De Europese Commissie lanceert het actieplan rond de Europese pijler van sociale rechten. Met nieuwe sociale doelstellingen tegen 2030 en initiatieven zoals de European Disability Strategy en een Europees Sociaal Zekerheidspaspoort tegen 2023.
Europees Parlementslid voor CD&V Cindy Franssen: “Uit onderzoek van Eurobarometer blijkt dat 9 op de 10 Europeanen wil dat Europa een grotere rol opneemt op sociaal vlak. Liefst 74% vindt dat de EU meer beslissingen moet kunnen nemen om fatsoenlijke arbeidsomstandigheden te promoten. Daarom is het goed dat er 3,5 jaar na de aankondiging van de Europese Pijler van Sociale Rechten in Göteborg er eindelijk een actieplan is voorgesteld door de Europese Commissie. De sociale pijler is ons sociaal kompas voor een snel veranderende wereld, we moeten zorgen dat we de klappen van de coronacrisis snel opvangen op een sociale en duurzame manier.”
Sociale doelstellingen
In het actieplan gaat de Commissie verder op de sociale doelstellingen uit de 2020-strategie, met drie pijlers:
1. De arbeidsmarkt: de arbeidsparticipatie van mensen tussen 20 en 64 jaar tegen 2030 verhogen tot 78 ipv 75 % (2020-strategie);
2. Bestrijding van armoede: ten minste 15 miljoen mensen bevrijden van het risico op armoede en sociale uitsluiting;
3. Minstens 60% van de volwassenen moet jaarlijks deelnemen aan een opleiding tegen 2030.
"De ambities op vlak van vaardigheden en tewerkstellingsgraad zijn groot, maar het is zeer jammer dat de Commissie haar ambitie op vlak van armoedebestrijding terugschroeft", vindt Franssen." In 2010 werd er nog geprobeerd om 20 miljoen mensen uit armoede te krijgen tegen 2020. Deze doelstelling is niet gehaald en wordt zelfs verder getemperd met een vermindering naar 15 miljoen mensen tegen 2030. Gezien de te verwachten toename van ongelijkheid en armoede door de naweeën van de coronacrisis is dit onaanvaardbaar.”
Om de nieuwe doelstellingen te behalen zal er een herziening plaats vinden van het sociale scoreboard binnen het Europees Semester. Dit moet de prestaties van de lidstaten beter monitoren en voorzien in de implementatie van het actieplan.
De Commissie voegt vier extra indicatoren toe:
- deelname van volwassenen aan onderwijs gedurende de afgelopen 12 maanden;
- armoederisicopercentage of uitsluiting voor kinderen (0-17);
- werkgelegenheidskloof bij gehandicapten;
- overbelasting huisvestingskosten.
Er komt een evaluatie van dit actieplan in 2025, zodat er eventueel nog kan worden bijgestuurd. Dit nieuwe sociale scorebord bestaat dus uit twaalf verschillende indicatoren, verdeeld over drie hoofdstukken:
- Gelijke kansen en toegang tot de arbeidsmarkt: Vroegtijdigde schoolverlaters, genderkloof, verhouding inkomenskwintielen, personen bedreigd met armoede, NEET-jongeren.
- Billijke arbeidsvoorwaarden: Werkgelegenheidsgraad, werkloosheidsgraad, langdurige werkloosheid, groei per capita, gemiddeld nettoloon alleenstaande werknemer, effecten van sociale verdrachten op armoedebestrijding.
- Sociale bescherming en inclusie: Kinderen jonger dan 3 jaar in kinderopvang, zelfgerapporteerde onvervulde behoefte aan medische zorg, digitale vaardigheden.
Voor Cindy Franssen is de boodschap duidelijk: “Europa moet meer zijn dan een interne markt en deze indicatoren kunnen en moeten een rol spelen in het beschermen van onze sociale rechten.”
Europees Sociaal Zekerheidspaspoort
“Het meest opvallende iniatief is een Europees Sociaal Zekerheidspaspoort", zegt Franssen. "Dit paspoort zou tegen 2023 moeten klaar zijn, nadat later dit jaar een pilootproject start. Een digitaal paspoort kan een enorme stap voorwaarts zijn tegen sociale dumping en voor een makkelijkere uitwisseling zorgen van sociale zekerheidsrechten van Europeanen die in andere lidstaten verblijven of werken. Concreet kan deze kaart de administratieve romslomp verminderen voor werknemers en bedrijven. Dit zou impliceren dat er bijvoorbeeld een automatische toekenning komt van pensioenrechten na tewerkstelling in verschillende landen. Het zou ook de Europese Ziekteverzekeringskaart kunnen vervangen. Deze kaart is momenteel enkel fysiek beschikbaar. Een digitaal paspoort zou de identificatie van Belgen op vakantie in Europa - die nood hebben aan dringende zorg - kunnen vergemakkelijken.”
