Meer dan een half miljoen ecocheques blijven ongebruikt

Meer dan 500.000 ecocheques blijven ongebruikt. Dit blijkt uit een parlementaire vraag van CD&V-Kamerlid Stefaan Vercamer aan de minister van Werk. Deze cheques werken volgens hetzelfde principe als de maaltijdcheques, alleen koop je er ecologische producten mee. Sinds gisteren is de lijst met producten die je kan kopen overigens uitgebreid, maar het bedrag dat je kan spenderen (maximaal 250 euro) blijft hetzelfde.
Het systeem van de ecocheque werd geïntroduceerd in 2009. In dat jaar konden 600.000 werknemers gebruik maken van deze cheque. In 2010 verdrievoudigde dit cijfer bijna: toen kregen 1.557.142 werknemers ecocheques. Voor hen betekent dit een zekere loonsverhoging. Op het bedrag van de ecocheque worden immers geen sociale bijdragen of belastingen betaald, waardoor de werknemer netto meer overhoudt. Niet iedereen heeft recht op deze cheques: sectoren beslissen zelf of ze dit extralegale voordeel voor hun werknemers voorzien.
Het aantal verloren of niet gebruikte ecocheques daalde van 670.000 cheques in 2010 naar 553.000 cheques in 2012. De ecocheques hebben een geldigheidsduur van 24 maanden en de handelaars beschikken over een administratieve termijn van 3 maanden om de cheques over te maken met het oog op de terugbetaling. Aangezien de vraag dateert van eind maart, is het aantal vervallen cheques van 2013 en 2014 niet beschikbaar.
Stefaan Vercamer, vast lid van de commissie Sociale Zaken, staat bekend om zijn kruistocht tegen de papieren cheques als extralegaal voordeel. Op korte termijn zullen de cheques echter niet afgeschaft worden, maar elektronisch worden uitgegeven. De Nationale Arbeidsraad (NAR) adviseerde een overgang naar elektronische ecocheques in 2016. Vercamer pleit wel voor één enkele kaart als drager van zowel elektronische maaltijd- als ecocheques. Een evaluatie moet volgen in welke mate er dan nog cheques verloren gaan of niet gebruikt worden.
‘De cheques die niet worden gebruikt, verdwijnen in de zakken van de uitgiftebedrijven. Het is daarom dat ik altijd gepleit heb voor de dematerialisering van dergelijke extralegale voordelen. Daarnaast moet er ook een loopbaanrekening komen waarop werknemers tijd of loon kunnen sparen.’, zegt Vercamer. ‘Dat concept is bovendien opgenomen in het regeerakkoord. Op dit moment bestaan er 82 extralegale voordelen, waar niemand nog wijs uit geraakt. Dat brengt ook een grote administratieve last voor de werkgevers met zich mee.’
Ondanks het gebruik van de elektronische cheque, pleit Vercamer volop voor de loopbaanrekening: ‘Als we de mogelijkheid geven om een loopbaanrekening op te bouwen, kan het daarop gespaarde bedrag gebruikt worden om het in bepaalde periodes van de loopbaan iets rustiger aan te doen. Zo krijgt de werknemer zelf een hefboom in zijn loopbaan in handen, en maken we tegelijkertijd werk van werkbaar werk. De werknemer kan het opgespaarde bedrag ook gebruiken als aanvullend pensioen.’, besluit Vercamer.