Het is crisis. Het onderwijs in Vlaanderen kreunt onder het lerarentekort en doemberichten over een tanend onderwijsniveau stellen de situatie op scherp. Aan mogelijke verklaringen en snelle oplossingen geen gebrek: de kranten staan er vol van. Maar het probleem zit dieper, zo duidt Vlaams parlementslid en onderwijsexperte voor cd&v Loes Vandromme. “Ballonnetjes en ander ad hoc beleid zullen niet volstaan om de situatie op te lossen. Er is nood aan een actieplan met visie op lange termijn.”
Hoe gaan we om met het lerarentekort en de berichten over een dalend onderwijsniveau in Vlaanderen? Het is een vraag die elke Vlaamse krant zich de voorbije weken stelde. Dat er geen simpele en pasklare oplossing bestaat is duidelijk. Maar wat moet er dan wel gebeuren? Loes Vandromme is helder: “Ruil het huidige ad hoc beleid en de vele ballonnetjes in voor een actieplan met visie op lange termijn.”
Hoe moet zo een actieplan er uitzien?
1. Stop de betutteling vanuit Brussel: “Leerkrachten voelen zich kinderachtig behandeld”
Vandromme pleit ervoor om meer verantwoordelijkheid te leggen bij de leraren, schoolbesturen, schoolteams en directies zelf. Volgens het parlementslid werkt het te centrale beleid dat vandaag gevoerd wordt demotiverend.
“Leraren, schoolbesturen, schoolteams en directies voelen zich onderschat. Ze vinken lijstjes af die hen opgelegd worden vanuit de overheid, vullen administratieve taken uit waaruit moet blijken dat zij telkens conform de opgelegde regels werken en ondertussen proberen ze met het nodige enthousiasme en creativiteit les te geven. Dat voelt aan als een gebrek aan vertrouwen in hun eigen kunnen en werkt demotiverend. De leraar moet vooral doen waar hij of zij goed in is en dat is lesgeven. laten we niet in de val trappen om alles centraal te willen regelen, maar de vrijheid omarmen”, aldus Vandromme.
2. Meer flexibiliteit gevraagd: “Ook scholen verdienen een professioneel HR-beleid”
De regels die gelden in het onderwijs op vlak van personeelsbeleid zijn strikt en bieden weinig ruimte tot creatieve oplossingen. Wie waar lesgeeft, het aantal uren, of leerkrachten al dan niet kunnen terugkeren na langdurige afwezigheid: voor elke situatie bestaat een regel en zo niet, is enige creativiteit aan de dag leggen geen optie. Computer says no.
“Er bestaat zoiets als duaal lesgeven, maar organiseer ook het omgekeerde: geef leraars bijvoorbeeld de mogelijkheid om even in de privé te gaan werken, zodat ze nadien die ervaring kunnen meenemen naar het onderwijs. Of geef mensen met een beperking meer kansen voor de klas. Of laat zieke leerkrachten voor kleinere opdrachten terugkomen vanaf dat voor hen mogelijk is . Kortom: geef meer flexibiliteit aan de mensen in het onderwijs.”
3. Tijd voor een lerarenpact: “Zet iedereen samen aan tafel”
Een van de belangrijkste onderwijsdoelstellingen uit het Vlaamse regeerakkoord is het organiseren van een lerarenpact. Een lerarenpact is een pact met alle stakeholders in het onderwijs om de lerarenloopbaan terug aantrekkelijk te maken, de status van het lerarenambt te versterken en de uitstroom tegen te gaan. Maar voorlopig blijft het wachten op een voorzet van de minister om alle actoren rond tafel te brengen met de blik op de lange termijn.
“Er is al te veel kostbare tijd verloren gegaan, we kunnen het organiseren van een lerarenpact niet meer op de lange baan schuiven. Tijd voor actie”, besluit Vandromme.
