Er zijn geen oude, maar wel ervaren werknemers

‘We hebben nood aan een mentaliteitsshift. Werkgevers moeten bewust nadenken over hoe ze de schat aan ervaring van oudere werknemers op een goede manier kunnen inzetten ten bate van hun bedrijf.’, zegt CD&V-Kamerlid Stefaan Vercamer. Hij stelt voor dat we vanaf nu spreken van ‘ervaren werknemers’ in plaats van ‘oudere werknemers’.
Volgens Vercamer moeten we weg van het stigma dat oudere werknemers alleen maar oud en duur zijn. Sommigen zijn zelfs bereid om een andere soort job tegen een lager loon uit te oefenen en geven dit zo aan in hun sollicitatiebrieven, maar worden zelfs dan niet uitgenodigd. Vercamer: ‘66% ziet het wel zitten om langer te werken en nog eens 30% ook mits aan aangepast werk. Er moet hierover een positieve mindset komen: ‘ervaren’ werknemers in plaats van ‘oudere en duurdere werknemers’.’
Vercamer denkt aan een sociale dialoog die moet evolueren van het enkel verdelen van de koek naar participatie vanuit een gedeelde visie en waarden, en pleit voor een vernieuw(en)de sociale dialoog die inzet op werkbaarheid en de kwaliteit van arbeid. Het bedrijf ‘Bombardier’ vindt hij een goed voorbeeld: in deze onderneming hebben vakbonden en directie samen de schouders gezet onder een project om het werk in Bombardier België te houden en dat te doen vanuit een nieuwe arbeidsorganisatie van zelfsturende teams in de productie. Dit concept biedt zowel voordelen voor de werknemers als voor het bedrijf.
Zelfde verhaal bij het Wit-Gele Kruis Oost-Vlaanderen, dat 1.600 werknemers telt. Vroeger kreeg de patiënt te maken met veel verschillende verpleegkundigen, wat geen gevoel van vertrouwen creëerde. De verpleegkundigen zagen hun werk als ‘stop watch zorg’: auto in, patiënt bezoeken en weer weg. Uiteindelijk werd de aanpak omgedraaid: men hertekende de organisatie zo, zodat er slechts twee hiërarchische niveaus bleven bestaan. Zo hield men een Directiecomité over, en daarnaast zichzelf sturende zorgkundige teams die de organisatie van de zorg in eigen handen namen. Resultaat: het vertrouwen van de patiënt werd herwonnen en de verpleegkundigen konden opnieuw fier zijn op hun job.
‘Het concept ‘werkbaar werk’ invullen is niet evident. Veel zal immers afhankelijk zijn van de arbeidsorganisatie op de werkvloer zelf. Bedrijven én werknemers moeten dit in vraag durven stellen.’, aldus Vercamer. ‘Welke is de sterkst bepalende factor die mensen toelaat om elke dag met goesting naar hun werk te vertrekken? Is dat het contact met de collega’s? Het loon? Autonomie? Er is maar één topantwoord, en dat is ‘werk van betekenis.’’
Wat kan de politiek hier doen? Vercamer: ‘We kunnen de arbeidsorganisatie vereenvoudigen, overleg stimuleren, incentives geven aan sectorale cao’s, een deel van de vormingsfondsen inzetten voor ‘werkbaar werk’, een concrete invulling geven aan de loopbaanrekening, de mogelijkheid creëren tijd te sparen voor later of landingsbanen en tijdskrediet meer in de tijd spreiden. De overheid kan vooral goede voorbeelden op een grotere schaal brengen via leernetwerken en dergelijke, dit voor bedrijven en ondernemingen faciliteren en het onderwerp op de agenda blijven zetten.’
Door te spreken over ‘ervaren werknemers’, wil Vercamer vooral komen tot een mentaliteitsshift. ‘Deze regering heeft een duidelijk project, en dat is meer mensen langer aan werkbaar werk houden. Dat kan alleen maar als we out-of-the-box denken en behouden wat goed is, maar ook hervormen waar nodig.’, besluit hij.