De laatste weken kwam Joke Schauvliege vaak in het oog van de storm terecht. Om de sereniteit en de redelijkheid terug te brengen in het debat besliste ze om een stap opzij te zetten als minister. Haar gevoerde beleid is indrukwekkend, al is dat misschien niet door iedereen gekend. Ze heeft steeds geprobeerd om in haar beleid iedereen samen te brengen met grote redelijkheid.
Duurzame en milieuvriendelijke landbouw
Zo was er de invoering van het Europese gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) ter ondersteuning van de landbouw. Bovendien werd daarbij extra steun gegeven aan landbouwers voor de inspanningen die ze leveren om op een klimaat- en milieuvriendelijke manier te werken. In tegenstelling tot enkele andere lidstaten, slaagt Vlaanderen er dankzij haar in om deze steun ook snel uit te betalen. Het Vlaams Landbouwinvesteringsfonds (VLIF) ondersteunt duurzame investeringen in de Vlaamse land- en tuinbouw. Verder komt de plattelandsontwikkeling en - bescherming tijdens de voorbije jaren op kruissnelheid.
Daarnaast werd er fors ingezet op duurzaam ondernemen in de landbouw. Het ILVO en andere onderzoekscentra kregen extra middelen om onze landbouw ecologischer en duurzamer te maken. De Europese richtlijn over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen (pesticides,...) werd perfect en tijdig omgezet in regionale regelgeving. Biolandbouw werd ondersteund de afgelopen jaren. Een nieuw strategisch plan bio werd gelanceerd in 2018 met als ambitie “Meer en Betere Biolandbouw”. Bovendien worden de voedselverliezen via een actieplan verminderd met 15 procent tegen 2020.
Open ruimte: een kostbaar goed
Een bijzondere realisatie is de de omgevingsvergunning. Deze vervangt en verenigt de stedenbouwkundige vergunning, de verkavelingsvergunning en de milieuvergunning. De aanvragen worden ingediend bij één loket, het Omgevingsloket, waarna één openbaar onderzoek en één adviesronde worden georganiseerd. Dat is efficiënter, bespaart tijd en leidt tot betere resultaten.
De Vlaamse Regering keurde in 2016 het Witboek Beleidsplan Ruimte Vlaanderen (BRV) goed. De rode draad is doordacht en zuinig ruimtegebruik die de ruimtelijke organisatie van Vlaanderen versterkt en waarbij tegelijkertijd de leefbaarheid verbetert. Joke Schauvliege wil maximaal de waardevolle open ruimte vrijwaren, mogelijkheden creëren voor een kwalitatief woonaanbod en voldoende ruimte bieden voor de ondernemingen. Multifunctioneel ruimtegebruik en het verweven van functies zijn hierbij essentieel.
Klimaat: schadelijke stoffen en broeikasgassen terugdringen
Klimaat staat in Vlaanderen bovenaan de agenda: “We moeten zorg dragen voor ons klimaat en dragen allemaal een belangrijke verantwoordelijkheid over de toekomst van onze planeet. Duidelijke engagementen en inspanningen zijn absoluut nodig om onomkeerbare milieuschade tegen te gaan. We moeten er wel steeds over waken dat we maatregelen nemen die haalbaar, betaalbaar en maatschappelijk aanvaard zijn, zodat iedereen mee kan.” Als het prijskaartje te hoog wordt, kan dat mensen in de problemen brengen.
Die evenwichtsoefening maakt Joke Schauvliege, maar ze heeft de vraag van de klimaatbetogers naar een meer ambitieus beleid goed gehoord: "Dat jongeren met zoveel op straat komen, toont aan dat er draagvlak is voor nog meer ambitieuze maatregelen," vindt Schauvliege, die veel respect heeft voor zoveel jong engagement.
De voorbije jaren leverde Vlaanderen al heel wat inspanningen voor het klimaat. Het Vlaams gewest voert een actief beleid om de lokale en Vlaamse klimaatdoelstellingen te halen aan de hand van meerjarenplannen die werden goedgekeurd door de Vlaamse regering. De afgelopen vijf jaar werd 1,5 miljard euro voorzien voor concrete klimaatmaatregelen. Via het Vlaams Klimaatfonds werd er 440 miljoen euro voorzien voor extra klimaatmaatregelen in rusthuizen, ziekenhuizen, sociale woningen, cultuurcentra en jeugdhuizen.
Op voorstel van Joke Schauvliege werd zo ook het Vlaams klimaatbeleidsplan goedgekeurd door de Vlaamse Regering. Dit plan zet de lijnen uit voor energiebesparing, gebruik van properdere brandstoffen en reductie van CO2-uitstoot in de periode 2021-2030. De doelstelling is een reductie van 35% van de broeikasgasuitstoot tegen 2030. Vlaanderen sluit zich hiermee dus aan bij de doelstelling die de Europese Unie heeft vastgelegd voor heel België, maar ook de lokale besturen worden ondersteund bij de inspanningen die ze doen inzake klimaat.
Het luchtbeleidsplan daarnaast heeft als belangrijkste doelstelling om de luchtkwaliteit in Vlaanderen tegen 2030 fors te verbeteren. Door dit ambitieus actieplan zal Vlaanderen blijven voldoen aan de Europese verplichtingen (richtlijn emissieplafonds en luchtkwaliteitsrichtlijn) voor een hele reeks parameters: fijn stof, NOx, zwavel en vluchtige stoffen. Bovendien mikt Vlaanderen op het behalen van de strengere advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Op het vlak van natuurbescherming (vermesting en verzuring) en het vermijden van ozonschade aan natuur en landbouwgewassen schroeft dit plan eveneens de doelstellingen op. Het meest opvallend gebeurt dat in het verkeer: voor de parameter NOx hanteert Vlaanderen voortaan 20 µg/m³ als norm en niet langer de huidige Europese norm van 40 µg/m³.
De hoeveelheid fijn stof is meer dan gehalveerd de voorbij jaren, met een sterke daling tussen 2010 en 2016.
De Vlaamse regering ging ook de strijd tegen zwerfvuil aan én neemt actie om meer grondstoffen te recycleren. De ambitie is om 90% te recycleren tegen 2020. De strijd tegen plastic is een ander voorbeeld. Met dit verbod op het gebruik van plastic wegwerpzakjes, bekers en bestek tijdens evenementen zet Vlaanderen een goede stap op weg naar een betere leefomgeving. Ook de vergroening van de bussen van De Lijn past in dat plan: geen dieselbussen meer. Vanaf 2019 komen er enkel nog hybride bussen bij en het jaar nadien worden alleen nog elektrische bussen gekocht. Verder neemt de Vlaamse regering al diverse maatregelen om het wagenpark milieuvriendelijker te maken en de files aan te pakken. De CD&V-parlementsleden van de commissie Mobiliteit hebben daarover verschillende voorstellen ingediend bij de bevoegde minister.
Het beleid van Schauvliege investeerde extra in fietsinfrastructuur en natuur & bos. Dat beleid wordt bovendien gewaardeerd door verschillende organisaties op het terrein: "De minister heeft een belangrijke inspanning geleverd om de oppervlakte erkend natuurgebied te laten stijgen," bevestigt Natuurpunt op zijn website.
Joke Schauvliege: “De Vlaamse overheid neemt vandaag al heel wat ambitieuze maatregelen om ons klimaat te beschermen. Al beseft iedereen dat we meer ambitie moeten durven tonen voor het klimaat en dat er nog heel wat bijkomende maatregelen nodig zijn om onze planeet te beschermen. Dat is een terechte zorg.”
