat gerechtvaardigd, maar bij een psychisch probleem bijvoorbeeld lijkt dat soms overbodig. Eind 2023 moet duidelijk worden op welke manier 'De Ideale Wereld' een antwoord kan bieden op de bestaande drempels in de jeugdhulp.
Door expertise aan elkaar te knopen en in te zetten op een stabiele plek voor kinderen en jongeren, moet ‘De Ideale Wereld” een bijkomende stap vormen naar een vernieuwde jeugdhulp. Organisaties krijgen tijd en ruimte om te experimenteren en zijn minder gebonden aan wetgevende kaders waardoor ze zelf kunnen ontdekken hoe ze de gepaste hulp rond jongeren en hun context kunnen organiseren. Op termijn zou het de blueprint moeten vormen om in heel Vlaanderen met nieuwe inzichten aan de slag te gaan.
Administratieve vereenvoudiging
Ook de nood aan administratieve vereenvoudiging wordt in één beweging mee aangepakt. Dat moet ervoor zorgen dat de organisaties binnen elk samenwerkingsverband op de meest optimale manier trajecten op maat van kinderen, jongeren en gezinnen kunnen uitstippelen. Naast de opstart van de drie pilootregio’s zullen ook in alle andere regio’s in Vlaanderen organisaties in lerende netwerken aan de slag gaan om de huidige belemmeringen binnen samenwerkingen voor kinderen en jongeren in kaart te brengen en aan te pakken. Vanuit verschillende organisaties gaan hulpverleners daarvoor rond de tafel en onderzoeken ze op basis van actuele casussen hoe hulp beter en meer op maat kan. De focus ligt daarbij op mogelijkheden om sneller elkaars expertise te kunnen terugvallen.
Vlaams Minister van Welzijn en Volksgezondheid Wouter Beke: “De formule is dus eenvoudig: ‘Het kind staat centraal, de omgeving past zich aan’, maar iedereen weet dat dat in de praktijk vandaag vaak anders loopt. Dus ook wanneer het misloopt in het eigen gezin of als jongeren kampen met erg complexe problemen moeten we beter nadenken over hoe we hen en hun gezin kunnen helpen. Te vaak zoeken we voor kinderen een nieuwe plek waar we menen hen betere begeleiding of gepastere zorg kunnen bieden. Nu draaien we die gedachtegang om en zetten we in op een stabiele omgeving waar we expertise van organisaties aan elkaar knopen om jongeren binnen die vaste context verder te helpen.”
We investeren 2,2 miljoen euro in 3 regio’s die starten met het pilootproject “De ideale wereld”. Een nieuwe aanpak die de jeugdhulp van de toekomst vormgeeft en waarbij het kind centraal staat, de omgeving zich aanpast en partners intensief samenwerken. https://t.co/jBCM9nOZFX
— Wouter Beke (@wbeke) September 23, 2021