Vice-eersteminister en minister van gelijke kansen Kris Peeters bracht vandaag een bezoek aan het Zorgcentrum na seksueel geweld in Gent. De minister kondigde daar zijn plannen aan om het aantal centra te verdubbelen en de financiering ervan permanent te maken.
Kris Peeters: “Sinds oktober 2017, vonden 1.281 slachtoffers hun weg naar de drie zorgcentra na seksueel geweld. Dat is véél meer dan verwacht. De slachtoffers appreciëren dat alle diensten – van medisch onderzoek over traumaverwerking, tot politie en parket – op één plaats samengebracht worden. Er is bovendien een grote aangiftebereidheid. Bijna 7 op de 10 slachtoffers die zich bij de centra aanmeldden, diende klacht in bij de politie. Dat cijfer ligt voor seksueel geweld normaal slechts rond de 10 procent. Tot nog toe liepen de centra als proefproject, maar gezien de bijzonder goede resultaten hebben we besloten om ze permanent te maken. We hebben daarvoor de nodige financiering vrijgemaakt. Tezelfdertijd zullen we het aantal centra ook verdubbelen van drie naar zes.”
Sinds 2017 bestaan er in België drie zorgcentra na seksueel geweld, in Gent, Brussel en Luik. Het gaat om centra die verbonden zijn aan ziekenhuizen en alle diensten aanbieden voor slachtoffers van seksueel geweld. Slachtoffers kunnen er terecht voor medisch en forensisch onderzoek, traumaverwerking, advies, en bijstand van politie en parket. Naast medisch personeel werken de centra samen met zedeninspecteurs van de politiediensten, de referentiemagistraat seksueel geweld van het parket en met een door het parket aangestelde DNA-lab.
De centra volgden op een onderzoek dat toenmalig staatssecretaris voor gelijke kansen Sleurs in 2016 bestelde bij het International Centre for Reproductive Health (ICRH). Op dit moment lopen de centra als proefproject. Ze worden gefinancierd met een tijdelijk budget dat werd toegekend door de Nationale Loterij. Normaal zouden de projecten stoppen eind 2019, maar daar brengt minister Peeters verandering in.
Veel slachtoffers vinden weg naar zorgcentra
Ondanks het feit dat de centra geen publiciteit voeren, vinden steeds meer slachtoffers hun weg naar de centra. Tijdens het eerste werkingsjaar werden ongeveer 1000 slachtoffers behandeld, maar liefst 400 meer dan oorspronkelijk verwacht. Eind februari steeg het totaal aantal behandelde slachtoffers tot 1.277. In Gent gaat het om 346 slachtoffers, in Brussel om 636 en in Luik waren het er 295.
Maar liefst 68 procent van de slachtoffers die zich bij de centra aanmeldden, diende klacht in bij de politie. Dat is een zeer hoog aantal. Bij seksueel geweld bestaat normaal een groot dark number: naar schatting 90 procent van de slachtoffers dient geen klacht in. Het feit dat de zorgcentra na seksuele geweld alle hulpverlening op één plaats concentreren verlaagt de stap om klacht in te dienen.
De zorgcentra worden erg gewaardeerd door de slachtoffers die ze behandelen. Een grote meerderheid van de slachtoffers apprecieert de deskundigheid en de zorg uitgevoerd door het forensisch verplegend personeel, de zedeninspecteurs, de psychologen en de casemanagers. Slachtoffers zijn tevreden over het feit dat ze voor alles op één plaats terecht kunnen.
Gezien het grote succes van de zorgcentra na seksueel geweld, wou minister Peeters absoluut vermijden dat het proefproject zou stoppen eind 2019. Hij heeft daarom middelen vrijgemaakt voor de permanente financiering van de zorgcentra. De financiering laat bovendien toe om het aantal centra te verdubbelen. Naast de bestaande centra in Gent, Brussel en Luik, worden er centra in Charleroi, Antwerpen en Leuven opgericht. De keuze voor die locaties houdt verband met het relatief hogere aantal meldingen van seksueel geweld op die plaatsen.
De wetenschappelijke opbouw van de centra gebeurde door het ICRH, dat tot nog toe ook de coördinatie van de centra op zich nam. Vanaf maart wordt de coördinatie overgenomen door het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen.
Profiel van de slachtoffers
De gemiddelde leeftijd van de slachtoffers ligt rond de 24 jaar. 68% van de patiënten zijn tussen de 11 en de 37 jaar. 18% van de patiënten is jonger dan 15 jaar.
90% van de slachtoffers zijn vrouwen, maar er zijn dus ook mannelijke slachtoffers die zich aanmelden.
In het overgrote deel van de gevallen (83 procent), hebben de slachtoffers te maken gehad met een verkrachting. De meeste slachtoffers (71 procent), stappen naar de centra binnen de 72 uur na de feiten. Die snelle opvang was een van de doelstellingen van het project. Een snelle opvang laat toe om de slachtoffers de best mogelijke hulp te bieden en verhoogt de pakkans van de daders.
61 procent van de slachtoffers wenst een forensisch onderzoek en 47 procent wenst een psychologische begeleiding.
