Herstructureringsprogramma "rode" landbouwbedrijven in stikstofaanpak goedgekeurd

Op voorstel van Joke Schauvliege, Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw, heeft de Vlaamse regering vanochtend een herstructureringsprogramma goedgekeurd voor de zogenaamde “rode” landbouwbedrijven in het kader van de stikstofaanpak.  
Probleem
De Habitat- (1979) en Vogelrichtlijn (1992) bepalen dat elke Europese lidstaat de noodzakelijke maatregelen moet nemen om de beschermde soorten en habitats op zijn grondgebied duurzaam in stand te houden. 
De Europese regels bepalen dat activiteiten die een belangrijke negatieve impact kunnen hebben op het realiseren van deze natuurdoelen geen vergunning meer kunnen krijgen, tenzij de negatieve effecten worden weggenomen. 
Aanpak 
De Vlaamse regering werkt sedert april 2014 aan een programmatische stikstofaanpak om te vermijden dat de vergunningverlening vastloopt (zoals bijvoorbeeld in Nederland is gebeurd). Die aanpak heeft tot doel de stikstofneerslag afkomstig van landbouw, verkeer en industrie te verminderen. 
Aangezien de landbouw, met ongeveer 25.000 veeteeltbedrijven een belangrijke bijdrage levert aan de stikstofneerslag, heeft de overheid in oktober 2014 een brief gestuurd naar elke individuele veehouder.  
133 landbouwbedrijven hebben een impact van meer dan 50% op de kritische depositiewaarde van een habitat (de zogenaamde “rode” bedrijven). De bedrijven van deze landbouwers, van wie de vergunning vervalt tussen 2014 en 2034, kunnen niet uitgebreid of opnieuw vergund worden. De economische leefbaarheid van hun bedrijf komt dus in het gedrang.
1.348 landbouwbedrijven hebben een impact tussen 50% en 3% op de kritische depositiewaarde van een habitat (de zogenaamde “oranje” bedrijven). De bedrijven van deze landbouwers, van wie de vergunning vervalt tussen 2014 en 2034, kunnen alleen worden uitgebreid indien zij hun stikstofdepositie met 30% verminderen. 
Voor de andere landbouwbedrijven werd een impact van minder dan 3% vastgesteld. Voor deze bedrijven zijn er geen gevolgen op het vlak van vergunningen. 
Deze brieven en kleurencodes zijn gebaseerd op de aanwezige dierenaantallen uit de mestbankaangifte van 2013 en op de voorlopige vaststelling van de zoekzones waarbinnen de natuurdoelen moeten gehaald worden. 
Zij hebben een informatieve, maar geen juridische waarde.
De aantallen kunnen mogelijk nog naar beneden worden bijgesteld, na de definitieve vaststelling van de zoekzones. 
De “rode” bedrijven worden individueel begeleid door een ambtenaar van de Vlaamse Landmaatschappij.
Beslissing Vlaamse regering 
Vanochtend heeft de Vlaamse regering het herstructureringsprogramma goedgekeurd voor de “rode” landbouwbedrijven.  De maatregelen uit het herstructureringsprogramma worden vrijwillig ingezet op vraag van de landbouwer. 
De Vlaamse regering voorziet in 5 maatregelen: 
bedrijfsverplaatsing : starten van een nieuw bedrijf op een geschikte locatie
bedrijfsreconversie : omschakeling van bedrijfsactiviteit of drastische investering binnen dezelfde bedrijfsactiviteit
bedrijfsbeëindiging : stopzetting van de bedrijfsactiviteit
uitgestelde bedrijfsbeëindiging : stopzetting van de bedrijfsactiviteit na verloop van tijd
koopplicht : verplichte aankoop van het bedrijf door de overheid (onteigening) 
Op basis van deze maatregelen kan vervolgens een raming worden gemaakt van de totale kostprijs van de stikstofaanpak voor de landbouw. Bij de begrotingsaanpassing-2015 zal de Vlaamse regering vaststellen welke bijkomende middelen kunnen worden vrijgemaakt. 
In september 2015 volgt dan een herstructureringsprogramma voor de zogenaamde “oranje” bedrijven.
Joke Schauvliege: "Om de natuurdoelen te halen, moeten ook de landbouwers zware investeringen doen. Zij moeten daarvoor op een passende wijze worden vergoed en gecompenseerd.”