De discussie rond de nachtelijke aanleg van een fietspad in de Wetstraat deze week gaf me een flashback naar het begin van deze eeuw, toen ik nog een startende medewerker was van de legendarische Brussels minister van Mobiliteit Jos Chabert. In het voorjaar van 2002 kondigde hij, als Brussels Minister voor Openbare Werken, een fietspad in de Wetstraat aan. Automobilisten(verenigingen) schreeuwden toen moord en brand. Een fietspad in hun Wetstraat, een absurd idee! Ook bij de Brusselaars zelf werd het idee op hoongelach onthaald, want wie zou dààr nu in godsnaam ooit willen fietsen? Vele jaren later blijkt Minister Chabert echter visionair geweest te zijn. Het fietspad werd zo populair dat het uitgroeide tot een van de drukste fietsassen van het gewest en werd uiteindelijk te smal en zelfs gevaarlijk.
Moest het fietspad daarom uitgebreid worden? Ongenuanceerd ja.
Moest er eerst overleg komen met Vlaanderen om de gevolgen voor de pendelaars beter in te schatten en te verzachten met flankerende maatregelen ? Ongenuanceerd ja.
Deze heraanleg is echter redelijk abrupt ingevoerd in een visie van een partij die de auto zo beperkt wil houden in het straatbeeld en de relatieve autostilte in onze stad heeft aangegrepen om die plannen snel te kunnen doorvoeren. Dat is op lange termijn zeker wel de juiste mobiliteitsvisie, maar deze stad moet ook nog steeds economisch kunnen overleven met de aanwezigheid van de vele pendelaars in Brusselse bedrijven en onze levendige horeca en cultuurtempels.
Maar laat mijn standpunt duidelijk zijn: deze uitbreiding van de fietspaden in Brussel is een logische en noodzakelijke stap. Die evolutie stellen we trouwens niet alleen vast in Brussel. Overal in de wereld krijgen fietsers (en zachte weggebruikers in het algemeen) meer ruimte in het straatbeeld. Kopenhagen en Amsterdam staan er bijvoorbeeld al langer voor bekend, en ook Londen sloot zich recent nog aan bij deze visie.
Waar ik me vooral aan stoorde, was de platte politieke recuperatie van sommige politici die Brussel geen warm hart toedragen. Met Theo Francken in een hoofdrol, want hij beschouwde het zowaar als een oorlogsverklaring van Brussel aan de Vlaamse pendelaar. ‘Bye bye Belgium’, tweette hij er nog bij, vergezeld van een zwaaiende emoji.
Als je dergelijke initiatieven al gaat gebruiken om landgenoten en gewesten tegen elkaar op te zetten, ben je wel heel ver van het (fiets)padje af. Zo’n politici brengen niets constructiefs bij en zoeken geen oplossing, maar leven op conflict.
Pendelaars vormen een belangrijk onderdeel van de Brusselse economie en houden ondertussen ook de stad en het gewest levendig. Dat Brussel nood heeft aan meer fietspaden en ruimte voor de zwakke weggebruikers in het algemeen, staat daar volledig los van. Dat Brussel en Vlaanderen altijd moeten inzetten op structureel en constructief overleg ook, gezien de onvermijdelijke verbondenheid tussen beide.
Als we dan toch een punt van kritiek kunnen meegeven, is het dat de nieuwe Brusselse Regering steeds minder lijkt te realiseren hoe belangrijk de socio-economische wisselwerking tussen Vlaanderen en Brussel is, en dat afstemming en samenwerking daarop het enige mogelijke antwoord bieden. Of het nu gaat over mobiliteit, het luchthavendossier of de internationale uitstraling van ons land, onze hoofdstad zal pas ten volle haar functie kunnen uitoefenen als ze de band met Vlaanderen sterk blijft aanhalen.
Al deze ingrepen zijn in principe positief voor de leefbaarheid van de inwoners van onze hoofdstad, maar ik pleit ervoor dat deze ingrepen steeds in overleg met de buurt en hun gebruikers gebeuren en tijdens een bepaalde termijn steeds terug gedraaid kunnen worden, mochten we problemen vaststellen. De macht van Koning Auto inperken? Absoluut voorstander van. Het Ter Kamerenbos volledig autovrij houden? Absoluut voorstander van. Maar wel op een manier die breed gedragen wordt.
Brussel is en blijft de hoofdstad van alle Belgen, en daarom moet elke landgenoot zich welkom kunnen voelen in onze stad. Daar wil ik voor gaan. Cavalier seul spelen, aan welke kant van het spectrum dan ook, zal daar weinig toe bijdragen.
Bianca Debaets, Brussels parlementslid.
Als je zelfs al de aanleg van een fietspad misbruikt om Belgen tegen elkaar op te zetten, ben je echt ver weg... https://t.co/rDNeslz1jF
— Bianca Debaets (@BiancaDebaets) May 5, 2020