De meedogenloze invasie van Rusland in Oekraïne choqueerde de hele wereld. De beelden waarbij een kinderziekenhuis gebombardeerd werd, gaan door merg en been. Vrouwen en kinderen moesten halsoverkop vluchtten voor het geweld, terwijl vaders achterblijven om hun thuisland te verdedigen.
We moeten deze invasie ten strengste veroordelen. Poetin heeft hier een duidelijke rode lijn overschreden. De reactie vanuit Europa was dan ook ongezien hard, maar terecht, met sancties die Rusland pijn zullen doen.
Voor Europa is de oorlog, naast een menselijk drama dat onze solidariteit vraagt, ook een stevige wake-upcall. Ondanks (of door?) de stevige groei van de afgelopen decennia, hebben we een aantal domeinen sterk verwaarloosd: onze energieonafhankelijkheid, onze gemeenschappelijke defensie, en onze voedselonafhankelijkheid.
Verslaafd aan Russisch gas
In 2006 zei voormalig Amerikaans president George W. Bush: “America is addicted to oil”. Wel vandaag kunnen we zeggen: “Europe is addicted to gas”. 90% van Europees gas wordt geïmporteerd, waarvan 45% uit Rusland. Elke dag betaalt Europa 660 miljoen euro aan Rusland. Zo financieren we de oorlog van Poetin. Dit is niet houdbaar.
Daarom is het van cruciaal belang om zo snel mogelijk onafhankelijk te worden van Russische fossiele brandstoffen, te beginnen met gas. De prijs schommelde jarenlang tussen de 15 à 20€/MWh, terwijl we nu spreken over pieken tot ruim boven de 250€/MWh. Dat is meer dan een vertienvoudiging.
Maar we moeten een kat ook een kat durven noemen. In deze crisis zijn er nog andere winnaars. LNG uit de Verenigde Staten is peperduur geworden en ook de Noren weten geen blijf met hun gas-inkomsten. We moeten hier vanuit Europa als één blok op reageren en de betrokken landen duidelijk maken dat de winsten afgeroomd zullen worden als de prijzen niet naar beneden gaan. Laat ons ook snel inzetten op een onafhankelijke energieproductie, die betaalbaar en zeker is.
Vandaag kan de overheid haar burgers helpen door nog meer te investeren in zonnepanelen en de btw op gas blijvend naar 6% te verlagen. Maar ook prijsbepaling op wereldniveau zal nodig zijn.
Voor defensie afhankelijk van de NAVO
Niet alleen qua energieproductie moet Europa onafhankelijk worden, we moeten ook voor onze eigen veiligheid kunnen instaan. We zijn in Europa momenteel te afhankelijk van de NAVO. Om onze veiligheid te garanderen is een intensere Europese samenwerking nodig. Op het moment dat een lidstaat te klein is, moet Europa voor de redding zorgen. Daarom is het belangrijk om een Europees leger op te richten. Niet om nodeloos ten oorlog te trekken, maar om zeker te zijn dat we de vrede kunnen bewaken.
Nood aan een onafhankelijk voedselbeleid
We naderen het belangrijkste seizoen voor de landbouw. Heel wat boeren moeten nu beginnen te zaaien en daarvoor hebben ze kunstmest nodig. Door jarenlange investeringen in ons eigen Europees landbouwbeleid, zijn we vandaag gelukkig niet afhankelijk van Rusland of Oekraïne voor ons eigen voedsel. Maar we zijn wel afhankelijk van Rusland als het over graan en kunstmest gaat. De stijgende graanprijzen zullen vooral slecht nieuws zijn voor de veehouders. Zij gebruiken namelijk granen om hun dieren te voederen. Maar ook kunstmest zorgt voor problemen. Als die er niet is, kunnen de oogsten in gevaar komen.
Er is dus werk aan de winkel voor Europa. Ondanks de economische groei en toenemende welvaart, hebben we onze onafhankelijkheid in gevaar gebracht. We moeten terug zelfvoorzienend worden en zorgen voor onze eigen energie, eigen voedsel en eigen veiligheid.