Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi lichtte vandaag zijn beleidsnota voor het politieke werkjaar 2021-2022 toe. Het eerste politieke jaar werd gekenmerkt door verschillende onvoorspelbare gebeurtenissen, met onder meer de evacuatie uit Afghanistan, de hongerstaking van mensen in onwettig verblijf en de Covid-pandemie die een belangrijke invloed had op de algemene werking van de diensten en het terugkeerbeleid.
Desondanks werden door middel van verschillende structurele maatregelen de eerste fundamenten van een duurzaam asiel- en migratiebeleid gelegd, met focus op performante asiel- en migratiediensten, het realiseren van snellere procedures en een aanklampend én humaan terugkeerbeleid. Zo staan onder meer de eerste regionale terugkeerbureaus (ICAM-bureaus) in de stijgers met opening van het eerste bureau in Brussel, werd een aanwervingscampagnes van zo’n 700 nieuwe medewerkers bij de asiel- en migratiediensten gelanceerd, werd beslist om 5.400 bufferplaatsen in de opvang te voorzien en werd een akkoord met de Benelux-landen gesloten om de terugkeer van asielzoekers die in die landen al in procedure zijn of een procedure doorliepen sneller door te voeren.
In het nieuwe politieke werkjaar worden deze fundamenten verder versterkt, onder meer door volgende specifieke maatregelen:
- De eerste teksten van het migratiewetboek moeten klaar zijn tegen het einde van 2022 en overgemaakt worden aan de Raad van State voor advies. Een onafhankelijke commissie van 6 experten, opgericht onder leiding van de professoren Dirk Vanheule en Luc Leboeuf, komt wekelijks samen met de asiel- en migratiediensten. Een ruime raadpleging werd georganiseerd met het middenveld (deskundigen uit de academische wereld, sociaaleconomische actoren, niet-gouvernementele organisaties) en overheden op federaal, gewestelijk en lokaal bestuursniveau. Meer dan 90 organisaties werden bevraagd en 64 gaven ook input. De interesse om mee te werken aan heldere en kortere procedures is groot. Dit in het belang van de migrant, alsook in het belang van de overheid.
- Het aanklampend terugkeerbeleid wordt verder uitgebouwd. Er wordt altijd een traject opgestart om de vrijwillige terugkeer te bekomen, maar indien dat geen resultaat oplevert is een gedwongen terugkeer het sluitstuk van het beleid. Naast de nationale luchthaven zullen ook regionale luchthavens gebruikt worden voor verwijderingen en zal een nieuw protocol inzake de verwijdering van vreemdelingen via de lucht afgesloten worden met de Federale Politie. Dat zal onder meer het aanbod van politie-escortes structureel garanderen om de efficiëntie van het terugkeerbeleid te verhogen. De oprichting van een nieuw gesloten centrum in Steenokkerzeel kadert eveneens in een versterkt gedwongen terugkeerbeleid. Ook de verplichte afname van de PCR-test bij personen die gedwongen verwijderd dienen te worden, wordt nog steeds juridisch onderzocht en blijft hoog op de agenda staan.
- Een nieuwe overkoepelende beheersunit met vertegenwoordigers van alle diensten wordt opgericht. Dit brengt het evidence-based asiel- en migratiebeleid van Sammy Mahdi verder in de praktijk. De belangrijkste doelstelling van deze beheersunit is te voorzien in een permanente monitoring en analyse van de asiel- en opvangketen om tijdig schommelingen in zowel in- als uitstroom te voorspellen en efficiënt te beheren. De beheersunit kan komen tot brede analyses waarop het beleid zich kan baseren, maar zal ook helpen informatie tussen de ketenpartners uit te wisselen en de werking van de verschillende instanties beter op elkaar af te stemmen. In 2022 moet een ketencoördinator aangesteld worden om de coördinatie tussen de verschillende diensten permanent op te volgen.
