Europa wijzigt toezicht op nationale begrotingen ingrijpend

In juni van dit jaar keurde het Europees Parlement het zogenaamde "two-pack" goed, een pakket van twee wetten die leiden tot een grotere budgettaire integratie in de Europese Unie. Dit two-pack heeft ingrijpende gevolgen voor het toezicht op de nationale begrotingsopmaak in de eurozone.
Het Europees Parlement bereikte vandaag een politiek akkoord met de Raad over de definitieve regelgeving voor two-pack. Het Parlement zal de tekst naar verwachting tijdens de plenaire vergadering van maart te Straatsburg goedkeuren. Marianne Thyssen was de voorbije maanden onderhandelaar voor de EVP-fractie voor dit dossier.
Wat verandert er concreet?
De eerste verordening van het two-pack handelt over het toezicht op de nationale begrotingen van de eurozonelanden vanaf de ontwerpfase:
Alle lidstaten moeten elk jaar uiterlijk op 15 oktober hun ontwerp-begrotingsplan indienen bij de Europese Commissie en bij de Eurogroep. Tegelijk wordt dit begrotingsplan publiek gemaakt.
De Commissie moet dan uiterlijk tegen 30 november haar advies over al dezebegrotingsplannen uitbrengen. Pas daarna kan het nationale parlement van het betrokken land zich uitspreken. Europa zal dus een voorafgaande controle uitvoeren, met de mogelijkheid om meteen bij te sturen.
In extreme gevallen kan de Commissie zelfs het volledige ontwerp-begrotingsplan afkeuren, binnen de twee weken na de indiening ervan. De lidstaat in kwestie krijgt dan maximaal drie weken om een herzien begrotingsplan over te maken aan de Commissie.
De nationale parlementen kunnen aan de Commissie vragen om haar advies te komen toelichten. Dit versterkt de legitimiteit van de beslissing.
Met het oog op een betere coördinatie van de nationale staatsschuldenemissies, worden de lidstaten verplicht om vooraf aan de Europese Commissie en de Eurogroep verslag uit te brengen over hun plannen voor de emissie van staatsobligaties.
Lidstaten in een procedure voor buitensporig tekort worden verplicht om een economisch partnerschapprogramma op te stellen met een aantal prioriteiten om de concurrentiekracht en duurzame groei op lange termijn te verbeteren, en hun structurele zwakheden aan te pakken.
Het ontwerpbegrotingsplan van een lidstaat zal voortaan ook moeten aangeven hoe de hervormingen en maatregelen die opgenomen zijn in het ontwerp-begrotingsplan bijdragen tot het realiseren van de doelstellingen vastgelegd in de Europese groei- en werkgelegenheidsstrategie (Europa2020).
De tweede verordening creëert een versterkt economisch en budgettair toezicht op lidstaten die onder een programma van financiële bijstand werken (dat zijn momenteel Ierland, Portugal en Griekenland) of die een ernstig risico lopen op financiële instabiliteit.
Tegelijk werd beslist dat de Commissie een "Expertengroep" zal vragen om uiterlijk in maart 2014 een rapport te maken over de mogelijke voordelen, risico's, vereisten of obstakels van een gedeeltelijke vervanging van nationale schulduitgifte door een gezamenlijke uitgifte in de vorm van een schuldaflossingsfonds of eurobills.
Marianne Thyssen: "De gevolgen van de overmatige tekorten en schuldenlast van bepaalde landen kunnen dramatisch zijn, zowel binnen deze landen als voor de andere lidstaten van de Europese Unie. Met de goedkeuring van het two-pack beschikt de Europese Unie nu eindelijk over alle instrumenten om te waken over de begrotingsdiscipline van de lidstaten, en dit vanaf de ontwerpfase van de begroting."