Minister van armoedebestrijding en gelijke kansen Nathalie Muylle zet in op projecten om daklozen van een dak boven hun hoofd te voorzien. Muylle trekt daarom 1,3 miljoen euro uit ter ondersteuning van de winteropvang in Brussel dat plaats biedt aan 250 mensen. Daarnaast voorziet de minister ook nog eens 900.000 euro voor het Housing First project dat daklozen begeleid naar een eigen woning.
“Het hebben van onderdak is cruciaal om uit de armoede te geraken. Tijdens de winter openen we een opvangcentrum voor 250 daklozen in Brussel. We moedigen daklozen aan om er minstens een maand te blijven, omdat die stabiliteit hen de ruimte geeft om begeleidingstrajecten te volgen. Daarnaast zetten we verder in op Housing First. Het principe daarvan is dat we éérst voor huisvesting zorgen en vervolgens werken aan de begeleiding en maatschappelijke integratie van daklozen. Die manier van werken bleek in het verleden erg succesvol te zijn en hielp al 600 mensen, maar zelfs met een dak boven hun hoofd blijven de mensen erg kwetsbaar. Daarom starten we een proefproject met extra coaching in acht gemeenten.”
Nathalie Muylle, minister van Armoedebestrijding en gelijke kansen
Sinds kort is de federale winteropvang voor daklozen in de Trierstraat in Etterbeek open. Daklozen kunnen er terecht voor een slaapplaats, sanitair, maaltijden en ze kunnen er hun kleren wassen. Verder krijgen ze ook medische en psychosociale begeleiding. Het centrum wordt uitgebaat samen met het Rode Kruis, het CAW, Dokters van de Wereld en het OCMW. De totale capaciteit van het centrum bedraagt 250 plaatsen. Het centrum blijft zeker geopend tot 31 maart 2020. Minister Muylle trekt 1.322.488 euro uit voor het project.
Een aantal verbeteringen werden doorgevoerd ten opzichte van vorig jaar. De openingsuren werden uitgebreid en het centrum is nu 24 uur op 24 open. De mensen die er verblijven moeten het centrum niet meer ’s ochtends verlaten, zoals vroeger wel het geval was. De permanente opening creëert een stabielere omgeving voor daklozen om aan begeleiding deel te nemen.
Daklozen kunnen meerdere nachten in het centrum verblijven en worden aangemoedigd om minstens één maand te blijven. Die periode laat toe om de stress van het leven op straat los te laten, hun zelfbeeld te verbeteren en tijdens de begeleiding keuzes te maken over hun toekomst.
Housing First
Housing First is een innovatieve manier om te streven naar de sociale integratie van bijzonder kwetsbare daklozen die een groot deel van hun leven op straat leefden en kampen met een combinatie van verschillende problemen (fysieke/mentale gezondheid en/of verslaving). Het Housing-First-model voorziet de onmiddellijke toegang tot huisvesting voor daklozen. De nieuwe bewoner betaalt net als andere huurders zijn huur en respecteert de voorwaarden van het huurcontract. Het principe werd voor het eerst toegepast in New York en werd sindsdien al in verschillende landen uitgeprobeerd.
In België werd in 2013 gestart met een Housing-First-project. Door een combinatie van middelen van de federale overheid, gewesten en van provinciale en lokale besturen, werd het model toegepast in dertien gemeenten: Antwerpen, Gent, Charleroi, Brussel, Luik, Hasselt, Molenbeek, Namen, Brugge, Kortrijk, Roeselare, Bergen en Doornik. Ondertussen worden nieuwe projecten opgestart in Oostende, Saint-Nicolas, Mechelen en La Louvière.
Uit de evaluatie van de eerste projecten, bleek dat Housing First werkt. Na twee jaar was 90% van de huurders nog steeds gehuisvest en kunnen de sociale grondrechten opnieuw worden uitgeoefend. Het hebben van een woonst, vergemakkelijkt de toegang tot onder meer de arbeidsmarkt en onderwijs. Bovendien stabiliseerde of verbeterde de fysieke en mentale gezondheid en werd een betere levenskwaliteit vastgesteld. Ter vergelijking, bij de klassieke hulpverlening (die niet start met het toekennen van een woning) heeft slechts 48 procent van de daklozen na twee jaar een dak boven zijn hoofd.
Al 600 langdurig daklozen werden via de Belgische Housing-First-projecten begeleid naar een stabiele huisvestingssituatie.
Na de testfase werd bij de POD Maatschappelijke Integratie een ondersteuningscel opgericht: het Housing First Lab. Dat is een structuur die tot doel heeft ondersteuning te bieden aan de ontwikkeling van de huidige en toekomstige praktijken inzake Housing First in België. Sinds 2016 is de POD ook een partner van het European Housing First netwerk.
Ondanks de goede resultaten van Housing First op de huisvesting en andere sociale grondrechten, worden de gebruikers geconfronteerd met eenzaamheid en een grote sociale kwetsbaarheid. De mensen in kwestie staan voor grote persoonlijke uitdagingen (analfabetisme, opleiding, afraken van verslavingen, psychische kwetsbaarheid) of ondervinden drempels in hun contacten met hulpverlening en overheid.
Minister Muylle lanceert daarom een proefproject om coaches in te schakelen binnen acht Housing First projecten. Elke coach zal met een groep huurders een traject afleggen van individuele en collectieve acties om de integratie van die personen in de maatschappij verder te verbeteren. Als het project succesvol blijkt te zijn, kunnen de coaches ook in andere Housing-First-projecten worden toegepast.
Voor het proefproject maakt minister Muylle 905.777 euro vrij. De middelen worden gefinancierd via de budgettaire enveloppe ‘sociale innovatie in de strijd tegen de dakloosheid en doorgangswoningen’, beheerd door de Nationale Loterij.
