In de Commissie Economie van de Kamer van Volksvertegenwoordigers werd deze namiddag een akkoord bereikt om de overmatige schuldenlast bij consumenten aan te pakken die vaak het gevolg is van een industrie van schuldinvorderaars zoals incassokantoren, gerechtsdeurwaarders en advocaten die grote winsten maakt op de schulden van mensen. Zowel CD&V, sp.a, als PS hadden hierover wetsvoorstellen hangende. Afgelopen maanden werkten deze fracties samen aan een gezamenlijke tekst die werd aangepast na het advies van de Raad van State. Consumenten worden door de nieuwe wet beter beschermd. Ze zullen voortaan voldoende tijd krijgen om met hun inkomen een factuur te betalen. Het wetsvoorstel legt een betalingstermijn van minstens 20 dagen op, bij niet-betaling krijgt de consument een eerste gratis betalingsherinnering en minstens 10 dagen de tijd om de factuur te betalen. Dit komt neer op een totale termijn van 30 dagen. Betaalt de consument niet, dan kan de onderneming pas na deze termijn invorderingskosten aanrekenen, maar niet meer onbeperkt. Er wordt een maximum ingesteld op de invorderingskosten.
Dit wetsvoorstel is een belangrijke stap voor de sociale bescherming van de consument. Het voorkomt dat mensen die het moeilijk hebben om hun facturen te betalen dieper in de problemen geraken door hoge invorderingskosten. Daarnaast hebben ondernemers er ook geen baat bij dat meer consumenten in de schulden geraken, want ook zij willen betaald worden.
“We moeten de schuldenlast samen aanpakken,” zegt CD&V Kamerlid Leen Dierick. “Eenmaal schulden en betalingsachterstand opduiken, komen mensen gemakkelijk in een neerwaartse spiraal terecht. De kans op armoede neemt dan zienderogen toe. Betalingsachterstand leidt vaak tot bijkomende kosten en de situatie wordt zo steeds uitzichtlozer.”
“Schulden moeten betaald worden maar niet tegen elke prijs. Consumenten zijn te lang de speelbal geweest van een industrie die woekerwinsten opstrijkt op de kap van mensen die hun facturen niet kunnen of vergeten betalen. Die praktijken roepen we nu een halt toe door bijkomende kosten te beperken, de consument de tijd geven tot aan zijn volgende inkomen een schuld te betalen, een verplichte eerste gratis betalingsherinnering in te voeren per overeenkomst of bij opeenvolgende prestaties één gratis per jaar en anders max. 5 euro,” aldus Melissa Depraetere.
Dit wetsvoorstel voorziet in volgende drie belangrijke maatregelen:
1. Begrenzen van de invorderingskosten
Vandaag is er geen maximumbedrag voor invorderingskosten. “Hierdoor kan een schuld heel snel en heel hoog oplopen. Voor kleine bedragen zijn de invorderingskosten hoger dan het verschuldigde bedrag. Dit willen we vermijden. De consument krijgt van in het begin, bij het afsluiten van het contract, zicht op de kosten die hem aangerekend kunnen worden als hij factuur of andere schuld niet tijdig zou betalen,” aldus de Oost-Vlaamse.
2. Totale betalingstermijn van minstens 30 dagen (20 dagen, gratis betalingsherinnering, 10 dagen om na de herinnering te betalen)
Nu is er geen wettelijke betalingstermijn vastgelegd. De consument zal met het voorstel voldoende tijd krijgen om de factuur te betalen. Het is voor CD&V belangrijk dat hij dit kan doen met zijn inkomsten die hij maandelijks ontvangt. Enkel wanneer de consument op voorhand weet hoeveel hij zal moeten betalen (bv. bij de aankoop van een auto ), krijgen een uitzondering en kunnen afwijken van de betalingstermijn van 20 dagen. Deze sectoren (onder KB nr. 1, die verplicht een factuur moeten opmaken) kunnen een termijn van minstens 8 kalenderdagen toepassen onverminderd het recht van partijen om ook te voorzien in een contante betaling.
3. Gerechtsdeurwaarders en advocaten voortaan onder toezicht van Economische inspectie
Gerechtsdeurwaarders en advocaten kunnen nu al schulden minnelijk invorderen, maar zij komen hiervoor nu ook onder toezicht van de Economische Inspectie. Dit was nu nog niet het geval terwijl alle andere ondernemingen die aan invordering doen (incassobureaus) wel al onder dit toezicht vallen.
Verder zullen consumenten die betalingsmoeilijkheden hebben voortaan al in een vroeg stadium weten waar ze terecht kunnen voor ondersteuning of begeleiding. Al in de eerste gratis betalingsherinnering staat een verwijzing naar instanties waar zij een beroep op kunnen doen. Zij kunnen ook een afbetalingsplan vragen en zolang onderneming niet heeft beslist over deze vraag, mogen geen verdere maatregelen ter minnelijke invordering van de schuld worden genomen.
Ten slotte zullen de procedures bij huisbezoeken bij het minnelijk invorderen van schulden transparanter en correcter verlopen. “Bij aanvang van een huisbezoek zal de persoon zich voortaan moeten identificeren en uitleggen dat het gaat om een minnelijke invordering (geen gerechtelijke). Als de consument aangeeft dat er betalingsmoeilijkheden zijn, dan moeten de mogelijkheden om beroep te doen op schuldbemiddeling op uitdrukkelijke manier worden toegelicht en moet er een document worden gegeven met precieze info. De Koning kan het model en de inhoud van dit document bepalen,” zegt Dierick.
