Welke uitdagingen kent onze samenleving? Hoe zit het met ons politieke verhaal? En welke rol kan geloof vandaag spelen in onze maatschappij ? Jasper (31) – communicatiemedewerker – en zijn broer Pieter (33) – priester, godsdienstleraar en De Mol – geven hun kijk in hoe de samenleving van de toekomst er kan uitzien.
& Vijftien jaar geleden koos jij ervoor om priester te worden, Pieter. Hoe is die beslissing er gekomen?
Pieter: “De klik is er gekomen nadat ik met Jasper op wereldkamp trok, waar we een ruimere blik kregen op de samenleving. De leider van dat kamp was Jan, een hele toffe man die allemaal zotte dingen deed. Pas achteraf kwamen we te weten dat hij eigenlijk priester en leraar was. Ik keek enorm naar hem op en dacht: ‘dit wil ik ook doen’. Niet veel later heb ik de stap gezet.”
Mensen zijn op zoek naar inhoud en naar inspiratie, en dat op een toegankelijke manier." - Pieter Delanoy
Jasper: “Dat hij priester wou worden kwam niet helemaal als een verrassing. Het is zijn manier om met mensen en emoties bezig te zijn. Met hoe iemand zich ontwikkelt, met problemen en uitdagingen in het leven van jongeren en volwassenen. Zelf beleef ik geloof op een andere manier. Je vindt me niet meer in de mis, behalve met Kerstmis. Ik geloof wel volop in tweede kansen geven, de kracht van een groep of hoe iemand met een beetje aanmoediging boven zichzelf kan uitstijgen. Natuurlijk heb ik uit de verhalen van de godsdienstlessen tijdens mijn jeugd heel wat van die waarden gehaald waar ik vandaag nog in geloof.”
& Het is geen geheim dat de kerken in Vlaanderen leeglopen. Enige verklaring?
Pieter: “Vlaanderen is minder kerkelijk. Dat is de realiteit. De fout die de kerk gemaakt heeft, is dat ze haar verhaal en identiteit nooit bevraagd en herdacht heeft. Toch blijf ik erbij dat dat diepgewortelde, religieuze gevoel, dat gemeenschapsgevoel, in heel wat mensen zit. Mensen zijn op zoek naar inhoud en naar inspiratie, en dat op een toegankelijke manier. Ik kan er niet tegen dat er politieke partijen zijn die alles rond inspiratie en geloof naar de privésfeer willen bannen. Volgens hen moet iedereen maar gewoon thuis zijn inspiratie gaan zoeken. Dat kan niet. Je moet een geïnspireerd verhaal kunnen brengen in de samenleving en op school. Een verhaal met een aantal gemeenschappelijke waarden en normen dat ook de openheid en multiculturaliteit omarmt.”
& Je zegt dat geloof toegankelijker moet worden. Hoe zou dit kunnen?
Pieter: “Stiekem droom ik ervan om elke eerste zondag van de maand klapstoelvieringen te houden, buiten de kerk. Halve politieke en sociale debatten waarbij je verschillende soorten mensen bij elkaar brengt. Ik reik dan een thema aan en iedereen die aanwezig is, kan er open over debatteren en discussiëren. Zo kun je achteraf naar huis gaan met het gevoel ‘verdomme, daar heb ik iets aan gehad’. Dat je je kunt laten inspireren door in gesprek te gaan met anderen. Want dat is wat ik in de kerkelijke vieringen nu soms mis.”
& We leven in een veranderende samenleving, dat is duidelijk. Welke uitdagingen staat onze samenleving volgens jullie te wachten?
Jasper: “Vandaag zie je heel wat discussies – maar ook mensen – steeds harder worden. Dat baart me zorgen. Want hoe kun je er op die manier voor zorgen dat je de samenleving in zijn geheel samenhoudt met zijn diversiteit aan nationaliteiten en culturen?
Onlangs organiseerden we met CD&V enkele buurtwandelingen in ons district. Veertig nieuwe gezichten kwamen daar telkens op af. Mensen van verschillende achtergronden en culturen." - Jasper Delanoy
Pieter: “Ik sluit mij daarbij aan. Als ik zie hoeveel van mijn leerlingen rechts zijn in hun denken, hoe hard zij zijn, dan ben ik bang voor de samenleving van de toekomst. Omdat in mijn visie, en in die van Jasper, een samenleving gelijkstaat aan een maatschappij waar we met z’n allen om elkaar geven. Een samenleving waarbij je afkomst, dewelke dan ook, je toekomst niet hoeft te hypothekeren.”
& Hoe valt die hardheid te verklaren, denken jullie? En wat kan de politiek hieraan veranderen?
Jasper: “Ik denk dat er een tijd geweest is waarin de politiek te weinig aandacht heeft geschonken aan bepaalde groepen, problemen en uitdagingen. Als je kijkt naar hoe Trump de verkiezingen gewonnen heeft, dan is dat onder meer door een groep kiezers die zich voorheen niet begrepen voelde. Je moet niet op al die frustraties ingaan, maar je moet er wel aandacht voor hebben als je aan politiek doet.”
Pieter: “Die aandacht begint vooral lokaal. Soms wordt de focus te veel gelegd op de grote problemen, zodat er te weinig tijd overblijft om te luisteren naar de kleine verhalen. Want het is lokaal dat het begint. Door langs te gaan bij de man in de straat. Ik ben ervan overtuigd dat de beste politici degenen zijn die langsgaan in volkscafés en aan huisbezoeken doen. Politici die de tijd nemen om dicht bij hun medemens te staan en het lef hebben om naar hun problemen te luisteren. Maar die ook de durf hebben om toe te geven dat ze het antwoord op een bepaalde vraag niet weten.”
& Hoe kunnen we die uitdagingen nog meer het hoofd bieden?
Pieter: “Door meer warmte en solidariteit, want dat biedt een antwoord op angst en cynisme. Ik snap het wel. Het gekende is veilig en alles daarbuiten is ongekend terrein. Dat is extreem boeiend als je het ziet zitten om die ongekende terreinen te verkennen. Anderen durven dit niet, omdat ze bang zijn om op hun eigen grenzen te stoten. Maar het is net met angst, en het daaraan gekoppelde cynisme, dat je een foute samenleving krijgt. Je moet net uitgaan van het wij-gevoel. Wij met z’n allen samen. Alleen maar als je aanvaardt dat je samen werk moet maken van de samenleving en er samen voor gaat, pas dan kun je bergen verzetten. De rest verzinkt dan in een bang zijn om de eigen grenzen te verleggen en in een cynisme tegen verandering.”
Jasper: “Eigenlijk is de sleutel voor deze uitdagingen simpel. Mijn straat in Merksem was vroeger een traditionele, klassieke, Vlaamse straat. Sinds een aantal jaren wonen daar onder meer een Russische familie en een Kameroense familie. Elke zomer organiseren we een BBQ en dan komt de hele straat daarop af. Het is op die manier dat je die mensen leert kennen. Onlangs organiseerden we met CD&V enkele buurtwandelingen in ons district. Veertig nieuwe gezichten kwamen daar telkens op af. Mensen van verschillende achtergronden en culturen. Na één middag krijg je een fantastisch goede band met je buren. Het zijn die kleine dingen die mensen dichter bij elkaar brengen. Het is eenvoudig, maar we grijpen er in de samenleving nog te weinig naar terug.”
& Moeten we meer geloven in zulke projecten?
Pieter: “Absoluut. Dat Jasper zulke projecten doet, is één van de redenen waarom ik zoveel respect heb dat hij zich politiek engageert. Bij politiek heb ik de laatste jaren het gevoel dat het te veel gaat om een antiverhaal of een tegenverhaal. Maar je ziet, met zo’n simpele buurtwandeling bijvoorbeeld breng je een positief verhaal. En dat is ook wat ik aan mijn leerlingen meegeef. Ik heb angst dat we in de toekomst een generatie jongeren krijgen die gewoon maar meedoen met de stroom en niet meer durven dingen uitproberen of in politiek geloven. Ik geef hen mee dat als je ergens in gelooft, als je iets belangrijk genoeg vindt, dat je daar veel mee kunt bereiken en ver mee kunt komen.”
& Hoe zit het met het geloof in ons politieke verhaal?
Jasper: “Wat ik oprecht jammer vind, is dat we niet veel ruimte meer krijgen om ons CD&V-verhaal van enerzijds anderzijds te brengen. Er wordt veel mee gelachen, maar er zit net veel moois in. We gaan niet voluit voor een oneliner, maar we gaan voor een breder verhaal waar heel wat facetten in zitten die we willen aanpakken en belichten. Ik hoop dat mensen ons verhaal waardevol blijven vinden. Daar moeten we met volle moed voor gaan.”
Als je aanvaardt dat je samen de samenleving waarmaakt, kun je bergen verzetten” - Pieter Delanoy
Pieter: “Inderdaad. Ik heb soms het gevoel dat het vrijgevochten ik-verhaal meer de bovenhand haalt. Het kan toch niet de bedoeling zijn dat onze samenleving er een is of wordt waarin alleen het ‘ik’ telt.”
Jasper: “Je zag dat ook in de vluchtelingencrisis. Heel wat eilanden werden overspoeld met vluchtelingen. Wel dan moet je daar een antwoord op kunnen bieden. Zowel voor de mensen die aankomen op die eilanden als voor de inwoners. Ik vind het opmerkelijk dat je in zulke situaties dan net in eigen grenzen begint te denken. ‘Ik heb het hier goed binnen mijn eigen grenzen en jullie vallen erbuiten’. Je kunt toch niet verwijten dat die mensen naar ons komen om een veilig bestaan te zoeken? Denken in landsgrenzen, dat kan dan toch niet meer.”
Pieter: “De dag dat je als samenleving niet meer in staat bent om samen een aantal problemen aan te pakken, ook lokaal, dan is het gedaan. Dan kun je de boel sluiten. Pak een probleem op een warme en kleinschalige manier aan, en dan bouw je mee aan een fijne samenleving en een mooie toekomst waarin iedereen zijn plaats mag en kan vinden.”
& Bedankt voor de inspirerende woorden. Veel succes nog allebei!
